Ιρανικός πολιτισμός: τρόποι έρευνας

Το Ιράν δεν είναι απλώς μια χώρα και οι Ιρανοί δεν είναι απλώς ένας λαός. Είναι ο μεγαλύτερος πολιτισμός της αρχαιότητας και της νεωτερικότητας, που παίζει τεράστιο, ενίοτε πρωταγωνιστικό ρόλο στον πολυδιάστατο διάλογο των πολιτισμών, ο οποίος αποτελεί την ουσία της ιστορίας του κόσμου. Το Ιράν είναι μια ασιατική χώρα, και ο λαός του, η ιστορία του είναι μέρος του πολιτισμού της Ασίας. Αυτό σημαίνει ότι εδώ έχουμε να κάνουμε με κάτι εντελώς ανεξάρτητο από την Ευρώπη και τους τρόπους της, την ταυτότητά της και τον αγώνα του Λόγου της. Για να κατανοήσουμε το Ιράν, ή τουλάχιστον συγκεκριμένα για να ανακατασκευάσουμε την ταυτότητά του, είναι απαραίτητο να απομακρυνθούμε από τον Eυρωπαϊκό χώρο, από την ευρωκεντρική θεώρηση, οι ρίζες της οποίας πηγαίνουν στον Eλληνικό (Hellenic) πολιτισμό, ο οποίος ήταν ο παραδοσιακός αντίπαλος και ο περιφερειακός, ενίοτε και ιδεολογικός, ανταγωνιστικός προς το Ιράν. Στις σχέσεις με το Ιράν, σε αντίθεση με τον εαυτό της, η Ελληνική (Hellenic) ταυτότητα διαμορφώθηκε, εκδηλώθηκε πλήρως στην εποχή των Ελληνο-Περσικών πολέμων και προδιέγραψε τη μετέπειτα οικοδόμηση της αυτοκρατορίας του Μεγάλου Αλεξάνδρου - ως μεταφορά της αυτοκρατορικής αποστολής της Περσίας. Και αυτή η στάση απέναντι στο Ιράν ως προς το "άλλο", ως προς τον τυπικά Ασιατικό πολιτισμό - εξωφρενικό, εξωτικό και ουσιαστικά "βάρβαρο" (με την ελληνική έννοια) - δεν θα μπορούσε παρά να επηρεάσει τη γενικότερη στάση του Ευρωπαϊκού πολιτισμού που οικοδομήθηκε πάνω στα Ελληνικά (Hellenic)  θεμέλια. Η Ιρανική ιστορία και ο πολιτισμός διαβάζονται παραδοσιακά με Ευρωπαϊκά μάτια, συνεχίζοντας τις βασικές στάσεις των Ελλήνων - δημιουργών της Ευρωπαϊκής ταυτότητας.

Οποιαδήποτε ακόμη και η πιο ειλικρινής και προσεκτική εφαρμογή μιας τέτοιας Ευρωκεντρικής προσέγγισης θα καταστήσει σίγουρα για εμάς τον Ιρανικό πολιτισμό εντελώς κλειστό. Αυτό ισχύει εν μέρει για κάθε πολιτισμό, η κατανόηση του οποίου απαιτεί ενσυναίσθηση, πλήρη ένταξη και, εκ των προτέρων, απόρριψη κάθε είδους Ευρωκεντρικού δόγματος. Αυτό τεκμηριώθηκε λεπτομερώς από τους πολιτισμικούς ανθρωπολόγους της σχολής του F. Boas, και η κοινωνιολογική παράδοση και η δομική (στρουκτουραλιστική)  ανθρωπολογία της Γαλλίας (από τον ίδιο τον E. Durkheim και τον M. Moss μέχρι τον K. Levi-Strauss) ενσωματώθηκαν σε έναν αδιαμφισβήτητο νόμο. Αλλά και πάλι, το Ιράν αποτελεί εξαίρεση και σε αυτή την περίπτωση: ο πολιτισμός αυτός είναι τόσο εσωστρεφής και κλειστός που αποφεύγει κάθε εξωτερική ματιά, κρύβεται από αυτήν, κρύβεται πίσω από ένα τείχος αδιαπέραστης ψυχρής ευγένειας και ήρεμης αυτάρκους αδιαφορίας. Οι Ιρανοί έχουν αρκετούς ιστορικούς λόγους για μια τέτοια στάση, αλλά πολλοί λαοί, που είχαν εξίσου πολλούς, δεν έγιναν τόσο πεπεισμένοι και ριζοσπαστικά εσωστρεφείς όσο οι Ιρανοί. Έτσι, είναι κάτι άλλο, στην ίδια την Ιρανική ταυτότητα , η οποία είναι κλειστή και δεν είναι επιρρεπής στο διάλογο στον πυρήνα της. Ως εκ τούτου, όταν μελετάμε τον Ιρανικό Λόγο, μόνο η απόρριψη του Ευρωκεντρισμού και της άποψης της Ελληνικής παράδοσης για το Ιράν δεν είναι αρκετή . Αυτή είναι μια απαραίτητη προϋπόθεση, αλλά η τήρησή της δεν μας εγγυάται την επιτυχία. Πηγαίνοντας στην αναζήτηση της Ιρανικής ταυτότητας, δεν αρκεί να εγκαταλείψουμε τις Ευρωπαϊκές στάσεις και να προετοιμαστούμε για μια συνάντηση με τον εξωτισμό. Με την πρώτη επαφή με το Ιράν, αντίθετα, παρατηρούμε σε αυτό κάτι τόσο οικείο, οικείο και σχεδόν αυτονόητο - στη γλώσσα, τον πολιτισμό, τη θρησκεία κ.λπ. - που διατρέχουμε έναν άλλο κίνδυνο: να δούμε οικειότητα εκεί που υπάρχει μόνο φαινομενικά, παρασυρόμενοι από την τυπική ομοιότητα, χωρίς να παρατηρήσουμε βαθιές σημασιολογικές μετατοπίσεις.

Και όμως αυτή η γρήγορα αναγνωρίσιμη συγγένεια έχει καλούς λόγους: ο Ιρανικός πολιτισμός ανήκει στον τύπο των υποδειγματικών Ινδοευρωπαϊκών πολιτισμών και όχι μόνο αντιπροσωπεύει έναν από τους κλάδους της Ινδο-Ευρωπαϊκής κοινωνίας, μαζί με τον Ευρωπαϊκό κλάδο, αλλά διατηρεί πολλά σύμβολα, σχήματα, πλοκές σε αναλλοίωτη - σχεδόν αρχέγονη κατάσταση. Και χαρακτηριστικά που άλλοι ινδοευρωπαϊκοί λαοί έχουν χάσει. Ως εκ τούτου, η σύγκρουση με το Ιράν είναι από πολλές απόψεις μια συνάντηση με το δικό μας Ινδο-Ευρωπαϊκό παρελθόν, με τις κοινές μας ρίζες , με το αρχαϊκό μας. Κατά μια έννοια, για έναν Ευρωπαίο που έχει επίγνωση της Ινδο-Ευρωπαϊκής του φύσης, η συνάντηση με το Ιράν είναι μια συνάντηση με τον εαυτό του , με τα θεμέλιά του. Με δεδομένες αυτές τις δυσκολίες και με την πρόθεση να κάνουμε ό,τι μπορούμε για να τις αντιμετωπίσουμε, μπορούμε να αρχίσουμε να εξοικειωνόμαστε με το Ιράν. Είμαστε έτοιμοι να παραδεχτούμε ότι η άποψη για το Ιράν από την πλευρά των Ελλήνων και η άποψη που οικοδομήθηκε πάνω σε αυτήν στις επόμενες εποχές είναι απαράδεκτη για εμάς- προειδοποιούμαστε για την εσωστρέφεια, το κλείσιμο του Ιρανικού πολιτισμού και είμαστε έτοιμοι να διεισδύσουμε επιμελώς και με λεπτότητα ξανά και ξανά- σκοπεύουμε να ακολουθήσουμε το νήμα της Ινδο-Ευρωπαϊκής κοινότητας, που μας συνδέει, με την ελπίδα να αποκτήσουμε μια εμπειρία ανόδου προς τις ρίζες και να μην τρομάξουμε από μια σύγκρουση με τον αρχαϊκό πυρήνα της δικής μας ταυτότητας.

Μελετώντας την Ιρανική ταυτότητα, χρειαζόμαστε τις βασικές μεθοδολογίες για τη μελέτη των πολιτισμών, για τις οποίες μιλάμε στον τόμο που είναι αφιερωμένος στη "Μορφολογία των Πολιτισμών" [1] , αλλά κυρίως τις ιδέες του J. Dumezil ως του μεγαλύτερου ειδικού στην Ινδο-Ευρωπαϊκή κοινωνία [2] , και του ιδιοφυούς φιλοσόφου και ιστορικού της Ιρανικής (Ευρύτερης, Ισλαμικής) παράδοσης A. Korben [3] . Λαμβάνοντας υπόψη την ιδιαιτερότητα της Νοομαχίας, θα δώσουμε επίσης ιδιαίτερη προσοχή στις μη κυβερνητικές δομές του Ιράν: υπολογίζοντας τις αναλογίες, την ισορροπία και τη δυναμική της αναλογίας των τριών Λόγων [4] , αν, βέβαια, μπορέσουμε να τους εντοπίσουμε αξιόπιστα και να τους περιγράψουμε στο Ιρανικό πλαίσιο. Όλα αυτά θα πρέπει να μας οδηγήσουν - ας το κάνουμε κατά προσέγγιση - στην κατανόηση του Λόγου του Ιράν, από την υπαρξιακή του βάση, το Ιρανικό Dasein, μέχρι τις μεγαλειώδεις μεταφυσικές, φιλοσοφικές και θεολογικές γενικεύσεις και την έκφρασή τους στο Ιρανικό ιστορικό.
Πόλεμος του Φωτός: Σύνορα και τακτικές

Δώσαμε σε αυτήν τη "Νοομαχία" τον υπότιτλο "Πόλεμος του Φωτός και Κουλτούρα της Προσδοκίας" συνειδητά και σκόπιμα. Από τη δική μας άποψη, είναι ακριβώς ο τύπος "Πόλεμος του Φωτός" που είναι πιο ακριβής και ταιριάζει καλύτερα στην ίδια την ουσία της Ιρανικής ταυτότητας . Και οι δύο όροι εδώ είναι βασικοί, και αμφότεροι φέρουν κάτι σε βάθος και αρχικά Ιρανικό. Οι Ιρανοί βλέπουν την ύπαρξη ως έναν πόλεμο , αλλά οι δυνάμεις μεταξύ των οποίων διεξάγεται αυτός ο πόλεμος, όπως το Φως και το Σκότος. Αυτοπροσδιορίζονται ως ο στρατός του Φωτός , και σε αυτή τη βάση χτίζονται όλα τα άλλα - θρησκεία, πολιτική, ιστορία, πολιτισμός, κοινωνία, ψυχολογία, κλπ. Το Ιράν είναι ο χώρος του Φωτός, δηλαδή , το ίδιο το Φως . Και αυτό το Φως οδηγεί έναν θανάσιμο πόλεμο με το ριζοσπαστικό αντίθετό του - με το Σκότος. Όλη η σημειολογία του Ιρανικού πολιτισμού είναι χτισμένη πάνω στον ιστό αυτού του πολέμου. Τα πάντα σε αυτόν είναι επεισόδια, διαπλοκές, στιγμές, εγκοπές του συνεχούς τεταμένου χρονικού του.

Σε αυτό ο Ιρανικός πολιτισμός δεν αποτελεί εξαίρεση: οι περισσότερες Ινδο-Ευρωπαϊκές κοινωνίες, καθώς και πολλές μη Ευρωπαϊκές κοινωνίες είναι οργανωμένες με στρατιωτικό τρόπο και σε όλη τη διάρκεια της ιστορίας τους πολεμούν συνεχώς. Υπάρχουν επίσης εκείνες όπου το στρατιωτικό στοιχείο - είναι η δεύτερη λειτουργία, σύμφωνα με τον J. Dumezil [5] - υπερισχύει έναντι των άλλων δύο. Αλλά η διαφορά του Ιράν είναι ότι ο πόλεμος, που είναι η μοίρα των Περσών, γίνεται αντιληπτός ως " Φως ", ως "Πόλεμος του Φωτός", και αυτό το καθιστά μοναδικό. Ο "Πόλεμος του Φωτός", σε αντίθεση με όλα τα άλλα είδη πολέμων, δεν διεξάγεται στο όνομα της νίκης . Δεν πρόκειται για ανταγωνισμό και ανταγωνισμό στην ισχύ στον αγώνα για κάποιους συγκεκριμένους χειροπιαστούς καρπούς - γαίες, εδάφη, πόλεις, στρατηγικές θέσεις, την ικανότητα να κυβερνούν τους λαούς ή να έχουν αξίες. Σε αυτόν τον πόλεμο συμμετέχουν εντελώς διαφορετικές δυνάμεις, οι οποίες οικοδομούν μια θεμελιωδώς διαφορετική συμμετρία, μια διαφορετική δομή του κόσμου και των αξιακών συστημάτων. Οι Φωτινοί Ιρανοί καταλαβαίνουν με έναν πολύ ιδιαίτερο τρόπο - στα Ιρανικά . Φως - το παλαιό-ραϊον * rauxana (στμ: βλ και Ρωξάνη=Φωτεινή), το αβεσταϊκό raoxna, το παρθικό rosn (από το Ινδο-Ευρωπαϊκό * louksno, * leuks (στμ: βλ lux και λύκος) ) - για τους Ιρανούς υπάρχει η λεπτή δύναμη της αλήθειας , ένα είδος ορατού και απτού Αγαθού. Το φως δεν έχει καμία λειτουργικότητα, προηγείται οποιασδήποτε αξίας. Αντίθετα, αυτό ή εκείνο το πράγμα αποκτά αξία στο βαθμό που εμπλέκεται στα στοιχεία του Φωτός. Μπορούμε να πούμε ότι οι Ιρανοί είναι ο λαός των λατρευτών , και αυτό καθορίζει τα πάντα στον πολιτισμό τους και την ταυτότητά τους.

Το Φως είναι μια δημιουργική δύναμη . Είναι πρωταρχικό και απόλυτο. Οι Ιρανοί των διαφορετικών ιστορικών εποχών και όταν ακόμη ομολογούν διαφορετικές θρησκείες πάντα και απαράλλαχτα συμφωνούν με τον τύπο : "Στην αρχή ήταν το φως". Αυτό δεν είναι απλώς μια δήλωση, είναι μια ομολογία, ένας όρκος πίστης και ακόμη και μια τελετή μετασχηματισμού. Τα πάντα δημιουργήθηκαν από το Φως, από Φως και με Φως (Everything is created by Light, from Light and Light). Ως εκ τούτου, το Φως βρίσκεται στο κέντρο της προσοχής του Ιρανού , στην ψυχή του, την σκέψη του, τις πράξεις και τις ενέργειές του.

Όντας όμως μια πρωταρχική δύναμη, το Φως έχει έναν θεμελιώδη οντολογικό αντίπαλο . Δεδομένου ότι η απόλυτη αρχή είναι η παρουσία του Φωτός, η απουσία του αντιπροσωπεύει μια θεμελιώδη πρόκληση - μια καταστροφή και ένα τόσο ιερό σοκ όσο και η παρουσία του. Εφόσον το Φως βιώνεται ως το Παν, η απουσία του ή η απαξίωσή του πραγματώνεται ως υπαρξιακό, επιπλέον, μεταφυσικό πλήγμα . Έτσι, το Φως γίνεται προβληματικό. Πρέπει να προστατευθεί, να διατηρηθεί και να αγωνιστεί γι' αυτό. Αυτό δεν είναι ταυτολογία: αν υπάρχει Φως, επομένως Σκότος, και η θεμελιώδης φύση του Φωτός καθορίζει με πολλούς τρόπους τη θεμελιώδη φύση του Σκότους . Και αυτό έχει ήδη ένα βαθύ θεμέλιο για την οντολογία του πολέμου , τον "Πόλεμο του Φωτός". Το ίδιο το Φως υπάρχει μόνο στον πόλεμο, αφού μπορεί να μην υπάρχει. Και ο ορίζοντας της απουσίας του Φωτός συγκροτείται από την ίδια την ύπαρξή του. Η ακραία ένταση του ζωντανού Φωτός καθιστά τον πόλεμο με το Σκότος όχι λιγότερο έντονο - αλλά ταυτόχρονα δραματικό, οξύ, επώδυνο και οξυμένο.

Η δομή του "Πολέμου του Φωτός" καθορίζεται από την Ιρανική αντίληψη της δημιουργίας. Όπως και οι Πλατωνικοί, οι Ιρανοί πιστεύουν την αρχή του αιώνιου κόσμου φωτεινές ιδέες, νοήμονα φώτα, τα οποία σχηματίζονται από πυκνότερα σώματα με τη δύναμή τους. Αλλά αν ο αιώνιος κόσμος του καθαρού φωτός δεν υπόκειται στο σκοτάδι, τότε ο κατώτερος κόσμος των σωμάτων (ζωή, κίνηση) είναι εν μέρει υποταγμένος. Αυτό καθορίζει τον χώρο του πολέμου: είναι όλη η ζωή , όλη η ύπαρξη, όλη η ύπαρξη του περιβάλλοντος κόσμου. Ο ίδιος ο κόσμος είναι το δημιούργημα του Φωτός, πάνω στο οποίο εισβάλλει το Σκότος . Το Φως διεξάγει πόλεμο με το Σκότος μέσα στον κόσμο και μέσω του κόσμου. Αυτό καθορίζει τη σημειολογία της ύπαρξης: το ερώτημα - τι είναι; Πρώτα απ' όλα, ο Ιρανός θα απαντήσει: πόλεμος . Αυτό που είναι, αυτό είναι ο πόλεμος, και το νόημα της ύπαρξης αποκαλύπτεται μόνο όταν τοποθετείται στο πλαίσιο αυτού του μεγάλου πολέμου.

Οι δυνάμεις σε αυτόν τον πόλεμο είναι θεμελιωδώς άνισες, αλλά πρόκειται για μια πολύ δύσκολη ανισότητα. Το γεγονός είναι ότι μεταξύ του Φωτός και του Σκότους στην Ιρανική σκέψη υπάρχει μια πολύ λεπτή και όχι άμεση συμμετρία. Το Φως και το Σκότος και δεν είναι σε ισορροπία (όπως στον καθαρό δυισμό), αλλά για το Σκότος δεν μπορεί να ειπωθεί ότι αυτό είναι απλώς μια μείωση του Φωτός (όπως θα το έλυναν οι Νεοπλατωνικοί, συμπεριλαμβανομένων των Χριστιανών). Το Φως είναι πρωταρχικό και είναι ικανό να δημιουργεί. Επομένως, όλα γενικά δημιουργούνται από το Φως και υπάρχει στην ουσία τους το Φως. Το σκοτάδι δεν μπορεί να δημιουργήσει τίποτα. Αλλά ... Το σκοτάδι μπορεί να χαλάσει πολλά , σχεδόν τα πάντα. Αυτό ισχύει μόνο για τον κόσμο του σωματικού, του ζωτικού. Για το βασίλειο του καθαρού Φωτός το σκοτάδι δεν αρκεί, αλλά στον ενδιάμεσο κόσμο η αντιπαράθεση εκτυλίσσεται δραματικά και απολύτως σοβαρά. Το γεγονός είναι ότι στον κόσμο των σωμάτων το Σκότος μπορεί να επικρατήσει σε ορισμένες περιόδους. Κατά μία έννοια, το Σκότος είναι ακόμη πιο ισχυρό από το Φως. Οι δυνάμεις του είναι απόλυτα επικεντρωμένες στη μάχη στον κόσμο των σωμάτων, ενώ οι δυνάμεις του Φωτός συμμετέχουν σε αυτόν τον ενδιάμεσο κόσμο εφαπτόμενες - η πατρίδα τους δεν είναι εδώ, αλλά στον καθαρό κόσμο του πνεύματος, στην αιωνιότητα. Ως εκ τούτου, οι δυνάμεις του Φωτός δεν εμπλέκονται τόσο πολύ στη μάχη και, επιπλέον, περιορίζονται στην τακτική των στρατιωτικών επιχειρήσεων: ποτέ και σε καμία περίπτωση οι δυνάμεις του Φωτός δεν μπορούν να υποχωρήσουν από τους νόμους της αλήθειας, της καθαρότητας, της δωρεάς και της δικαιοσύνης - ακόμη και όταν το απαιτούν οι σκοπιμότητες της νίκης. Αν ο στρατός του Φωτός κάνει έστω και μία χειρονομία παρόμοια με τις χαμηλότονες στρατηγικές των στρατών του Σκότους - ας είναι και από τα υψηλότερα κίνητρα - θα πάψει να είναι στρατός του Φωτός και θα μετατραπεί στο αντίθετό του. Ως εκ τούτου, οι δυνάμεις του Φωτός έχουν δεμένα τα χέρια : για κάθε τέχνασμα του Σκότους είναι υποχρεωμένες να απαντούν μόνο με ειλικρίνεια και στο πνεύμα της αλήθειας . Οι δυνατότητες για τη χρήση της στρατιωτικής πονηριάς, η οποία είναι απλώς απαραίτητη στον πόλεμο, απουσιάζουν. Αυτό οδηγεί στο γεγονός ότι οι δυνάμεις του Φωτός συχνά χάνουν. Η κακία, η απάτη, το ψέμα και η μοχθηρία στον αγώνα για τα σωματικά πράγματα συχνά κερδίζουν. Οι στρατιές του Φωτός πρέπει να υποχωρήσουν, αλλά και να πέσουν σε αιχμαλωσία ή και να χαθούν.

Αυτή είναι η ουσία του "πολέμου του φωτός": η νίκη σε αυτόν δεν μπορεί να επιτευχθεί με οποιοδήποτε κόστος. Ο στρατός του Φωτός πρέπει πάντα να είναι ένας στρατός καθαρού πνεύματος, καθαρής σκέψης, ο στρατός της Ιδέας . Ως εκ τούτου, αναπτύσσεται μια παράδοξη κατάσταση: η δύναμη του Φωτός που είναι ικανή να δημιουργήσει τον κόσμο δεν είναι ικανή να τον προστατεύσει μπροστά στις δυνάμεις του Σκότους, οι οποίες είναι πρόθυμες να τον καταστρέψουν. Μάλλον είναι ικανή, αλλά μέχρι κάποια στιγμή. Όταν οι στρατοί του Σκότους χρησιμοποιούν όλα τα τεχνάσματα των χαμηλών στρατηγικών, τα ψέματα και την απάτη, οι στρατοί του Φωτός είναι μερικές φορές ανίσχυροι - δεν μπορούν και δεν θέλουν να υποχωρήσουν από την καθαρότητα της ίδιας τους της φύσης. Έτσι η ηθική του πολέμου και της νίκης εξελίσσεται σταδιακά στη μεταφυσική του μαρτυρίου και της μαρτυρίας . Είναι προτιμότερο να χάνεις με το Φως παρά να κερδίζεις με το Σκότος: αυτός είναι ο βασικός κανόνας του "πολέμου του Φωτός"- Το πιο σημαντικό δεν είναι το αποτέλεσμα, αλλά η σταθερότητα στην επιβεβαίωση της αλήθειας και η σταθερή προσήλωση στους νόμους της.

Στην Ιρανική κουλτούρα, ο "Πόλεμος του Φωτός" δεν μπορεί παρά να καταλήξει στη νίκη των δυνάμεων του Φωτός, αλλά αυτή η νίκη θα επιτευχθεί μόνο αφού εκπληρωθεί η δοκιμασία. Οι πολεμιστές του Φωτός - οι ψυχές των ανθρώπων, πιο συγκεκριμένα, οι ψυχές των Ιρανών - κατεβαίνουν από την ουράνια χώρα και πολεμούν εναντίον των πολεμιστών του Σκότους: όχι για τη νίκη, αλλά για τη δικαιοσύνη, απλώς και μόνο επειδή δεν θέλουν και δεν μπορούν να κάνουν αλλιώς. Η νίκη είναι μια σφραγίδα που τίθεται κάτω από την πληρότητα των πράξεων εκείνων που σκέφτονται και ενεργούν από την πλευρά του Φωτός. Οι Ιρανοί την περιμένουν, θέλουν να την φέρουν πιο κοντά, πιστεύουν σε αυτήν, αλλά ξέρουν ότι είναι αδύνατο να επισπεύσουν την προσέγγισή της. Το ποτήρι του "Πολέμου του Φωτός" πρέπει να το πιουν μέχρι τέλους. Διαφορετικά, η νίκη θα αναβάλλεται ξανά και ξανά.

Αυτή είναι η βασική δομή του Ιρανικού ιστορικού. Θα προσπαθήσουμε να την περιγράψουμε σε αυτό το κείμενο.

Φως και Ιράν

Η ιδέα του Πολέμου του Φωτός είναι καθαρά Ιρανική, και στην ανασκόπηση των κύριων πτυχών του Ιρανικού Λόγου θα το δούμε αυτό. Όπως ακριβώς η ιδέα του πολέμου είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την ίδια τη βάση του Ιρανικού πολιτισμού. Αλλά μεταξύ αυτών των δύο μελών της έκφρασης "Πόλεμος του Φωτός" στη σχέση τους με την ουσιαστική ταυτότητα του Ιράν, υπάρχει, ωστόσο, μια ορισμένη ποιοτική διαφορά. Ο συνδυασμός του "Πολέμου του Φωτός" είναι μόνο Ιρανικός και όπου συναντάμε μια τέτοια έκφραση ή τα ανάλογα της, μπορούμε με ασφάλεια να μιλάμε για άμεση ή έμμεση Ιρανική επιρροή . Αυτό αφορά την επιρροή του Ιρανικού πολιτισμού σε ορισμένους τομείς της Ελληνικής (Hellenic) φιλοσοφίας και θρησκείας (Ηράκλειτος, Πυθαγόρας, Πλάτων κ.λπ. ), στον Ιουδαϊσμό, αργότερα (μετά τις εκστρατείες του Μεγάλου Αλεξάνδρου), στον Ελληνισμό, και τέλος στον Χριστιανισμό, τον Ιουδαιοχριστιανισμό, συμπεριλαμβανομένων αμέτρητων μεσογειακών αιρέσεων και συγκρητιστικών συστημάτων (Γνωστικισμός, Μιθραϊσμός, Μανιχαϊσμός, κ.λπ.), όπου υπάρχει θεματοποίηση της μάχης των "υιών του Φωτός" με τους "υιούς του Σκότους", και τέλος, το Ισλάμ. Αν εφαρμόσουμε εδώ τη θεωρία των "πολιτιστικών κύκλων" τότε ο "Πόλεμος του Φωτός" θα πρέπει να θεωρηθεί το κύριο χαρακτηριστικό του Ιρανικού πολιτιστικού κύκλου.

Ωστόσο, εάν ο "Πόλεμος του Φωτός" στο σύνολό του αποτελεί αποκλειστικό χαρακτηριστικό αυτού του κύκλου και τα θέματα του Φωτός και του πολέμου είναι συλλογικά βαθιά ριζωμένα στην Ιρανική ταυτότητα, θα πρέπει να θέσουμε το ερώτημα: μεμονωμένα, αυτές οι δύο έννοιες - Φως και Πόλεμος - μπορούν να θεωρηθούν μοναδικά Ιρανικές ή μόνο ο συνδυασμός τους σε μια αδιαίρετη έννοια; Είναι απολύτως σαφές ότι ο πόλεμος δεν μπορεί να θεωρηθεί ως αποκλειστικό περιουσιακό στοιχείο του Ιρανικού πολιτιστικού κύκλου, δεδομένου ότι η παράδοση αυτή είναι κοινή για όλους τους Ινδο-Ευρωπαϊκούς λαούς, μερικοί περισσότερο από τους Ιρανούς (για παράδειγμα, οι Ινδο-Ευρωπαϊκοί λαοί του Τουράν, της Ευρασίας), και, επιπλέον, στο Ινδο-Ευρωπαϊκό πλαίσιο, οι πιο διαφορετικές εθνοτικές ομάδες και πολιτισμοί διακρίνονται από την ερμηνεία του πολέμου ως θεμελιώδη έννοια για την κοινωνία. Η εθνοκοινωνιολογία και η ανθρωπολογία θεωρούν την κυριαρχία των στρατιωτικών αξιών, δηλαδή την κουλτούρα του πολέμου, χαρακτηριστικό γνώρισμα όλων των νομαδικών λαών [6] . Οι αυτόχθονες Ινδο-Ευρωπαίοι αφορούσαν αυτόν τον νομαδικό τύπο, αλλά αυτό δεν αποτέλεσε ποτέ αποκλειστικό χαρακτηριστικό τους, καθώς πολλές άλλες εθνοτικές ομάδες και ολόκληροι πολιτισμοί, από την Ανατολική Ευρασία έως την Κεντρική Αφρική, ανήκαν επίσης σε αυτόν τον τύπο. Ως εκ τούτου, ο πόλεμος δεν μπορεί να θεωρηθεί ως μια αποκλειστικά Ιρανική έννοια.

Μένει να διαπιστώσουμε το ίδιο για την έννοια του Φωτός, τουλάχιστον με την έννοια με την οποία λαμβάνεται στην Ιρανική θρησκεία και φιλοσοφία, ευρύτερα, στον πολιτισμό. Και εδώ βρισκόμαστε μπροστά σε μια έκπληξη. Παρά το γεγονός ότι με την πρώτη ματιά, ο μυστικισμός του Φωτός και η λατρεία του Φωτός ως θεϊκή εκδήλωση πρέπει να είναι κάτι καθολικό και διαδεδομένο, όχι λιγότερο από τις στρατευμένες αξίες, όλα αποδεικνύονται πιο περίπλοκα. Φυσικά, η λατρεία του Φωτός και των ουράνιων σωμάτων, ιδίως του ήλιου, οι ηλιακές λατρείες, είναι κοινές σε μια μεγάλη ποικιλία λαών και πολιτισμών, αλλά μετά τη διενέργεια εκτεταμένης συγκριτικής ανάλυσης στην ιστορία των θρησκειών, καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι πουθενά ο μυστικισμός του Φωτός δεν παίζει τον ίδιο θεμελιώδη ρόλο, όπως στην ιρανική παράδοση. Το Φως ως μεταφυσική αρχή, που στέκεται στο κέντρο της θεολογίας, και ως εκ τούτου της τελετουργικής πρακτικής (που χονδροειδώς και όχι ακριβώς ονομάζεται "πυρολατρεία"), είναι μια καθαρά Ιρανική ιδέα , και όλοι οι Μεσογειακοί πολιτισμοί, θρησκείες, φιλοσοφικές και μυστικιστικές διδασκαλίες, όπου έρχεται σε πρώτο πλάνο, έχουν άμεση ή έμμεση Ιρανική προέλευση , δηλαδή ανήκουν στον Ιρανικό πολιτιστικό κύκλο.

Ωστόσο, εδώ πρέπει να διευκρινίσουμε. Το Φως είναι μια Ιρανική ιδέα υπό την έννοια ότι σχετίζεται άμεσα με την έννοια του "Πολέμου του Φωτός". Αυτή η έννοια δεν αποτελείται από δύο ανεξάρτητες στιγμές - πόλεμος (καθολική - τουλάχιστον για τους νομαδικούς πολιτισμούς) και το φως (καθαρά Ιρανική), αλλά πρωτογενής σε σχέση (τουλάχιστον) με το Φως. Το Ιρανικό Φως είναι ένα πολεμικό Φως, αυτό είναι το Φως του Πολέμου . Το Ιρανικό Φως είναι ο Πόλεμος, η ρίζα του. Ως εκ τούτου, οι Ιρανοί αντιλαμβάνονται τον πόλεμο όχι ως μια υλική ή ψυχολογική μάχη, όχι ως ηρωικό ανταγωνισμό σε ανδρεία, και όχι ως έναν τρόπο για την κατάληψη πόρων, αλλά ως συνέπεια του Φωτός , ως μια μορφή της ύπαρξής του. Και κατά συνέπεια, ο πόλεμος εδώ γίνεται κάτι ιδιαίτερο, και αυτή τη φορά καθαρά και αποκλειστικά Ιρανικό, επειδή δεν είναι ουδέτερος (όπως ένας πόλεμος στην παγκόσμια κοινωνιολογική διάσταση), αλλά είναι σίγουρα πολικός - στο Ιράν, κάθε πόλεμος είναι ένας πόλεμος του Φωτός, υπέρ ή κατά του Φωτός .

Επιπλέον, το ίδιο το Φως – με τη Ιρανική έννοια - είναι η στιγμή της επίθεσης, του χτυπήματος, της ρήξης, της αποκάλυψης και της μεταμόρφωσης. Το Φως είναι η Εισβολή του Άλλου σε αυτό. Το Φως δεν είναι μια διάσταση αυτού, είναι κάτι που πηγάζει από το Άλλο. Αυτό είναι που καθιστά δυνατή τη θεμελίωση της μεταφυσικής, της θρησκείας και της λατρείας σε αυτό, αφού η κατανόηση του Φωτός ως εισβολής (και αυτό είναι ο Πόλεμος του Φωτός) προϋποθέτει την εισαγωγή ενός διπλού παραδειγματικού θέματος, δηλαδή της υπέρβασης. Έτσι, το Φως εκλαμβάνεται ως θρησκευτικό φαινόμενο μόνο όταν έχουμε να κάνουμε με ένα βασικό αρχέγονο ζεύγος - αυτό είναι το Άυλο και το Υπερβατικό. Και ο δυϊσμός, όπως είναι γνωστό, είναι το χαρακτηριστικό γνώρισμα όλων των Ιρανών.

Έτσι, το Φως, που προέρχεται από τον Πόλεμο του Φωτός στο πλαίσιο του μεταφυσικού δυϊσμού ή ενός είδους "δυϊστικού μονοθεϊσμού", είναι ένα καθαρά Ιρανικό φαινόμενο.

Αναμονή: η δομή του Ιρανικού χρόνου

Ο δεύτερος υπότιτλος αυτού του τόμου, "Πολιτισμός της Προσδοκίας", αποτελεί επίσης θεμελιώδες χαρακτηριστικό της Ιρανικής ταυτότητας. Για πρώτη φορά ο συγγραφέας άκουσε αυτή τη φράση "κουλτούρα της προσδοκίας" (farhangī intizōr) από τον σύγχρονο μεγάλο Αγιατολάχ Khusen Nuri Hamadani κατά τη διάρκεια μιας συζήτησης στην ιερή για τους Σιίτες πόλη Qom. Με τη βοήθειά του, ο Αγιατολάχ εξήγησε τη βαθιά ουσία του τι πιστεύει ότι είναι το σύγχρονο Σιιτικό Ιράν. Αλλά, κατά τη γνώμη μας, η έννοια αυτή είναι ευρύτερη και εκτενέστερη, καθορίζοντας τον Ιρανικό πολιτισμό από την αρχαιότητα και σε όλα τα στάδια της ιστορίας του.

Η αναμονή είναι η βάση της Ιρανικής κατανόησης του χρόνου . Η αναμονή δεν είναι ένας από τους τρόπους του χρόνου, είναι η ουσία του . Ο χρόνος είναι αναμονή, έχει νόημα και ύπαρξη ως προσδοκία. Αυτή η ιδέα είναι θεμελιωδώς Ιρανική. Στην Ιρανική παράδοση αποδίδεται θεμελιώδης σημασία στην αναμονή. Στον Ζωροαστρισμό, η αναμονή έχει την πιο αναπτυγμένη και λεπτομερή αιτιολόγηση. Πρόκειται για την προσδοκία του Σωτήρα , ο οποίος έρχεται στο τέλος του χρόνου. Αλλά η μορφή του Σωτήρα (Saoshyant) και η προσδοκία του γίνονται σαφείς μόνο στο πλαίσιο ενός Πολέμου του Φωτός. Ο Ιρανός Σωτήρας είναι ο ηγέτης του Στρατού του Φωτός στην τελική μάχη του Πολέμου του Φωτός και ο τελικός νικητής του Στρατού του Σκότους. Ως εκ τούτου, η προσδοκία έχει ένα πολύ συγκεκριμένο περιεχόμενο: πρόκειται για την προσδοκία του Νικητή, αλλά ερμηνευμένη με την οπτική του Φωτός. Ο Σωτήρας είναι μια φωτεινή οντότητα , ένας Σωτήρας στο χρώμα του φωτός.

Η κουλτούρα της προσδοκίας, επομένως, προκαθορίζει το διάνυσμα της ύπαρξης, προσανατολισμένο ως συμμετοχή στον πόλεμο του φωτός, με στόχο την τελική νίκη του Φωτός. Αυτό είναι που δίνει χρόνο και νόημα.

Αν συγκρίνουμε αυτή την ιδέα της σημασίας του χρόνου στο παράδειγμα του πολέμου του φωτός με τις θρησκευτικές κουλτούρες των γύρω του Ιράν κοινωνιών, θα διαπιστώσουμε (με κάποια έκπληξη) ότι πουθενά ο χρόνος, η ιστορία δεν έχει τέτοια μεταφυσική σημασία όπως στο Ιράν, και όπου έχουν (όπως στην περίπτωση του Ιουδαϊσμού και του Χριστιανισμού), αυτό είναι το αποτέλεσμα της άμεσης επιρροής του Ιράν . Η προσδοκία είναι τόσο ιρανικό φαινόμενο όσο και το Φως, όπως και ο πόλεμος του φωτός. Οι πολιτισμοί ή οι κοινωνίες του κυκλικού χρόνου, που βασίζονται στην οντολογία της αιωνιότητας, δεν έχουν βαθιά οντολογικά ερείσματα για την κατασκευή θεμελιωδών εσχατολογιών. Η αναμονή είναι πάντα αναμονή για το τέλος. Επομένως, η εσχατολογία, η διδασκαλία του έσχατου χρόνου δεν είναι απλώς μία από τις εκδοχές του γραμμικού χρόνου, αλλά η ίδια η ουσία ενός τέτοιου χρόνου, η πηγή του. Ο χρόνος γίνεται γραμμικός όταν φτάνει σε ένα τέλος , και όταν αυτό το τέλος η κοινωνία αρχίζει να το περιμένει. Το τέλος του χρόνου είναι πιο πρωταρχικό από τον ίδιο τον χρόνο, διότι το τέλος είναι ένα αντικείμενο προσδοκίας, και είναι η προσδοκία που συγκροτεί τον χρόνο ως οντολογία και, κατά συνέπεια, ως κάτι σημαντικό και ουσιαστικό. Ενώ η ιστορία έχει ξεδιπλωθεί η εσχατολογία και η ιστορία στην προέλευσή της είναι η προσδοκία .

Ως εκ τούτου, καθαρά και μόνο ένα ιρανικό δόγμα για το τέλος του κόσμου, την τελική μάχη, τον τελικό Σωτήρα (Saoshyant) και την αποκατάσταση του κόσμου (η γενική ανάσταση, Frashokard) είναι προϋπόθεση για την εμφάνιση του γραμμικού χρόνου και της ιστορίας. Έτσι, η ιστορία - είναι ένα προϊόν όχι του εβραϊκού και ελληνικού (και όχι του βαβυλωνιακού και αιγυπτιακού), αλλά του ιρανικού πολιτισμού, όπως η μεταφυσική εσχατολογία πριν από άλλες, πιο πλήρως και διεξοδικά επεξεργασμένη ακριβώς στον Ζωροαστρισμό. Και στην ιρανική παράδοση η εσχατολογία θεμελίωσε ολόκληρη τη μεταφυσική του φωτός, του φωτός την έννοια του πολέμου, ο κύριος δραματικός δυϊσμός μεταξύ δύο αρχών, που αναπτύσσεται κατά μήκος του σαφώς αναδειχθέντος σημασιολογικού άξονα . Αυτός ο άξονας είναι ο χρόνος, και έτσι ο χρόνος - παράγωγο του φωτός του πολέμου - δημιουργείται από τα στοιχεία του πολέμου και την πρακτική της ενεργού αναμονής . Η κουλτούρα δημιουργεί προσδοκίες παράλληλα με το φαινόμενο. Και η πηγή αυτού του φαινομένου - ο Ιρανικός Λόγος.

μετάφραση Ρήγας Ακραίος
από εδώ:

https://4threvolutionarywar.wordpress.com/2017/07/30/alexander-dugin-ira...