Τώρα η διάλεξη υπ' αριθμόν 6 που έχει ως θέμα, τον Ευρωπαϊκό Πολιτισμό. Τώρα αφήνουμε στην άκρη τις άλλες Ινδο-Ευρωπαϊκές κοινωνίες και επικεντρωνόμαστε στην Ευρωπαϊκή ιστορία, και στους Ευρωπαϊκούς πολιτισμούς, και στους Ευρωπαίους ανθρώπους. Τώρα λοιπόν είναι σαφές ότι ο Ευρωπαϊκός πολιτισμός βασίζεται σε αυτή την υπέρθεση δύο υπαρξιακών οριζόντων και έχει ένα κέντρο, και το κύριο πρόβλημα είναι το πρόβλημα του Διονύσου και η ερμηνεία του. Έτσι η Ευρωπαϊκή ιστορία είναι τιτανομαχία ή νοομαχία και η βασική προϋπόθεση αυτής της τιτανομαχίας ήταν το γεγονός αυτής της έλευσης των Τουρανικών Ινδο-Ευρωπαϊκών πολιτισμών με τον πολιτισμό του Κούργκαν στο πεδίο της Μεγάλης Μητέρας, του πολιτισμού της Μεγάλης Μητέρας. Μιλώντας για τον Διόνυσο στην προηγούμενη διάλεξη, εντοπίσαμε ότι ο Διόνυσος είναι το κύριο πρόβλημα αυτού του πολιτισμού και αυτό είναι το πεδίο μάχης όπου αναπτύσσεται η τιτανομαχία.

Ανέφερα επίσης, την περίπτωση του Θρακικού λαού. Ο Θρακικός λαός ήταν λαός Τουρανικού τύπου πρώτα απ' όλα, Ινδο-Ευρωπαϊκός λαός που ήρθε στα Βαλκάνια πριν από τους Σλάβους (ίσως 1200 χρόνια προ Χριστού, ίσως λίγο αργότερα, ίσως και νωρίτερα. Είναι δύσκολο να πούμε). Αυτό που έχει σημασία είναι ότι ήταν ένα είδος αυτοκρατορίας των Θρακικών φυλών. Πολλές Θρακικές φυλές ζούσαν στα Βόρεια Βαλκάνια, αλλά κατέλαβαν σχεδόν το τεράστιο τμήμα της Ανατολικής Ευρώπης. Αυτό που έχει σημασία είναι ότι αυτά τα εδάφη όπου βασίστηκε και επεκτάθηκε ο Θρακικός πολιτισμός ήταν οι πόλοι και τα κέντρα του πολιτισμού της Μεγάλης Μητέρας. Ο πολιτισμός Lepenski Vir, ο πολιτισμός Vinča, ο πολιτισμός Karanavo Gumelnița, ο πολιτισμός Cucuteni-Trypillia, ο πολιτισμός Criș, ο πολιτισμός Tisza και όλοι οι άλλοι πολιτισμοί βρίσκονταν κάτω από τον υπαρξιακό ορίζοντα των Θρακών. Δεν γνωρίζουμε και δεν θα μπορούσαμε να γνωρίζουμε αν οι Θράκες ήταν οι πρώτοι Ινδο-Ευρωπαίοι που ήρθαν σε αυτά τα εδάφη, αλλά δεν γνωρίζουμε τις αρχαιότερες ομάδες (Ινδο-Ευρωπαϊκές). Ίσως και ενδεχομένως (πιθανόν) να υπήρχαν και τα άλλα κύματα των Τουρανών που ήρθαν εκεί. Ίσως και όχι. Δεν θα μπορούσαμε να πούμε. Αλλά ο Θρακικός πολιτισμός ήταν ακριβώς το πεδίο ή ο ειδικός Ευρωπαϊκός πολιτισμός όπου επιτεύχθηκε αυτή η συνάντηση μεταξύ του ορίζοντα του Απόλλωνα και του Λόγου του Απόλλωνα και του Λόγου της Κυβέλης. Αυτός ήταν λοιπόν ο πολιτισμός της συνάντησης. Και οι Σλαβικές φυλές που ήρθαν πολύ αργότερα στα Βαλκάνια αφομοίωσαν και συμπεριέλαβαν αυτά τα Θρακικά στοιχεία μέσα στη δομή τους. Επίσης, υπάρχει μια πολύ σημαντική πτυχή ότι ο Διόνυσος θεωρήθηκε από τους Έλληνες ως Θρακικός Θεός. Αν αυτό ήταν πραγματικά Θρακικό ή προ-Θρακικό ή από κάποιον Ινδο-Ευρωπαϊκό λαό που προηγήθηκε των Θρακών στα Βαλκάνια, δεν το γνωρίζουμε. Αλλά αυτό είναι πολύ σημαντικό ότι ο Διόνυσος ήρθε από τον Βορρά στην Ελλάδα, από τους Θράκες, όπως και ο Ορφέας. Όπως και η Βένδης, η Βένδης ήταν Θρακική θεά πολύ δημοφιλής στην Ελλάδα. Η γιορτή που αναφέρει ο Πλάτωνας στη "Πολιτεία" αφιερωμένη σε αυτήν ήταν τα Βενδίδεια. Η άλλη θεά Θρακικής καταγωγής ήταν η Κότυς. Η οργιαστική γιορτή που ήταν αφιερωμένη σε αυτήν ονομαζόταν "Κοττύτια". Οι Φρύγες ήταν επίσης κοντά στους Θράκες και ο Φρυγικός πολιτισμός ήταν ο λαός όπου αναπτύχθηκε η λατρεία της Κυβέλης. Αυτό επίσης έχει κάποια σχέση με τον Θρακικό κόσμο.

Πιθανόν τα Θρακικά φύλα να ήταν αρχαιότερα από ό,τι υποθέτουμε και ίσως να ήταν τα πρώτα, ίσως όμως και όχι. Δεν θα μπορούσαμε να το επιβεβαιώσουμε. Αλλά αυτό που είναι βέβαιο είναι ότι ήταν Ινδο-Ευρωπαϊκή κοινωνία με πολύ ανεπτυγμένη νομαδική πτυχή και πιο βόρεια, πιο νομαδικοί ήταν, πιο πολύ προς την Τρανσυλβανία, προς τη Ρουμανία που ήταν ήδη οι στέπες του Ευρασιατικού, Τουρανικού χώρου. Αλλά το βέβαιο είναι ότι οι Θράκες ήταν εδώ γύρω από τον ποταμό Δούναβη και τη λεκάνη του και στα Βαλκάνια πολύ πριν από τους Σκύθες και τους Σαρμάτες. Άρα πρόκειται για πολύ αρχαίο Ινδο-Ευρωπαϊκό πολιτισμό που αφομοίωσε και συμπεριέλαβε την παλαιο-Ινδο-Ευρωπαϊκή παράδοση άμεσα ή με τη μεσολάβηση κάποιας άλλης Ινδο-Ευρωπαϊκής κοινωνίας. Δεν θα μπορούσαμε να πούμε κάτι καταφατικό εδώ, αλλά αυτό που είναι σημαντικό είναι ότι όσον αφορά τον Σλαβικό ορίζοντα της Ανατολικής Ευρώπης που κυριάρχησε στην Ανατολική Ευρώπη ως πολιτισμός μετά τον 5ο και 6ο αιώνα, όταν η Ανατολική Ευρώπη εισέβαλε από τους Σλάβους, πριν από την έλευση των Σλάβων, ο Θρακικός πολιτισμός ήταν εδώ. Και αυτός ήταν Ινδο-Ευρωπαϊκός. Και ίσως η συνάντηση μεταξύ του Λόγου του Απόλλωνα και του Λόγου της Κυβέλης να έγινε ακριβώς στη Θράκη. Και το άλλο σημαντικό είναι ότι αν είναι έτσι, η Ευρωπαϊκή αγροτιά επεκτάθηκε από την ίδια περιοχή. Ο Βαλκανικός χώρος ήταν η μητρίδα (Urheimat) όχι μόνο για την Ανατολικο-Ευρωπαϊκή αγροτιά αλλά για όλη την Ευρωπαϊκή αγροτιά, διότι η γεωργική παράδοση αναπτύχθηκε πολύ νωρίτερα, ακριβώς στα εύφορα εδάφη των Βαλκανίων, όπου υπήρχε αυτή η μητριαρχική κοινωνία, πολύ πριν από την έλευση του Τουρανικού πολιτισμού.

Η Ανατολική Ευρώπη που θεωρείται περιφέρεια ή σύνορο ή κάτι περιθωριακό για την Ελλάδα ή μετά για τη Δυτική Ευρώπη, ίσως να ήταν κεντρική. Πρέπει λοιπόν να εξετάσουμε περισσότερο αυτόν τον Ανατολικο-Ευρωπαϊκό χώρο ως υπαρξιακό χώρο. Πρέπει να δώσουμε περισσότερη προσοχή σε αυτό το Ανατολικο-Ευρωπαϊκό Dasein και στον υπαρξιακό ορίζοντα της Ανατολικής Ευρώπης. Είναι πολύπλοκη με πολλές φυλές, πολλούς ανθρώπους και πολλά επίπεδα πολιτισμού, αλλά αυτό που είναι πολύ σημαντικό είναι οι Θρακικές καταβολές του Διονύσου και του Ορφέα. Στην προοπτική που εξήγησα για τον κεντρικό ρόλο της μορφής του Διονύσου ως κλειδί στην ιστοριακή ακολουθία της Ευρωπαϊκής ιστορίας, στην οντολογία της Ευρωπαϊκής ιστορίας, η Ανατολική Ευρώπη αποκτά νέα διάσταση και νέα σημασία. Δεν ήταν στην πραγματικότητα, στην περιφέρεια των άλλων Ελληνικών, Ρωμαϊκών, μετέπειτα Δυτικο-Ευρωπαϊκών πολιτισμών. Αυτό ήταν κάτι πολικό στην Ανατολική Ευρώπη, στα Βαλκάνια, που ήταν ένα είδος κέντρου και πόλου. Αλλά την ποιότητα και τη νοολογική φύση αυτού του πόλου, πρέπει να μελετήσουμε περισσότερο. Έτσι, όχι μόνο για να είμαστε περήφανοι που είμαστε Βαλκάνιοι Σλάβοι που ζουν εδώ μετά τους Θράκες, αλλά αυτό που είναι σημαντικό είναι να κατανοήσουμε τη δομή και τα επίπεδα της νοολογίας αυτού του χώρου. Επειδή το πρόβλημα του Διονύσου είναι κεντρικό και τόσο σημαντικό, όπως προσπάθησα να εξηγήσω, ο ρόλος της Ανατολικής Ευρώπης αυξάνεται. Θα μπορούσαμε να συμπεράνουμε από αυτό, ένα σημαντικό πράγμα. Θα μπορούσαμε να συμπεράνουμε ότι γνωρίζουμε την Ανατολική Ευρώπη (Θρακικός, Σλαβικός, Βαλκανικός χώρος) ως ένα είδος συνέχειας ή αποτελέσματος ή περιφέρειας της Δυτικής Ευρώπης και της Ευρασίας, της Ρωσίας ή του Τουρανικού χώρου. Υπάρχει όμως ένα απολύτως νέο Διονυσιακό είδος Ανατολικής Ευρώπης, όπου παρήχθη αυτή η συνάντηση που αποτελεί γεγονός-κλειδί στην οντολογική και σημασιολογική ιστορία της Δυτικής Ευρώπης. Έτσι η Ανατολική Ευρώπη δεν είναι η περιφέρεια αλλά είναι κατά κάποιο τρόπο το κέντρο και ο πόλος, με έναν πολύ ιδιαίτερο τρόπο. Εξεταζόμενη ως τέτοια, πρέπει να επικεντρωθούμε περισσότερο στη μητρίδα του Διονύσου, διότι είναι ακριβώς η μητρίδα του Διονύσου. Και ο παράγοντας της Θρακικής γλώσσας και του Θρακικού πολιτισμού και ο μόνος καθαρά Θρακικός θεός, ο Ζαλμόξης, που είναι γνωστός, πρέπει να δώσουμε περισσότερη προσοχή σε αυτή τη μορφή. Υπάρχουν πολλοί παραλληλισμοί και κοινές πτυχές μεταξύ του Ζαλμόξη και του Διονύσου. Ο Mircea Eliade και η Ρουμανική παράδοση έδωσαν μεγάλη προσοχή στη μορφή του Ζαλμόξη και στο ρόλο του στο Θρακικό ορίζοντα. Έτσι, ο Θρακικός πολιτισμός καθώς και ο μητριαρχικός πολιτισμός πριν από τους Θράκες, ο πολιτισμός της Μεγάλης Μητέρας της Ανατολικής Ευρώπης δεν εξαφανίστηκε. Εισήλθε στην αγροτική παράδοση της Ανατολικής Ευρώπης και επεκτάθηκε με την αγροτιά σε όλη την Ευρώπη. Όπου έχουμε τους αγρότες στην Ευρώπη, έχουμε τον συνεχιστή, τους απογόνους από τη Βαλκανική μητρίδα.

Έτσι θα μπορούσαμε να μιλήσουμε για το αγροτικό Dasein, ένα ιδιαίτερο είδος τρίτης λειτουργίας που συντηρεί πολιτισμικές γραμμές της προ-Ινδο-Ευρωπαϊκής παράδοσης. Μια από τις πρώτες προ-Ινδο-Ευρωπαϊκές κοινωνίες που ενσωμάτωσαν αυτά τα στοιχεία ήταν οι Θράκες. Και μετά από αυτούς ήταν όλες οι άλλες. Ίσως θα πρέπει να δώσουμε ιδιαίτερη προσοχή και στους Ιλλυριούς γιατί ζούσαν εδώ στα Δυτικά Βαλκάνια μαζί με τους Θράκες. Και σύμφωνα με ορισμένους ιστορικούς, ο χώρος των Ιλλυριών έφτανε μέχρι τη Βαλτική Θάλασσα. Ίσως οι Ιλλυριοί ζούσαν και πολύ βορειότερα πριν έρθουν εκεί οι Σλάβοι. Γνωρίζουμε όμως πολύ λίγα για αυτούς τους δύο λαούς αλλά θα μπορούσαμε να συμπεράνουμε κάποια πράγματα ξεκινώντας να ερμηνεύουμε σωστά τη Νοτιο-Σλαβική παράδοση επειδή υπάρχει πολιτισμική συνέχεια. Διότι όλοι οι αγρότες που γνωρίζουμε, ίσως μετά τα χιλιάδες χρόνια του Ινδο-Ευρωπαϊσμού, ήταν αρχικά Βαλκάνιοι. Η αγροτιά είναι Βαλκανική και το αγροτικό Dasein και η αγροτική παράδοση είναι στις ρίζες, στο βάθος, Βαλκανική. Αυτό λοιπόν είναι πολύ σημαντικό.

Τώρα θα μπορούσαμε να εξετάσουμε τον Ευρωπαϊκό χώρο και να πούμε μερικά λόγια για διαφορετικούς μικρότερους υπαρξιακούς ορίζοντες του μεγάλου Ευρωπαϊκού χώρου. Όπως είπαμε ήδη, υπάρχει ο τεράστιος Ινδο-Ευρωπαϊκός Τουρανικός χώρος που περιλαμβάνει σχεδόν όλη την Ευρασία, από τις Βρετανικές Νήσους μέχρι την Ινδία. Αυτός είναι ο μείζων Ινδο-Ευρωπαϊκός υπαρξιακός ορίζοντας. Υπάρχει ο Ευρωπαϊκός υπαρξιακός ορίζοντας του Δυτικού αλλά Ευρωπαϊκού που περιλαμβάνει και την Ανατολική Ευρώπη. Αλλά θα μπορούσαμε κάλλιστα να αλλάξουμε την κλίμακα της νοολογίας και της γεωσοφίας και να προσπαθήσουμε να εξετάσουμε τη μικρότερη κλίμακα. Τώρα όμως ξέρουμε τι αναζητούμε. Ψάχνουμε πώς κάθε κοινωνία έλυσε ή λύνει το πρόβλημα του Διονύσου. Τώρα η αναζήτησή μας είναι πολύ πιο συγκεκριμένη. Προσπαθώντας να κατανοήσουμε ή να αποκρυπτογραφήσουμε ή να ερμηνεύσουμε ερμηνευτικά (hermeneutically), τον ένα ή τον άλλο Ευρωπαϊκό πολιτισμό, αναζητούμε τη νοολογική ισορροπία και τη στιγμή της νοομαχίας σε κάθε κοινωνία.

Για παράδειγμα, ξεκινώντας από την Ελληνική παράδοση, η Ελληνική παράδοση βασίζεται στην απόλυτη νίκη του Λόγου του Απόλλωνα. Αλλά αυτή η νίκη όπως ανέφερα χθες δεν ήταν άμεση. Τα Ελληνιστικά φύλα (Αιολικά, Ιωνικά) ήρθαν στα Βαλκάνια και την Πελοπόννησο κατά κύματα ελέγχοντας ή ξεπερνώντας τον υπάρχοντα μητριαρχικό πολιτισμό. Παράλληλα όμως υπήρξε και ανταλλαγή των στοιχείων. Κάποια Ελληνικά εδάφη διατήρησαν αυτή την Ινδο-Ευρωπαϊκή κάθετη τριλειτουργική αμιγώς πατριαρχική δομή και κάποια άλλα την έχασαν ή κάποια στοιχεία της. Έτσι είχαμε τους Μινωικούς και Μυκηναϊκούς πολιτισμούς όπου υπήρχε η μίξη μεταξύ πατριαρχικών και μητριαρχικών στοιχείων. Και μόνο το τελευταίο κύμα των Ελληνικών φυλών που ήρθε από το βορρά, από τη Μακεδονία, το Δωρικό κύμα, η τέταρτη Ελληνική φυλή, έφερε μαζί του αποφασιστικό Απολλωνισμό, αποφασιστικό ποιμενισμό και κατέστρεψε το Μυκηναϊκό πολιτισμό και εισήγαγε το καθαρά Τουρανικό ύφος. Αυτό ήταν πολύ σημαντικό. Αυτό αντανακλάται στη Σπάρτη. Είναι περισσότερο Δωρική από την Ιωνική Αθήνα. Και ο δυϊσμός του Ελληνικού πολιτισμού μεταξύ Σπάρτης και Αθήνας είναι ότι η Αθήνα ήταν Ιωνική και η Σπάρτη Δωρική. Και αυτός ήταν και ο δυϊσμός της ισορροπίας της νοομαχίας, διότι στη Σπάρτη ο Λόγος του Απόλλωνα ήταν πιο σαφής και πιο ισχυρός. Και στην Αιολία και την Ιωνία, στην Αθήνα, στις Ελληνικές αποικίες της Ανατολίας, η δύναμη αυτού του κάθετου Λόγου του Απόλλωνα ήταν μικρότερη. Αυτό είναι σημαντικό ότι και στην Ελλάδα υπήρχαν αυτού του είδους οι διαφορές των υπαρξιακών οριζόντων. Και ο δυϊσμός μεταξύ Σπάρτης και Αθήνας είναι ο βασικός δυϊσμός στη γεωπολιτική, καθώς έχει και νοολογική και γεωσοφική ερμηνεία και εξήγηση.

Ο Διόνυσος ήταν επίσης Ελληνικός θεός με Θρακικές καταβολές, αλλά ήταν καθαρά Ελληνικός γιατί γύρω του υπήρχε Απολλώνια προοπτική και πολύ αρχαίος Κυβελικός χώρος. Και στον Ελληνικό πολιτισμό, στη λατρεία, στην πολυθεϊστική θρησκεία και στη φιλοσοφία, βλέπουμε πολύ καθαρά αυτό το στοιχείο. Θα ήθελα να αναφέρω ότι έχω ήδη πει ότι θα μπορούσε να είναι ο Λόγος. Και τα τρία αυτά θα μπορούσαν να αντανακλώνται στη θρησκεία και στο μύθο αλλά και στη φιλοσοφία. Ο Λόγος του Απόλλωνα αντανακλάται με τον τέλειο, σχεδόν απόλυτο καλύτερο τρόπο στην Πλατωνική φιλοσοφία. Η Πλατωνική φιλοσοφία είναι η απόλυτη εκδοχή του Λόγου του Απόλλωνα, καθώς και η λογική του Αριστοτέλη που ήταν μαθητής του Πλάτωνα. Σε ένα μέρος της διδασκαλίας του Αριστοτέλη βλέπουμε επίσης τον Λόγο του Απόλλωνα στην πιο καθαρή και τυποποιημένη εκδοχή του. Υπήρχε ο Λόγος του Διονύσου στον Ηράκλειτο που είναι η διαλεκτική. Αυτό είναι όπως έχουμε ονομάσει αυτό το δραματικό νυχτερινό. Αυτή είναι η φιλοσοφία του Ηράκλειτου που βασίζεται στον κύκλο, στον πόλεμο, σε αυτή τη διαλεκτική μεταξύ του αιώνιου και αυτού που είναι στο χρόνο. Αλλά αυτό δεν είναι υλιστικό. Το Ηρακλείτειο ανήκει στη Διονυσιακή πτυχή. Όπως επίσης και το μέρος της διδασκαλίας του Αριστοτέλη της φυσικής και της ρητορικής ανήκει επίσης στο Διονυσιακό Λόγο, διότι ασχολούνται με ένα παράδοξο του δύο-σε-ένα, μια μορφή και μια ύλη σε ένα πράγμα. Το πράγμα είναι διπλό και είναι ένα. Αυτό δεν είναι Απολλώνιο. Το Απολλώνιο είναι "το ένα είναι ένα". "Αυτό είναι αυτό και όχι το άλλο". Αν υπάρχει κάτι που είναι "αυτό είναι εκείνο και το άλλο" μετατοπιζόμαστε ήδη στον Διόνυσο. Αυτό λοιπόν είναι το μεγάλο λάθος να θεωρούμε τη φυσική του Αριστοτέλη ως τη λογική του Αριστοτέλη. Υπάρχουν δύο οράματα στον Αριστοτέλη. Υπάρχει η Απολλώνια πλευρά του Αριστοτέλη που είναι η λογική. Και υπάρχει η Διονυσιακή πλευρά του Αριστοτέλη που είναι η φυσική. Και το ενδιαφέρον είναι ότι έχουμε να κάνουμε με μια εντελώς λανθασμένη κατανόηση του Αριστοτελισμού, επειδή προσπαθούμε να εφαρμόσουμε τη λογική στη φυσική. Δουλεύουμε με φυσικό μαθηματικό αντικείμενο. Δεν υπάρχει τέτοιο αντικείμενο στην πραγματικότητα. Υπάρχει μαθηματικό αντικείμενο που είναι καθαρά Απολλώνιο και υπάρχει φυσικό αντικείμενο που είναι καθαρά Διονυσιακό.
Από αυτό προκύπτει μια πολύ σημαντική παρατήρηση. Για να μελετήσουμε τον φυσικό κόσμο, πρέπει να εφαρμόσουμε όχι τη λογική σε αυτόν τον κόσμο αλλά τη ρητορική. Η ρητορική θα είναι πιο αυστηρή επιστήμη και πιο ακριβής επιστήμη της φυσικής. Πρέπει να χρησιμοποιήσουμε την Ηρακλείτεια έννοια της διαλεκτικής και της ρητορικής. Η ρητορική είναι ένα είδος παραβίασης του νόμου της λογικής. Στη ρητορική λέμε τα πράγματα που δεν ανταποκρίνονται ακριβώς σε αυτό που προφέρουμε. Αυτό είναι η ειρωνεία. Η ειρωνεία είναι το κύριο σχήμα της ρητορικής. Η ειρωνεία είναι όταν λέμε το ένα πράγμα και εννοούμε το άλλο πράγμα. Για τους Σλάβους είναι πολύ σαφές. Η γλώσσα μας είναι ρητορική και ειρωνική. Ζούμε σε έναν ειρωνικό πολιτισμό. Ποτέ δεν λέμε αυτό που εννοούμε. Λέμε ένα πράγμα και εννοούμε ένα άλλο και κάνουμε ένα τρίτο και το αποτέλεσμα είναι τέταρτο. Αυτή είναι η κλασική ρητορική ειρωνική κοινωνία. Είμαστε ειρωνικοί άνθρωποι. Όλος ο λόγος μας βασίζεται στην ειρωνεία. Αλλά η ειρωνεία είναι το κύριο σχήμα της ρητορικής. Η ειρωνεία λοιπόν είναι παραβίαση των νόμων της λογικής. Για παράδειγμα, η μετωνυμία- η μετωνυμία είναι το σχήμα που λέμε πόσες "κεφαλές βοοειδών" έχουμε, αλλά εννοούμε τις αγελάδες ή τους ταύρους ή τα πρόβατα και όχι τα "κεφάλια" τους. Αλλά χρησιμοποιούμε το μέρος ως σύνολο ως ρητορική. Πρόκειται όμως για παραβίαση της λογικής. Μετράμε κεφάλια. Και όλοι οι αριθμοί της ρητορικής είναι τέτοιοι. Λέμε ένα πράγμα και εννοούμε κάτι άλλο. Η συνεκδοχή(Synecdoche) και η αντι-φράση(anti-phrase) και όλα τα άλλα ρητορικά σχήματα καλύπτουν ακριβώς τη φυσική πραγματικότητα. Αλλά λογικά δεν θα μπορούσαμε να αποκτήσουμε τέτοια ακρίβεια ακριβώς επειδή το φυσικό αντικείμενο δεν θα μπορούσε να ανήκει στο διανοητικό αντικείμενο ή στο μαθηματικό. Δεν υπάρχει φυσικό μαθηματικό. Με τη λογική θα μπορούσαμε να μελετήσουμε μαθηματικά και γεωμετρικά αντικείμενα αλλά τα φυσικά αντικείμενα θα πρέπει να τα μελετήσουμε με διαφορετική ρητορική μέθοδο. Και μόνο αυτή η ρητορική μέθοδος θα μπορούσε να είναι αρκετά αυστηρή και ακριβής για να καλύψει τη διαλεκτική δομή του αντικειμένου. Το πράγμα είναι ρητορικό και όχι λογικό. Αυτό είναι πολύ σημαντικό.

Προτείνω την ανάγνωση των πρώιμων κειμένων του Χάιντεγκερ για τον Αριστοτέλη καθώς και των Αριστοτελικών μελετών του πρώιμου Χούσερλ και του Μπρέντανο, διότι η φαινομενολογική παράδοση στη φιλοσοφία έδωσε έμφαση σε αυτή την Αριστοτελική πτυχή που αγνοούσε η προηγούμενη παράδοση. Οι φαινομενολόγοι ανακάλυψαν εκ νέου αυτόν τον Αριστοτέλη. Υπήρχε επίσης στον Ελληνικό υπαρξιακό χώρο, ο τρίτος λόγος (λόγος της Κυβέλης), που εκπροσωπήθηκε φιλοσοφικά και όχι μόνο στο μυστήριο της Μεγάλης Μητέρας. Αυτή η φιλοσοφική τάση της Αρχαίας Ελλάδας εκπροσωπήθηκε από τον Δημόκριτο και τον Επίκουρο και στη Ρώμη από τον Λουκρήτιο. Αυτοί οι τρεις συγγραφείς ήταν τυπικοί εκπρόσωποι της αρχαίας υλιστικής και ενδοκοσμικής παράδοσης, διότι γι' αυτούς δεν υπήρχαν πατριαρχικές αρχές και τα πάντα αποτελούνται από άτομα. Ομολογούσαν (κυρίως ο Επίκουρος και ο Λουκρήτιος) την έννοια της προόδου που λέει ότι όλα βαίνουν προς τη θετική κατεύθυνση από το κατώτερο προς το καλύτερο, από το κακό προς το καλό. Αυτή ήταν η αντίληψη ότι τα πάντα αναπτύσσονται από κάτω προς τα πάνω. Η έννοια της προόδου, της εξέλιξης είναι καθαρά τιτάνια. Αυτή ήταν η υλιστική τιτανική εκδοχή του σύμπαντος. Τρεις Λόγοι υπήρχαν στην Ελληνική φιλοσοφία, αλλά αυτό που είναι σημαντικό είναι ότι κανονιστικοί Λόγοι θεωρούνταν ο Λόγος του Απόλλωνα (Πλατωνισμός και εν μέρει ο Αριστοτέλης) και ο Ηράκλειτος (Σκοτεινός Λόγος αλλά εξίσου αποδεκτός). Ο Δημόκριτος και ο Επίκουρος (σε μικρότερη κλίμακα) απορρίφθηκαν. Ο Πλάτωνας πρότεινε να καεί το βιβλίο του Δημόκριτου επειδή θεωρούνταν πολύ επικίνδυνη αίρεση και η φιλοσοφία μπορούσε να είναι και αίρεση. Τώρα βλέπουμε καθαρά, ότι ήταν η συνέχεια της Ινδο-Ευρωπαϊκής τιτανομαχίας ή νοομαχίας και η στιγμή του Ελληνικού πολιτισμού της νοομαχίας βασίστηκε στη νίκη του Λόγου του Απόλλωνα με τη φιλία και τη συμμαχία του Λόγου του Απολλώνιου Διόνυσου επί αυτού του υλιστικού Κυβελικού Λόγου. Αυτό είναι λίγο-πολύ, με κάποια λόγια, μια εξήγηση της Ελληνικής παράδοσης. Και ο εσωτερικός δυϊσμός εκπροσωπήθηκε στον δυϊσμό της Σπάρτης και της Αθήνας.

Αυτό που έχει σημασία είναι ότι είναι η Ελληνιστική εποχή. Πολλά πράγματα άλλαξαν κατά την Ελληνιστική εποχή μετά τον Μέγα Αλέξανδρο. Κατά τη διάρκεια του Μεγάλου Αλεξάνδρου, η Ελλάδα είχε επεκτείνει τον έλεγχό της σε εντελώς νέο υπαρξιακό ορίζοντα. Αυτός ήταν ο Ιρανικός υπαρξιακός ορίζοντας. Αυτό συμπεριλήφθηκε στη Μεσόγειο και στον Ελληνικό πολιτισμό. Και αυτό δημιούργησε το φαινόμενο του Ελληνισμού(Hellenism). Το Ελληνικό είναι ένα πράγμα και το Ελληνιστικό είναι άλλο πράγμα. Πού βρίσκεται η διαφορά μεταξύ δύο πολιτισμών και υπαρξιακών οριζόντων; Το Ελληνικό είναι Ελληνικό όπως εξηγήσαμε. Ελληνισμός είναι Ελληνικός συν όχι Ανατολικός, όχι Ανατολίτικος, όχι Ασιατικός, όχι Σημιτικός όπως λέμε συνήθως, αλλά ακριβώς Ιρανικός υπαρξιακός χώρος. Άρα δεν είναι κάτι ασαφές ή κάτι Ανατολίτικο. Ο Ελληνισμός θεωρείται Ελληνικός συν κάτι Ανατολίτικο. Αν μελετήσουμε σωστά αυτό το φαινόμενο του Ελληνιστικού πολιτισμού, ανακαλύπτουμε κάτι πολύ σημαντικό - ότι ο Ελληνισμός είναι αυστηρά Ελλάδα συν Ιράν, και όχι Ελλάδα συν Αιγυπτιακό, Σημιτικό, Ανατολικό, Ινδικό, με τη γενική έννοια. Είναι Ιρανικός γιατί ο Ιρανικός πολιτισμός δεν ήταν μόνο ο πολιτισμός του Ιράν. Αυτός ήταν ο πολιτισμός της αυτοκρατορίας των Αχαιμενιδών που συμπεριέλαβε στον εαυτό της και την Αιγυπτιακή, Σημιτική παράδοση και μεταμόρφωσε στον Ιρανικό Λόγο του, όλους αυτούς τους αρχαίους πολιτισμούς. Υπήρχε ο κοινός παρονομαστής σε αυτή την πολιτιστική παράδοση και τον υπαρξιακό ορίζοντα των Αχαιμενιδών. Όλα αυτά τα έχω εξηγήσει στο βιβλίο μου Ο Λόγος του Ιράν, Ιρανικός Λόγος. Το Ιράν συμπεριέλαβε όλους τους προηγούμενους πολιτισμούς και τους μετασχημάτισε στο πλαίσιο της δικής του κυρίαρχης Ζωροαστρικής Μαζδαϊκής αντίληψης. Έτσι έχουμε να κάνουμε με την Αίγυπτο, με τον Σημιτικό κόσμο, με τη Βαβυλωνία, μετά την αυτοκρατορία των Αχαιμενιδών, όχι άμεσα αλλά μέσω της Ιρανικής αντίληψης. Είχαν Ιρανικοποιηθεί. Αυτό που αποκαλούμε Αιγυπτιακό, Σημιτικό, Βαβυλωνιακό στην πραγματικότητα ήταν Ιρανισμένη εκδοχή αυτής της παράδοσης.

Προτείνω λοιπόν να διακρίνουμε το Ιρανικό και το Ιρανιστικό όπως διακρίνουμε το Ελληνικό και το Ελληνιστικό. Έτσι, η αυτοκρατορία των Αχαιμενιδών δεν ήταν αμιγώς Ιρανική, αλλά δεν ήταν αποκλειστικά Ιρανική, αλλά περιεκτικά Ιρανική. Αυτό περιελάμβανε τις άλλες παραδόσεις αλλά τις μεταμόρφωνε σημασιολογικά στο πλαίσιο του Ιρανικού Λόγου. Στον Ελληνισμό, αυτό ήταν ένα είδος κληρονόμου, και ο Αλέξανδρος της Μακεδονίας έλαβε την κληρονομιά αυτού του Ιρανισμού σε πλήρη κλίμακα, διότι η αυτοκρατορία του Αλεξάνδρου (Ελληνιστική Αυτοκρατορία) ήταν η ίδια με την Αχαιμενιδική Αυτοκρατορία συν την Ελλάδα. Αλλά αυτή η κληρονομιά αγνοείται σχεδόν πάντα. Λένε ότι "ο Αλέξανδρος της Μακεδονίας παρέλαβε Ανατολίτικη κληρονομιά και όχι Ιρανική", επειδή θεωρούμε αυτή την απόκτηση των νέων εδαφών και κατακτήσεων του Μεγάλου Αλεξάνδρου με Ελληνικά μάτια. Υπό αυτή την έννοια, εμείς οι Ευρωπαίοι (Ρώσοι, Σέρβοι, Γάλλοι, Γερμανοί) είμαστε όλοι Έλληνες, γιατί για εμάς η Ελληνική ιστορία είναι η δική μας ιστορία και η Ιρανική ιστορία είναι η ιστορία των άλλων. Ποτέ δεν θεωρούμε την Ιρανική ιστορία ως δική μας ιστορία. Αυτό λοιπόν ήταν κατάκτηση από εμάς εναντίον τους. Και δεν ήταν τόσο ξεκάθαρα διαχωρισμένοι. Θα πρέπει λοιπόν να τους ξεπεράσουμε, να συμπεριλάβουμε τους πολιτισμούς τους, αλλά δεν μπαίνουμε στις λεπτομέρειες του τι έχουμε αποκτήσει. Ήταν κατακτημένος πολιτισμός. Αλλά αν το εξετάσουμε αυτό από την οπτική γωνία των Ιρανών, όλα αλλάζουν. Υπήρχε ένα είδος ιρανικού Λόγου. Και ποια ήταν η ουσία του Ιρανικού Λόγου που πρέπει να συμπεριλάβουμε στην κατανόηση του Ευρωπαϊκού πολιτισμού λόγω του Ελληνισμού. Και θα εξηγήσω γιατί ο Ελληνισμός είναι τόσο σημαντικός.

Ο Ιρανικός Λόγος βασίζεται στις κύριες αρχές- πρώτα απ' όλα αυτός είναι ο πόλεμος του φωτός. Αυτό είναι, όπως είπαμε χθες, ο ριζικός δυϊστικός Πλατωνισμός. Είναι ο Λόγος του Απόλλωνα εναντίον του Λόγου της Κυβέλης, αναγνωρίζοντας όμως τη δύναμη και την ουσία και την αυτόνομη φύση αυτού του δεύτερου Λόγου. Αυτό λοιπόν δεν είναι μόνο όπως στον Πλατωνισμό της Αντβάιτα, ως μη δυαλιστικός Πλατωνισμός, που το σκοτάδι είναι η απουσία του φωτός. Όχι. Το σκοτάδι στην Ιρανική αντίληψη είναι ένα ζωντανό πράγμα, είναι ένα ισχυρό πράγμα και είναι ένα νικηφόρο πράγμα. Για τον Πλάτωνα, το να υποθέσουμε ότι το κακό μπορεί να νικήσει το καλό είναι παράλογο. Είναι απολύτως αδύνατο. Διότι στον κόσμο του Απόλλωνα και του Λόγου του Απόλλωνα, υπάρχει η αιώνια νίκη του φωτός επί του σκότους και το σκοτάδι δεν υπάρχει. Στη δυϊστική Ιρανική εκδοχή, το σκοτάδι υπάρχει και το σκοτάδι είναι Θεός αλλά ο άλλος Θεός. Η νύχτα είναι ισχυρή και η νύχτα μπορεί να νικήσει. Η μάχη μεταξύ τους είναι για πρώτη φορά σε σύγκριση με τον Πλατωνισμό και ο Λόγος του Απόλλωνα είναι σοβαρός και κάτι δραματικό, κάτι που μπορείς να χάσεις. Αυτή είναι μια εντελώς διαφορετική στάση απέναντι στη ζωή. Αυτή είναι η Απολλώνεια. Το να είσαι Ιρανός σημαίνει να είσαι ο φορέας του φωτός για τους Ιρανούς. Δεν υπάρχει άλλος ορισμός του Ιρανού. Ιρανός είναι ο υιος του φωτός που μπαίνει στο πεδίο του σκότους για να πολεμήσει. Έτσι, αυτή είναι μια εξαιρετικά δραματική εκδοχή του Λόγου του Απόλλωνα με αναγνώριση της ουσίας, της πραγματικότητας και της δύναμης του Λόγου της Κυβέλης. Είναι το Ιράν καθαρά.

Στην ιρανική αυτοσυνειδησία, η Ιρανική ταυτότητα βασίζεται στην αντίληψη ότι μόνο οι Ιρανοί είναι αγνοί, οι άνθρωποι του φωτός και όλοι οι υπόλοιποι, συμπεριλαμβανομένων των Τουρανών, είναι άνθρωποι του σκότους. Έτσι, αυτό είναι ένα είδος μεταφυσικού ρατσισμού στην Ιρανική παράδοση- καθαρότητα. Και αυτή ήταν η κατάσταση με την έγκριση της αιμομιξίας. Η αιμομιξία απαγορεύεται αυστηρά σε κάθε είδους πολιτισμό πρωτόγονο ή ανεπτυγμένο, αλλά όχι στον Ιρανικό. Επειδή η ανησυχία για τη διατήρηση της καθαρότητας της Ιρανικής ψυχής, του Ιρανικού σώματος και του Ιρανικού αίματος ήταν τόσο μεγάλη που υπερέβαινε την απαγόρευση της αιμομιξίας και του γάμου μεταξύ αδελφής και αδελφού ή γιου και μητέρας. Αυτό είναι σχεδόν απίστευτο στην αρχαϊκή κοινωνία και στην ανεπτυγμένη κοινωνία, αλλά στην Ιρανική κοινωνία, αυτό επιτρεπόταν. Αυτό ήταν σχεδόν υποχρέωση προκειμένου να σωθεί αυτή η αγνότητα του υιου του φωτός. Αυτή λοιπόν είναι η ακραία εκδοχή του Λόγου του Απόλλωνα. Αλλά αυτή είναι η Ιρανική παράδοση. Αλλά ο Ιρανισμός περιελάμβανε Αιγύπτιους, Σημιτικούς, Βαβυλώνιους και άλλους ανθρώπους. Έτσι, αυτό δεν ήταν τόσο αποκλειστικό όσο Ιρανικό. Ο Ιρανισμός είναι ένα είδος συμβολικής μεταφοράς αυτής της ποιότητας του υιου του φωτός, όχι από την άμεση Ιρανική σωματική συγκεκριμένη υλική (κατά κάποιο τρόπο) κατανόηση του τι είναι το φως και τι είναι ο υιος του φωτός ως ένα είδος μεταφορικού υιου του φωτός. Έτσι, ο Ιρανισμός δεν είναι Ιρανικός. Δεν είναι τόσο αποκλειστικός. Ενσωματώνει στον εαυτό του τις άλλες παραδόσεις. Η έννοια του πολέμου του φωτός είναι αποδεκτή με την ευρύτερη έννοια.
Μετά από αυτό, η άλλη έννοια της Ιρανικής παράδοσης που δεν ήταν γνωστή στην Ελληνική κοινωνία είναι η ιδέα του χρόνου και η ιδέα της ιστορίας. Στην Πλατωνική εκδοχή, δεν υπάρχει ιστορία και δεν υπάρχει χρόνος ως κάτι σημαντικό. Υπάρχει πάντα μόνο το ίδιο, ο κύκλος της γέννησης και του θανάτου, του ίδιου. Αυτή είναι η αιώνια επιστροφή των πραγμάτων. Αυτό είναι καθαρά Πλατωνικό χωρίς λόγο, χωρίς ανάπτυξη, χωρίς πρόοδο και χωρίς οπισθοδρόμηση. Υπάρχει εντελώς διαφορετικός χρόνος. Έρχεστε από την πηγή και επιστρέφετε στην πηγή. Αυτό είναι όλο. Και αυτό που συμβαίνει σε αυτούς τους υποσελήνιους κύκλους δεν έχει καμία ύλη, καμία γνώση, κανένα νόημα, καμία κατεύθυνση, κανένας χρόνος και καμία ιστορία. Έτσι υπάρχει η ιστορία της αιωνιότητας. Η Πλατωνική ιστορία είναι η ιστορία της αιωνιότητας και ο χρόνος είναι αντανάκλαση της αιωνιότητας, οπότε δεν υπάρχει με την έννοια που είναι κοινή για εμάς. Αλλά μόνο στην Ιρανική παράδοση, ο χρόνος αποκτά νόημα επειδή η Ιρανική παράδοση επιβεβαιώνει ότι στην αρχή υπήρχε το φως πάνω από το σκοτάδι. Και στο δεύτερο στάδιο της Ιρανικής ιστορικής ακολουθίας, το σκοτάδι διέκοψε και εισέβαλε στο βασίλειο και το πεδίο του φωτός και άρχισε να καταστρέφει και να παρεκκλίνει και να διαστρέφει τον κόσμο του φωτός. Την επόμενη στιγμή, το σκοτάδι θα ξεπεράσει το φως και θα κερδίσει το φως. Στο τέλος της κυριαρχίας του σκότους, θα υπάρξει η μεγάλη αποκατάσταση, η ανάσταση και η εμφάνιση του εκλεκτού που θα είναι ο βασιλιάς και ο σωτήρας της ανθρωπότητας (Saoshyant). Έτσι εμφανίζεται ο χρόνος, διότι τώρα ο χρόνος έχει σημασία. Στον Πλάτωνα, ο χρόνος δεν έχει σημασία. Δεν είναι τίποτα. Δεν υπάρχει λογική. Και εδώ εμφανίζεται η ιστορία. Εδώ εμφανίζεται ο χρόνος και η εσχατολογία. Εδώ εμφανίζεται ο μεσσιανισμός, ο μεσσίας. Εδώ εμφανίζεται ο τελευταίος βασιλιάς του κόσμου που πρέπει να εμφανιστεί και να αποκαταστήσει το βασίλειο και τη βασιλεία του φωτός ως το τελευταίο αποτέλεσμα της μάχης του πολέμου του φωτός. Και υπάρχει η ανάσταση της χαμένης τελειότητας της δημιουργίας του φωτός. Αυτός είναι ο Ιρανισμός. Αλλά εμείς ασχολούμαστε με αυτό ως κάτι εντελώς κοντινό σε εμάς. Αλλά όλα αυτά ήταν εντελώς άγνωστα στους Έλληνες. Είναι καθαρά Ιρανική επιρροή- η ιστορία, ο χρόνος, η ανάσταση, η εσχατολογία και το νόημα του χρόνου. Στον Ελληνικό Πλατωνικό κόσμο, ο χρόνος δεν έχει κανένα νόημα. Μόνο η επιστροφή στην προέλευση έχει νόημα. Ο χρόνος και η ιστορία δεν είναι τίποτα. Υπάρχει μόνο το παράδειγμα των ηρώων του παρελθόντος για να επαναληφθεί. Οι ήρωες του παρελθόντος λειτουργούν ως παραδείγματα, ως ιδέες. Και εδώ εμφανίζεται η ιστορία. Εδώ εκδηλώνεται η εντελώς νέα Ιρανική προοπτική και μετά τις κατακτήσεις του Μεγάλου Αλεξάνδρου, αυτή η πνευματική φιλοσοφική και μεταφυσική κληρονομιά εισήλθε στον Μεσογειακό Ελληνικό πολιτισμό. Αυτό που ήταν έξω έγινε μέσα.

Υπάρχει ένα είδος ιδέας ότι τον χρόνο, τον μεσσιανισμό και την ιστορία τα έφεραν οι Σημιτικοί Εβραίοι με τη Βίβλο. Αλλά τη Βίβλο τη γνωρίζουμε μόνο μετά τη Βαβυλωνιακή αιχμαλωσία. Στη Βαβυλωνιακή αιχμαλωσία και στο τέλος της Βαβυλωνιακής αιχμαλωσίας, υπήρχε η αυτοκρατορία των Αχαιμενιδών που διένειμε αυτόν τον Ιρανικό Λόγο, συμπεριλαμβανομένου και των Εβραίων. Ο ύστερος Ιουδαϊσμός που γνωρίζουμε και που συνδέεται με την έννοια του Μεσσία, του τέλους του χρόνου και της ανάστασης είναι κάποια Ιρανική επεξεργασία του καθαρά σημιτικού αρχικού Ιουδαϊσμού. Η εποχή και η ιστορία ήταν Ιρανική και ήταν Ελληνιστική. Ο Ελληνισμός είναι τόσο σημαντικός για τον Ευρωπαϊκό πολιτισμό και για κάθε Ευρωπαϊκό υπαρξιακό ορίζοντα γιατί ακριβώς βασίζεται σε δύο εννοιολογικούς πυλώνες και όχι σε έναν. Δεν είναι ο Ελληνικός Ελληνικός (Greek Hellenic) πολιτισμός και κάτι Ανατολίτικο ή Σημιτικό. Είναι Ελληνικός και Ιρανικός. Ο Ελληνισμός είναι ταυτόχρονα και Ιρανισμός. Και ο Ελληνιστικός πολιτισμός και ο Ελληνιστικός κόσμος ήταν ακριβώς ο υπαρξιακός χώρος που δημιούργησε το Ελληνιστικό Dasein. Το Ελληνιστικό Dasein ήταν η βάση του Ευρωπαϊκού πολιτισμού του επόμενου σταδίου. Αυτό που είναι σημαντικό είναι πρώτα απ' όλα- αυτός ο Ελληνιστικός χώρος και το Dasein είχαν αλλάξει το κυρίαρχο σημείο. Αυτή ήταν η μετατόπιση από την Ελληνική κυριαρχία στη Ρωμαϊκή κυριαρχία. Αλλά και η Αρχαία Ρώμη ήταν κάτι σαν τον Λόγο του Απόλλωνα στην Ιταλία. Αλλά οι κατακτήσεις της Ρώμης του Μεσογειακού χώρου ήταν η κατάκτηση του Ελληνιστικού κόσμου. Και αυτή ήταν επίσης η μετάβαση από τη Ρωμαϊκή στη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία και στην ύστερη Ρες Πούμπλικα, διότι αυτή ξεκίνησε πολύ πριν από την Αυτοκρατορία. Μετά τη νίκη επί των Ελλήνων, άρχισε η αλλαγή του Ρωμαϊκού πολιτισμού. Ο Ρωμαϊκός πολιτισμός που γνωρίζουμε είναι η Ελληνιστική Ρώμη. Αλλά ο Ελληνισμός είναι Ελληνικός συν Ιρανικός. Έτσι, ο Ρωμαϊκός Μιθραϊσμός και πολλές άλλες πτυχές λήφθηκαν από αυτές τις Ελληνιστικές πηγές. Και αυτός ο Ελληνο-Ρωμαϊκός Ιρανικός Ελληνισμός, στη Ρωμαϊκή εκδοχή, επεκτάθηκε στη βόρεια Δυτική Ευρώπη, στα Βαλκάνια. Οι Ρωμαϊκές κατακτήσεις στην πολιτιστική διάσταση ήταν Ελληνιστικές. Οι Ρωμαίοι στρατιώτες έφεραν τον Ελληνισμό παντού όπου ήρθαν.

Τι ήταν ο Ελληνισμός; Ελληνισμός, για άλλη μια φορά, ήταν ο Λόγος του Απόλλωνα στην Ελληνική Πλατωνική παράδοση, ο Λόγος του Διονύσου στην Ελληνική μυσταγωγική και επίσης Ηρακλείτεια  παράδοση, ο Λόγος του Απόλλωνα στην Ιρανική εκδοχή, στη δυϊστική εκδοχή με το χρόνο, με την έννοια του πολέμου του φωτός, με την εσχατολογία του Μεσσία, και όχι ο Λόγος της Κυβέλης. Ο Λόγος της Κυβέλης ήταν παρών στο βάθος αυτού του υπαρξιακού χώρου, αλλά δεν αναπαρίστατο με σαφήνεια. Ίσως μόνο σε κάποια Πέργαμο, σε κάποια ιστορία της προφητείας της Σίβυλλας και στο να τοποθετηθεί η μαύρη πέτρα της Κυβέλης από τη Φρυγία στη Ρώμη αλλά αυτό ήταν λίγο πολύ περιθωριακό. Υπήρχε ένα είδος μητριαρχικής λατρείας στη Ρωμαϊκή Ελληνιστική Αυτοκρατορία αλλά δεν ήταν κυρίαρχη. Η κυρίαρχη κουλτούρα ήταν Απολλώνια, η Ελληνική Απολλώνια, η Ιρανική Απολλώνια και η Ελληνική Διονυσιακή. Αλλά ακριβώς αυτός ο Ελληνισμός ήταν ο πολιτισμός της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Και αυτός ήταν ο Χριστιανισμός, γιατί ο Χριστιανισμός κατασκευάστηκε πάνω σε αυτόν τον χώρο. Και αυτό έχει λογική συνέχεια του ίδιου πολιτισμού, εκ-Χριστιανισμός του Ελληνισμού στην Ελληνο-Ρωμαϊκή εκδοχή. Η Ιρανική πτυχή στον Χριστιανισμό ήταν κρίσιμη. Αλλά τώρα βλέπουμε αυτόν τον Ρωμαϊκό Ελληνισμό με την κυριαρχία του Λόγου του Απόλλωνα. Αυτό διατηρήθηκε με κάποια πτυχή του Διονυσιακού πολιτισμού μέχρι τη Νεωτερικότητα. Ο Λατινικός Λόγος, ο Λόγος της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, είναι Ελληνιστικός, είναι Ρωμαϊκός στη βαθύτερη πτυχή του, αλλά Ελληνιστικός και Ελληνο-Ιρανικός στο επόμενο επίπεδο. Και αυτό με κάποια πτυχή δυϊσμού που στον Ρωμαϊκό πολιτισμό ήταν πιο τονισμένος από ότι στον Βυζαντινό Χριστιανισμό. Ο Άγιος Αυγουστίνος ήταν Μανιχαϊστής στα νιάτα του. Ο Μανιχαϊσμός είναι μια μορφή του Ιρανισμού και ο Ιρανισμός είναι δυϊσμός, και ούτω καθεξής. Άρα υπάρχει κάτι Μανιχαϊστικό και Ιρανιστικό στη Ρώμη λίγο περισσότερο απ' ότι στο Βυζάντιο όπου υπάρχει πολύ περισσότερο Διονυσιακή ισορροπία, ή όχι δυϊστικός Πλατωνισμός στη Βυζαντινή Ορθοδοξία και δυϊστικός Πλατωνισμός στον Ρωμαϊκό Λατινικό Καθολικισμό. Παρ' όλα αυτά η Ρωμαιο-Καθολική Αυτοκρατορία βασίστηκε στον Λόγο του Απόλλωνα με περισσότερο δυισμό και ίσως λιγότερο Διονυσιακό αλλά ταυτόχρονα καθαρά Ινδο-Ευρωπαϊκό. Και αυτό ήταν το πεπρωμένο της Ιταλίας μέχρι τον τελευταίο καιρό. Η διατήρηση αυτού του Λόγου του Απόλλωνα ήταν ένα είδος νοομαχικής στιγμής για την Ιταλία, να είναι ο τόπος όπου ήταν η Ρώμη, να είναι το κέντρο της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, να εισβάλουν οι Γερμανικές Ινδο-Ευρωπαϊκές φυλές, να δημιουργήσουν ένα νέο κράτος, αλλά να μείνουν πιστοί σε αυτή τη Χριστιανική (κατά την Καθολική εκδοχή) πηγή σε αυτό το είδος του εκ-Χριστιανισμένου Ελληνισμού μέχρι τέλους.

Η τελευταία μορφή αυτού, με τον πολύ εκσυγχρονισμένο και διαστρεβλωμένο τρόπο, ήταν ο Ιταλικός Φασισμός. Αυτός ήταν η συνέχεια αυτής της Απολλώνιας στάσης. Ήταν η κάθετη ιεραρχία στη σύγχρονη εκδοχή της. Αλλά αυτό ήταν το είδος της ευθείας γραμμής. Ο Ιταλικός Φασισμός ήταν ο τελευταίος απόηχος της. Πριν από αυτό ήταν η Σύνοδος του Τριδέντου, όπου ο Καθολικισμός αρνήθηκε να ακολουθήσει τον Προτεσταντικό δρόμο. Η υπεράσπιση αυτής της Καθολικής ταυτότητας ή της Απολλώνιας Ρωμαϊκής ταυτότητας ήταν το είδος του πεπρωμένου του Ιταλικού υπαρξιακού ορίζοντα. Αυτό δεν ήταν μόνο καρικατούρα στο Φασισμό. Υπήρχε απολύτως μια καρικατούρα της Ρωμαϊκής παράδοσης στους Φασίστες, όπως τα πάντα στη Νεωτερικότητα είναι καρικατούρα, αλλά ταυτόχρονα υπήρχε κάτι λογικό και συνέχιση αυτής της Ρωμαϊκής παράδοσης με πολύ ιδιαίτερο τρόπο, όμως συνέχιση και υπεράσπιση.

Η επόμενη υπαρξιακή της Ευρώπης είναι η Γαλλία. Αυτή είναι η Κέλτικη παράδοση. Ποια είναι η ιδιαιτερότητα του Κέλτικου υπαρξιακού ορίζοντα; Είναι η δύναμη της γυναικείας αρχής, η δύναμη της Μητέρας. Η Κέλτικη παράδοση έχει νωπές ρίζες στη μητριαρχία. Έτσι, ο Κελτικός Χριστιανισμός ήταν πολύ πιο φιλικός προς τις φεμινίστριες. Υπάρχουν πολλοί θρύλοι και μύθοι για το νησί των μητέρων. Ο θάνατος θεωρούνταν θηλυκός. Ίσως εν μέρει η παράδοση των ιπποτών του Μεσαίωνα με τη λατρεία του έρωτα βασίστηκε σε αυτές τις Κελτικές παραδόσεις. Υπάρχει ο Denis de Rougemont, ο πολύ ενδιαφέρων συγγραφέας που προσπαθεί να μελετήσει τις πηγές. Ο Denis de Rougemont έχει γράψει το βιβλίο που ονομάζεται "Ο έρωτας στον Δυτικό κόσμο", όπου μελέτησε τις πηγές και τις ρίζες της παράδοσης της εξύμνησης του έρωτα στην κουλτούρα των ιπποτών κατά τον Μεσαίωνα. Αυτή ήταν επίσης η Κέλτικη επιρροή με την πολύ ισχυρή παρουσία της Μεγάλης Μητέρας. Εγώ έδωσα στο όνομα για το βιβλίο σχετικά με τη Γαλλική κουλτούρα, Ο γαλλικός Λόγος: Orpheus and Melusina. Melusina ήταν το όνομα της νεράιδας που ήταν θηλυκός δράκος στην Κέλτικη μυθολογία. Ο Ορφέας ήταν επίσης μια μορφή (Θρακικής καταγωγής), πολύ σημαντική για τον Γαλλικό πολιτισμό και τον Κελτικό πολιτισμό, διότι η ιδέα να κατέβει στο κέντρο της κόλασης για να συναντήσει τη θηλυκή αρχή που κατοικεί στο κέντρο της κόλασης είναι το είδος του πεπρωμένου του Γαλλικού πολιτισμού στην καλύτερη και στη χειρότερη πτυχή του. Αυτό ήταν ένα είδος ταξιδιού στο κέντρο της γης προκειμένου να ανακαλύψει τη θηλυκότητα, τη μητέρα.

Ο Γερμανικός Λόγος ήταν αρκετά διαφορετικός από τον Κέλτικο. Ήταν ηρωικός, ήταν πολεμικός και ήταν Απολλώνιος. Και αυτός ήταν ο αγώνας, λίγο όπως και στην περίπτωση του Ιράν, ενάντια στη χθόνια δύναμη. Αυτός είναι ο αιώνιος αγώνας. Το να είσαι Γερμανός είναι το ίδιο με το να πολεμάς. Ο Γερμανός μάχεται ενάντια στα φίδια, ενάντια στους δράκους, ενάντια σε όλους τους άλλους γύρω του. Αυτός είναι παρανοϊκός τύπος (αν θυμηθούμε τον Ζιλμπέρ Ντουράν) πολιτισμού, αλλά έντονα πατριαρχικός και με ανελυγύνιες σχέσεις με τις Βαλκυρίες. Έτσι οι Γερμανίδες μοιάζουν περισσότερο με τους Γερμανούς άνδρες. Είναι το ίδιο. Πολεμούν. Είναι Μπρουνχίλντα. Αυτό είναι ένα είδος ηρωικής κοινωνίας και το πεπρωμένο είναι ο αγώνας ενάντια στους τιτάνες. Αλλά όταν οι Γερμανοί ακολουθούν το πεπρωμένο τους, πολεμούν τόσο ειλικρινά που δεν θα μπορούσαν να παρατηρήσουν τη στιγμή που ο αγώνας τους γίνεται ο ίδιος τιτάνιος. Αγωνίζονται τόσο πολύ και είναι τόσο αφοσιωμένοι στον αγώνα που ξεπερνούν κάποια φυσικά όρια και η υπέρβαση των φυσικών ορίων είναι κάτι τιτάνιο. Έτσι αρχίζουν να καταστρέφουν τον εαυτό τους και να καταστρέφουν όλους τους άλλους γύρω τους. Στον Χίτλερ, η τιτάνια πτυχή του αληθινά Γερμανικού πνεύματος είναι σαφής. Ήταν καλή ιδέα να δημιουργηθεί η Μεγάλη Γερμανία, αλλά δεν ήταν τόσο καλή ιδέα να καταστραφούν τα πάντα και στη συνέχεια η ίδια η Γερμανία με αυτό το υπέρ-μετρο. Υπάρχει ο Ελληνικός όρος "ύβρις" που σημαίνει απουσία μέτρου. Έτσι, αν για παράδειγμα σκοτώσεις τον εχθρό στη μάχη, αυτό είναι καλό για το ηρωικό ήθος. Αλλά αν βιάζεις, για παράδειγμα, το παιδί του για να συνεχίσεις αυτό, αυτό είναι ύβρις. Αυτό συμβαίνει, αλλά αυτό δεν θεωρείται υπερβολικά ηρωικό, ή ο βιασμός των γυναικών, που είναι επίσης πάντα μέρος του πολέμου. Αλλά αυτό είναι ύβρις. Ίσως σε μια συγκεκριμένη κατάσταση να είναι ύβρις και σε μια άλλη όχι, αλλά υπάρχει υπέρβαση των φυσικών ορίων. Στη γερμανική περίπτωση, βλέπουμε αυτό το πολεμικό πνεύμα, καθαρά Απολλώνιο, που μερικές φορές ξεπερνά τα όριά του και οι εχθροί των τιτάνων γίνονται οι ίδιοι τιτάνες. Έτσι προσπαθούν να ξεπεράσουν τον άλλον και αλλάζουν τους ρόλους τους στην ιστορία. Έτσι, όντας μαχητές του ουρανού ενάντια στη γη, αρχίζουν να πολεμούν τη γη με χθόνιο τρόπο.

Υπήρχε πολύ σημαντική ιδέα στην Ιρανική παράδοση ότι ο στρατός του φωτός είναι πιο αδύναμος από τον στρατό του σκότους. Και η ήττα του στρατού του φωτός είναι απαραίτητο στοιχείο της ανάστασης και της τελικής νίκης. Αυτή είναι μια πολύ μεταφυσική πτυχή. Έτσι, για να νικήσετε, θα πρέπει να υποστείτε την ήττα με το φως. Αν το φως πρέπει να πεθάνει, είναι προτιμότερο να πεθάνετε με το φως παρά να νικήσετε με το σκοτάδι. Έτσι, η δύναμη δεν είναι η τελευταία λέξη. Η τελευταία λέξη είναι η αλήθεια ή το φως. Η ιδέα λοιπόν είναι ότι όταν ξεπερνάμε κάποιο μέτρο, κάποια σύνορα, κάποια όρια, και αν πολεμήσουμε πάρα πολύ θα μπορούσαμε να καταστρέψουμε τα πάντα. Αυτό είναι το Γερμανικό πεπρωμένο και αυτός είναι ο Γερμανικός Λόγος. Στην περίπτωση του Προτεσταντισμού, στην αρχή, αυτή ήταν πολύ σημαντική ιδέα ότι ο Χριστός είναι κάτι εσωτερικό, όχι μόνο εξωτερικό, όχι μόνο που ανήκει στη λατρεία και όχι μόνο που έρχεται από έξω. Ο Χριστός έρχεται από μέσα. Αυτή ήταν η αρχική ιδέα του Προτεσταντισμού. Και ο Πλατωνισμός και οι Γερμανοί μυστικιστές (Μάιστερ Έκχαρτ) ήταν μέσα στο κέντρο του πρώιμου Προτεσταντισμού. Αλλά χωρίς μέτρο, έχοντας οδηγηθεί στην ύβρη με τιτάνιο τρόπο, αυτό γίνεται κάτι εντελώς διαφορετικό- ο ατομικισμός, ο ορθολογισμός, η απουσία μυστηρίου, η απουσία ταπεινότητας μπροστά στον Θεό. Αυτό ήταν ο αιρετικός Αρειανισμός. Ήταν ένα είδος επιστροφής στον Αρειανισμό. Αυτός ήταν ο Προτεσταντισμός που ήταν επίσης Γερμανικός, στις καλύτερες και στις χειρότερες πτυχές του. Ο Προτεσταντισμός είναι η τιτανική εκδοχή του Χριστιανισμού, διότι ο Καθολικισμός και η Ορθοδοξία είναι η Απολλώνια εκδοχή του Χριστιανισμού. Αλλά ο σύγχρονος Προτεσταντισμός (ο Καλβινισμός πάνω απ' όλα) και οι Ριζοσπαστικές εκδοχές του Προτεσταντισμού δεν είναι Χριστιανικές. Είναι τιτάνιες εκδοχές.

Έτσι, η Αγγλία και ο Βρετανικός ορίζοντας - όταν μελέτησα τη Βρετανική ιστορία, κατέληξα στο συμπέρασμα ότι δεν θα μπορούσα να ονομάσω το βιβλίο που είναι αφιερωμένο στους Άγγλους "Ο Αγγλικός Λόγος", επειδή δεν βρήκα τον Αγγλικό Λόγο. Ανακάλυψα όμως μια βαθιά δυαδικότητα του Αγγλικού πολιτισμού. Υπήρχε ο πόλος των Κελτών που αντιπροσωπεύεται από την Ουαλία, την Ιρλανδία και τη Σκωτία, ο οποίος αποτελεί μέρος του Κέλτικου κόσμου και του Κέλτικου υπαρξιακού ορίζοντα. Αυτό είναι μέρος της Γαλλίας κατά κάποιον τρόπο με την ίδια γοητεία με τη θηλυκή αρχή, με την ίδια κάθοδο στην Κόλαση, με τον ίδιο μαύρο ρομαντισμό και ούτω καθεξής. Και το Κελτικό κομμάτι δεν είναι μόνο Ιρλανδικό ή Σκωτσέζικο. Αυτό υπήρχε και στην Ουαλία και μέσα στην Αγγλική κοινωνία. Η δυναστεία των Στιούαρτ ήταν Κέλτες. Τα Κελτικά στοιχεία βρίσκονται μέσα στην Αγγλική ταυτότητα. Δεν είναι έξω. Έξω είναι οι ριζοσπαστικές πτυχές στην Ιρλανδία, τη Σκωτία και την Ουαλία. Αλλά η πλειοψηφία του πληθυσμού των Βρετανικών Νήσων ήταν Γερμανοποιημένοι Κέλτες. Ο άλλος πόλος είναι ο Γερμανικός.

Έτσι, η ανάμειξη Κελτικών και Γερμανικών στοιχείων δεν δημιούργησε έναν νέο Λόγο ή έναν νέο υπαρξιακό ορίζοντα. Δημιούργησε την Αγγλική σχιζοφρένεια και διπολικότητα. Υπάρχει ένα είδος ανισόρροπης μείξης μεταξύ Γερμανών και Κελτών που δεν ήταν ένα είδος σύνθεσης. Αυτό ήταν ένα πολύ κακό μείγμα ή μια σύγχυση αντιφατικών στοιχείων. Δεν δημιούργησαν έναν ενιαίο Λόγο. Δεν δημιούργησαν μια ενιαία ταυτότητα. Δημιούργησαν μια διπολική κοινωνία η οποία ήταν πάρα πολύ ταραγμένη στο εσωτερικό της. Και υπάρχει και το άλλο παράδειγμα των σχέσεων μεταξύ της Κέλτικης και της Γερμανικής ταυτότητας στην Ελβετία, στο Βέλγιο και σε όλη την κληρονομιά του Λούθηρου, την τρίτη κληρονομιά του Καρόλου του Μεγάλου. Και στην Ελβετία υπάρχει μια πολύ λεπτή ισορροπία μεταξύ των δύο ταυτοτήτων. Δεν υπάρχει τόσο πολύ σύνθεση αλλά υπάρχει εναρμόνιση. Και αυτό που βλέπουμε στην Αγγλία είναι η απόλυτη δυσαρμονία, η απουσία οποιασδήποτε αρμονίας. Υπάρχει ένα πολύ επιθετικό Γερμανικό κομμάτι και ένα πολύ καταθλιπτικό κομμάτι των Κελτών. Δεν σχηματίζουν το σύνολο, κάτι ολιστικό, κάτι εσωτερικό. Διαμόρφωσαν διπολική οντότητα με βαθιά σύγκρουση στο εσωτερικό της, η οποία δεν μπορούσε να επιλυθεί εσωτερικά, οπότε επεκτάθηκε ως Βρετανική Αυτοκρατορία. Επεκτάθηκε ως ένα είδος έκρηξης αυτών των δύο αντιφατικών ταυτοτήτων που δεν δημιούργησαν έναν Λόγο. Δημιούργησε τη Βρετανική Αυτοκρατορία του καπιταλισμού, του ιμπεριαλισμού και του φιλελευθερισμού. Αν ο Λόγος των Γάλλων Κελτών, για παράδειγμα, είναι πολύ πιο Διονυσιακός με πολλές πτυχές του μαύρου Διονύσου και ο Γερμανικός Λόγος είναι Απολλώνιος με δυνατότητα αλλαγής της κατάστασης προς την τιτάνια πτυχή, η Αγγλική κουλτούρα και ταυτότητα πήρε τον μαύρο Διόνυσο και την τιτάνια πτυχή του Γερμανικού Λόγου, τα ένωσε με πολύ συγκρουσιακό τρόπο και επεκτάθηκε σε όλο τον πλανήτη. Αυτό ήταν ένα είδος όχι αποικιοκρατίας αλλά αποικισμού της ασθένειας που δεν θεραπεύτηκε εσωτερικά και δεν μπορούσε να θεραπευτεί. Αυτό εκδηλώνεται στον κύριο μύθο της Αγγλίας - τη μάχη των δύο δράκων- του κόκκινου δράκου και του λευκού δράκου. Αυτή ήταν η αρχή της ιστορίας της Αγγλίας. Ο κόκκινος δράκος αντιπροσωπεύει την Κελτική ταυτότητα και ο λευκός δράκος αντιπροσωπεύει τη Γερμανική ταυτότητα. Και αυτοί οι δύο δράκοι εξακολουθούν να μάχονται. Και η έκρηξη της Βρετανικής Αυτοκρατορίας δεν άλλαξε τίποτα και δεν θεράπευσε το Αγγλικό μυαλό. Το Αγγλικό μυαλό αναπαύεται άρρωστο και διπολικό αλλά τώρα είναι υποχρεωμένο να επιστρέψει σε αυτή τη μάχη που δεν τελειώνει ποτέ. Αυτή είναι μια πολύ ενδιαφέρουσα ιδέα. Δεν υπάρχει Λόγος. Στη Γαλλία θα μπορούσαμε να αναγνωρίσουμε τον Λόγο. Στη Γερμανία θα μπορούσαμε να αναγνωρίσουμε τον Λόγο. Θα μπορούσαμε να αναγνωρίσουμε τον Λόγο στην Ιταλία, την Ελλάδα και άλλες χώρες, αλλά όχι στην Αγγλία.

Υπάρχει ένα είδος Βορειο-Αμερικανικού Λόγου. Ο Νοτιο-Αμερικανικός Λόγος είναι η συνέχεια του Λατινικού Λόγου με Απολλώνια δομή. Αυτό ήταν ενσωματωμένο στον προ-Ευρωπαϊκό πληθυσμό όχι χωρίς προβλήματα, αλλά αυτό ήταν μια σύνθεση. Και οι Αγγλοσάξονες έφεραν στη Βόρεια Αμερική την αρρώστια τους. Άρχισαν να καταστρέφουν τους Ινδιάνους και να μην τους ενσωματώνουν στην κοινωνία τους. Και δημιούργησαν μια απολύτως άρρωστη Βορειο-Αμερικανική κοινωνία ως συνέχεια του ίδιου προβλήματος. Αλλά υπάρχει ένα είδος Αμερικανικού Λόγου στην πραγματιστική φιλοσοφία. Υπάρχει ένα είδος λύσης γι' αυτούς. Ο Πραγματισμός είναι η κύρια τάση στη Βορειο-Αμερικανική φιλοσοφία. Τι είναι ο Πραγματισμός; Είναι η ιδέα ότι δεν υπάρχει κανονιστική γνώση για το υποκείμενο και δεν υπάρχει κανονιστική γνώση για το αντικείμενο, αλλά υπάρχει μόνο αλληλεπίδραση στην πράξη. Αν κάτι λειτουργεί, τότε είναι. Αν κάτι δεν λειτουργεί, τότε ίσως την επόμενη φορά. Δεν υπάρχει καμία έννοια για το τι πρέπει να είναι το υποκείμενο ή το αντικείμενο, για το τι πρέπει να είναι η ύλη, η φύση, το σύμπαν ή η ανθρώπινη ψυχή. Θα μπορούσαμε να προσποιούμαστε ότι είμαστε οι πάντες: ο Έλβις Πρίσλεϊ, οι Αρειανοί, οι Αγγλοσάξονες, οι πάντες. Αν δουλέψει, πολύ ωραία. Αν δεν δουλέψει, είναι κακό για σας. Έτσι θα μπορούσαμε να συμπεριφερόμαστε στον κόσμο με όποιον τρόπο θέλουμε. Αυτό είναι ένα είδος Πραγματιστικής ελευθερίας. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο οι Αμερικανοί φιλόσοφοι προσπάθησαν να προσαρμόσουν τον Χάιντεγκερ με τον δικό τους Πραγματιστικό τρόπο. Δεν είναι ο Χάιντεγκερ αλλά είναι η Αμερικανική ανάγνωση του Χάιντεγκερ, ακριβώς επειδή πιστεύουν μόνο σε αυτό που είναι μεταξύ, σε αυτό που είναι αλληλεπίδραση, πρακτικό. Για παράδειγμα, αν κατασκευάζεις τη χρονομηχανή για να επιστρέψεις στον άλλο χρόνο, είσαι ελεύθερος να το κάνεις αυτό, γιατί κάνοντας αυτό, κάτι μπορεί να συμβεί. Ίσως όχι να επιστρέψετε στον άλλο χρόνο, αλλά θα μπορούσατε να ανακαλύψετε κάποια στοιχεία ή κάποια γνώση για να πουλήσετε κάτι ή ένα νέο μπουκάλι για την Coca-Cola. Έτσι είστε εντελώς ελεύθεροι να κάνετε ό,τι θέλετε, διότι δεν υπάρχουν όρια αντικειμένου ή υποκειμένου. Δεν υπάρχει εσωτερικό και εξωτερικό. Υπάρχει μόνο αλληλεπίδραση. Και η αλληλεπίδραση είναι πρακτική και ρεαλιστική, αν σας βολεύει. Αυτός είναι ο Αμερικανικός Λόγος. Είναι πολύ ιδιαίτερο. Δεν είναι Αγγλοσαξονικός. Είναι το άλλο είδος.

Και τώρα, στην εποχή της παγκοσμιοποίησης, υπάρχει ένα είδος απώλειας αυτού του Λόγου, επειδή η Αμερική δεν θα μπορούσε να προσποιηθεί ότι είναι αποικιοκρατική, επειδή η αποικιοκρατία είναι ο σαφώς καθορισμένος στόχος. Έτσι, τώρα η Αμερική δεν είναι πια Αμερικανική. Είναι στα χέρια κάποιων άλλων ομάδων. Ο Αμερικανικός Λόγος δεν είναι έτσι. Είναι πραγματισμός που δεν μπορούσε να ανεχθεί κανέναν στόχο. Θα μπορούσαν να δράσουν και κάτι να συμβεί ή κάτι να μην συμβεί και θα μπορούσαν να αισθάνοντε ευτυχισμένοι ή όχι, αλλά θα μπορούσαν να δοκιμάσουν τα πάντα και δεν πρέπει να συνταγογραφούν σε κανέναν τίποτα. Η πολιτική ορθότητα είναι αντι-Αμερικανική και αντιπραγματιστική. Μπορείτε να λέτε τα πάντα και να ενεργείτε όπως θέλετε και να φτιάχνετε τα μνημεία που προτιμάτε ή να μην έχετε καθόλου μνημεία γιατί δεν υπάρχει τίποτα μέσα ή έξω αλλά μόνο στην αλληλεπίδραση. Αυτό λοιπόν είναι καθαρά Αμερικάνικο στην καλύτερη ή στη χειρότερη περίπτωση. Αυτός είναι ο Αμερικανικός Πραγματιστικός Λόγος. Τώρα η Βόρεια Αμερική δεν είναι τέτοια. Είναι διαφορετική.

Αυτό είναι ανάλυση περισσότερο ή λιγότερο των διαφορετικών υπαρξιακών οριζόντων ή πολιτισμικών χώρων του Ευρωπαϊκού πολιτισμού. Έχω ήδη πει μερικά λόγια για τους Σλάβους. Είμαστε Ινδο-Ευρωπαϊκή κοινωνία. Τους τελευταίους αιώνες βρισκόμαστε υπό τη μεγάλη επιρροή της Δύσης. Έτσι, εν μέρει μοιραζόμαστε με τους Γερμανούς, τους Γάλλους, τους Βρετανούς, τους Έλληνες, τους Λατίνους, τα προβλήματά τους, έχοντας κάποια ιδιαίτερα χαρακτηριστικά. Θα αφιερώσουμε στη Σερβική ταυτότητα μια ειδική διάλεξη, οπότε δεν θέλω να προδικάσω πολλά. Αλλά τι γίνεται με τον Σλαβικό μας Λόγο; Είναι ξεκάθαρα μέρος του Ελληνιστικού πολιτισμικού χώρου γιατί όλες οι άλλες ταυτότητες που περιέγραψα είναι ένα είδος αποτελέσματος αυτού του Χριστιανικού Ελληνισμού σε διαφορετικούς συνδυασμούς. Αλλά αυτό που είναι εξίσου σαφές είναι ότι δεν έχουμε έναν τέτοιο Σλαβικό Λόγο ως κάτι ήδη φτιαγμένο ή ως κάτι ολοκληρωμένο. Αυτό είναι το πιο ενδιαφέρον πράγμα. Αυτό αποτελεί πρόκληση για εμάς. Αυτός είναι ο ανοιχτός Λόγος. Έχω μελετήσει τη δυνατότητα της Ρωσικής φιλοσοφίας που βασίζεται στον Χάιντεγκερ σε ειδικό βιβλίο. Δεν έγραψα ακόμη το τελευταίο βιβλίο της νοομαχίας που θα είναι αφιερωμένο στον Ρωσικό Λόγο, δυνατό ή όχι. Αλλά ασχολούμενος με την Ανατολικο-Ευρωπαϊκή Σλαβική παράδοση, βλέπω ξεκάθαρα ότι ο Σλαβικός Λόγος είναι εφικτός και κάποια στιγμή στην ιστορία τον προσεγγίσαμε.

Ήμασταν πολύ κοντά σε αυτό στον Ντούσαν τον Ισχυρό στην ιστορία σας, με το πρώτο και το δεύτερο Βουλγαρικό Βασίλειο στην ιστορία των Βουλγάρων, ήμασταν κοντά κάποια στιγμή στο Πολωνικό Βασίλειο με τη Λιθουανία και τη Μεγάλη Μοραβία επίσης με κάποια φιλοσοφική τάση. Αλλά ποτέ δεν πετύχαμε την τελική εκδοχή αυτού του Λόγου στην Ανατολική Ευρώπη, καθώς και στη Ρωσία. Δεν πετύχαμε την τελική εκδοχή του Λόγου. Ο υπαρξιακός μας ορίζοντας δεν έχει ολοκληρωθεί. Δεν έχει λάβει την τελευταία μορφή. Και αυτή ίσως είναι η ιστορική μας πρόκληση. Και οι Σλαβόφιλοι στοχαστές είδαν ότι ήρθαμε στην ιστορία αργότερα από τους άλλους, όταν υπήρχε ήδη ένα τεράστιο οικοδόμημα της Γερμανικής φιλοσοφίας, της Γερμανικής πολιτικής ιστορίας, της Γαλλικής φιλοσοφίας, της Ρωμαϊκής φιλοσοφίας, της Ελληνικής φιλοσοφίας, αλλά και της πολιτικής ιστορίας. Εμείς οι Σλάβοι φτάσαμε σε αυτό λίγο αργότερα, όχι στην ιστορία, αλλά στην κατανόηση της ιστορίας, στο Λόγο της ιστορίας και στη φιλοσοφία μας. Η φιλοσοφία μας είναι λίγο παιδική και νηπιακή. Υπάρχει σπουδαίο παράδειγμα, μεγάλη έκρηξη πνευματικού πλούτου πολύτιμων στοχαστών όπως ο Πέταρ ΙΙ Πέτροβιτς-Νιέγκος μεταφυσικός επίσης, ο Ρώσος Ντοστογιέφσκι, αλλά όλα αυτά είναι ένα είδος αίσθησης του ερχομού του Λόγου μας και όχι ο ίδιος ο Λόγος. Ζούμε στην αναμονή του Σλαβικού Λόγου. Και όταν μελετάμε το παρελθόν, βλέπουμε πολλές ηρωικές πράξεις, αλλά δεν μπορούμε να πούμε ότι αυτός είναι ο Λόγος μας. Όχι, είναι κάτι τέτοιο. Υπάρχει ο Άγιος Σάββας στη Σερβία. Αυτό είναι η πρόβλεψη της Σερβικής αποστολής, της ιστορίας. Η δημιουργία της δυναστείας των Νεμάνια, του Ρώσου Ιβάν του Τρομερού και οι άλλες στιγμές της Σλαβικής μας ιστορίας είναι πρόβλεψη του Λόγου και όχι ο ίδιος ο Λόγος. Αυτή είναι η προσωπική μου άποψη και είναι πιο δύσκολο να περιγράψουμε τον δικό μας Λόγο από το να μελετήσουμε τον Λόγο των άλλων, γιατί αυτό απαιτεί πολύ βαθιά ενδοσκόπηση στο εσωτερικό του πολιτισμού μας.

Παρ' όλα αυτά όμως θα πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι μερικούς αιώνες ήμασταν υπό την επιρροή των άλλων υπαρξιακών οριζόντων και καθόρισαν πολλά πράγματα στην πραγματική μας συνείδηση. Όμως αυτή είναι πάντα η επιστημονική αλήθεια. Έχουμε διατηρήσει την ταυτότητά μας και τον πυρήνα του υπαρξιακού Σλαβικού μας ορίζοντα στην ίδια κατάσταση. Ίσως είναι θαμμένος στο βάθος, αλλά σίγουρα υπάρχει στο Σερβικό παράδειγμα της αντίστασης στην παγκοσμιοποίηση. Είναι ένα από τα παραδείγματα. Ναι, αυτή ήταν η ήττα, αλλά ο αγώνας για το Κοσσυφοπέδιο ήταν επίσης ήττα. Αλλά σε αυτή την ήττα βασίζεται η νίκη. Σε αυτή την ήττα, σε αυτή την ικανότητα αντίστασης βασίζεται η μελλοντική ανάσταση. Αυτό δεν είναι μόνο ο θάνατος ως ήττα. Αυτός είναι ο ηρωικός θάνατος. Είναι πάντα η υπόσχεση της ανάστασης. Για να πω την αλήθεια, θεωρώ πολύ απαισιόδοξη την κατάσταση στη σύγχρονη Σλαβική κοινωνία, αλλά ταυτόχρονα είμαι πολύ αισιόδοξος όσον αφορά τη δυνατότητα αυτού του Λόγου. Δεν έχει ακόμη τελειώσει ή ολοκληρωθεί. Αλλά αυτή είναι η πρόκληση για τις νέες γενιές της Σλαβικής πνευματικής ελίτ που πρέπει να φέρει στο τελικό σημείο όλη την ιστοριακή εμπειρία, όλη αυτή την ιστοριακή (όχι ιστορική) ακολουθία της οντολογικής μας παρουσίας στον κόσμο. Νομίζω ότι πρέπει να μελετήσουμε τους πολιτισμούς άλλων Ευρωπαϊκών λαών. Θα πρέπει να μελετήσουμε σε βάθος αυτούς τους υπαρξιακούς ορίζοντες για να καταλάβουμε πού βρισκόμαστε και ποιοι ζουν γύρω μας, με ποιους έχουμε να κάνουμε, ποιοι είναι καταπιεστές, ποιοι είναι σωτήρες, φίλοι και εχθροί, αλλά κυρίως για να καταλάβουμε ποιοι είμαστε εμείς. Αλλά χωρίς να γνωρίζουμε ποιοι είναι οι άλλοι, δεν θα μπορούσαμε να ορίσουμε τους εαυτούς μας. Γνωρίζοντας τους άλλους, γνωρίζουμε τους εαυτούς μας. Γνωρίζοντας τους εαυτούς μας, γνωρίζουμε τους άλλους. Έτσι, για να καθιερώσουμε ή να αποκαταστήσουμε ή να ανακαλύψουμε αυτόν τον Σλαβικό Λόγο, πρέπει να μελετήσουμε επίσης, τον Λόγο και τη γεωσοφία του Ευρωπαϊκού κόσμου, του Ινδο-Ευρωπαϊκού κόσμου και των άλλων λαών. Αυτή είναι η σημασία της νοομαχίας.

Μετάφραση Ρήγας Ακραίος
από εδώ:
http://www.4pt.su/en/content/introduction-noomakhia-lecture-6-christian-...