प्रलयको दिन र यसलाई कसरी टार्ने...

ज्याक्सन हिन्कल: "लेजिटिमेट टार्गेट्स" मा सबैलाई फिर्ता स्वागत छ। मलाई विश्वास छ तपाईंहरु सबैको दिन राम्रोसंग बितिरहेको छ। यो एपिसोड नम्बर २५ हो। र आज मसँग स्काइप कलमार्फत एक अत्यन्तै महत्वपूर्ण व्यक्तित्व जोडिनुभएको छ, कोन्स्टान्टिन मालोफेएव। उहाँ Tsargrad(ज़ारग्रेड) मिडिया समूहका अध्यक्ष हुनुहुन्छ। उहाँ एक रूसी राष्ट्रवादी व्यक्तित्व हुनुहुन्छ। जो रूसी परम्परागत मूल्यहरूको साथै सम्प्रभुताका रक्षाका लागि लड्न समर्पित  हुनुहुन्छ। अहिले उहाँलाई अमेरिकी सरकार तथा सबै पश्चिमी सरकारहरुले नकारात्मक व्यक्तिको रूपमा चित्रित गरेका छन्। तर म उहाँलाई कुनै खलनायकको रूपमा हेर्दिनँ। म उहाँलाई एउटा त्यस्तो व्यक्तिको रूपमा मान्दछु जसबाट हामी अमेरिकीहरूले धेरै कुरा सिक्न सक्छौं। र भविष्यमा परम्परागत मूल्यहरूको आधारमा बहुध्रुवीय संसार निर्माण गर्दा राम्रो सम्बन्ध स्थापित गर्न सक्नेछौं भन्ने आशा गर्दछु। अब बिना कुनै विलम्ब, हाम्रा अतिथि कोन्स्टान्टिन मालोफेएवलाई स्वागत गरौं। नमस्ते! तपाईंलाई कस्तो छ?

कोन्स्तान्तिन मालोफेएभ: नमस्ते, ज्याक्सन!

ज्याक्सन हिन्कल:  मैले यहाँ तपाईंसँग धेरै विषयमा कुरा गर्न बाँकी छ। भर्खरै राष्ट्रपति पुटिनले भल्दाई सम्मेलनमा सम्बोधन गर्नुभयो त्यस बारे। तर मैले तपाईंलाई सबैभन्दा पहिले, म तपाईंको विषयमा सोध्न चाहन्छु किन तपाईंलाई अमेरिका र सबै पश्चिमी देशहरूले निकै नकारात्मक रूपमा चित्रण गरिरहेका छन्?  किन तपाईंलाई एकदमै डर लाग्दो व्यक्तिको रूपमा देखाइएको छ? सन् २०१४ देखि तपाईंमाथि प्रतिबन्ध लगाइएको छ। त्यसैले, यदि तपाईं सारा संसारका दर्शकहरूका लागि भन्न सक्नुहुन्छ भने, के हो तपाईंको वास्तविक मान्यता र उद्देश्य? तपाईं केको लागि लड्दै हुनुहुन्छ ? र तपाईंको विश्वास के हो? तपाईंको विचारमा उनीहरूले तपाईंलाई किन आफ्नो निशाना बनाएका छन्?

कोन्स्तान्तिन मालोफेएभ: म "रूसलाई फेरि महान बनाऊ" भन्ने विचारमा विश्वास गर्छु। जुन ट्रम्पले पनि अमेरिकामा गर्न खोजेका छन्।

म विस्वस्थ छैन कि रूस र अमेरिका सहयोगी हुन्। झन् अहिले त पक्कै पनि होइनन्। तर म विश्वास गर्छु कि हामी बहुध्रुवीय संसारमा बाँचिरहेका छौँ। यो बहुध्रुवीय संसारमा, महान रूसको महत्त्वपूर्ण स्थान छ। र महान अमेरिकाको पनि स्थान छ। यहाँ चीनको लागि ठाउँ छ। भारतको लागि पनि ठाउँ छ। यहाँ सबै किसिमका मानिसहरूको लागि पनि ठाउँ छ। जो आफ्नो सांस्कृतिक, सभ्यता र परम्परागत तरिकामा बाँचिरहेका छन्। जसरी उनीहरूका पुर्खाले उनीहरूलाई सिकाएका थिए। यो निकै महत्त्वपूर्ण छ। म त्यो कुरामा विश्वास गर्दिन कसैबाट रूस (जो हजारौं वर्ष पुरानो रूस, जुन संसारका सबैभन्दा ठूला सभ्यताहरू मध्ये एक हो र मानव इतिहासमा अहिलेसम्मकै महान राज्य हो) लाई मानव अधिकार, उदारवाद, लोकतन्त्र, सहिष्णुता, LGBT अधिकारहरू र यस्ता वाहियात विषयहरूमा शिक्षा लिन जरुरी छ। यसका लागि हामीले कुनै वैश्विक उदारवादी समूहबाट पाठ सिक्न आवश्यक छैन।  मेरो संघर्ष यस् विषयमा हो। मेरो संघर्षको सत्य एक धर्मनिरपेक्ष रूसलाई कायम राख्नको लागि हो। जुन येशू ख्रिस्तलाई समर्पित छ। हामी करिब हजार वर्ष पहिले क्रिस्चियन धर्मबाट दीक्षित भयौं र अहिलेको रूसी पहिचान हाम्रा क्रिस्चियन मूलहरू र परमेश्वरको आशीर्वादका कारण बनेको हो। म यसमा विश्वास गर्छु। म यसैको सेवा गर्दै छु। मैले यसअघि पनि सेवा गरें र भविष्यमा पनि सेवा गर्नेछु।

ज्याक्सन हिन्कल:  तपाईंलाई के लाग्छ, किन अहिले पश्चिमी सभ्यता र पश्चिमी सरकारहरू ढल्दैछन्? अहिले तपाईंहरूले रूसमा जे निर्माण गरिरहनु भयको छ  त्यसबाट अमेरिकनहरू वा अमेरिकन राजनीतिज्ञहरुले के सिक्न सक्नेछन्?

कोन्स्तान्तिन मालोफेएभ: दृढ निश्चयी नेतृत्व। सबैभन्दा पहिले उनीहरूले हामीबाट सिक्नुपर्छ। राष्ट्रपति पुटिन वास्तवमै रूसलाई माया गर्छन्। हामी उनलाई माया गर्छौं र उनले हामीलाई माया गर्छन्। उनले रूसलाई माया गर्छन्, उनी रूस प्रति समर्पित छन्। उनी जे गर्दैछन्, त्यो रूसको समृद्धि र भविष्यको लागि हो। यो पश्चिमी उच्च वर्गसँग धेरै भिन्न छ। तिनीहरूले ट्रम्पलाई किन यति घृणा गर्छन्? किनभने ट्रम्प उनीहरूले जे गर्दैछन् त्यसबाट भिन्न छन्। म भन्न चाहन्छु, ट्रम्प अमेरिकी राष्ट्रवादी हुन्। उनी अमेरिकी सुरक्षा-प्रवृत्तिका समर्थक हुन्। उनी अमेरिकी पक्षधर हुन्। उनले वैश्वीकतावादी विचारहरूको प्रवाह गर्दैनन्। जहाँ क्लाउस श्वाब वा संसारका विभिन्न स्रोतहरूमा अमेरिकी जनताले भुक्तान गर्नुपर्छ भन्ने कुरामा कुनै चासो राख्दैनन्। र यही कुरा युरोपेली संघमा पनि। ब्रुसेल्समा बस्ने ती ब्युरोक्र्याटहरू र हाम्रो युरोपेली देशका मानिसहरूवीच केही समानता छैनन्। उनीहरू केवल आफ्नो भविष्य, आफ्ना करियर, आफ्ना पैसाको बारेमा सोचिरहेका छन्। जुन उनीहरू आफैंका लागि वा उनीहरूको सदस्यता भएको कुनै गुप्त संगठनका लागि गरिरहेका छन्। मलाई थाहा छैन: मसनरी, जुन-जुन क्लबहरू तिनीहरूले राखेका छन्, सो बारे मलाई पर्वाह छैन। म केवल यति बुझ्दछु कि तिनीहरूले आफ्ना जनताको सेवा गर्दैनन् र उनीहरू निर्वाचित भएका छैनन्। उदाहरणको लागि, राष्ट्रपति म्याक्रोनलाई हेरौं। उनी अहिले राष्ट्रका नेता हुन्, तर अहिले उनले अल्पसंख्यकको प्रतिनिधित्व गर्दछन्। पछिल्लो निर्वाचनअनुसार, उनको पार्टीले एक तिहाइभन्दा कम मत प्राप्त गर्‍यो। अब हेरौं, कति सम्म नक्कली छ यो लोकतान्त्रिक ब्यवस्था? उनीहरु अल्पमत भयता पनि,अझै सत्तामा छन्। त्यसैले पश्चिमी मानिसहरू र पश्चिमी नेतृत्वले वास्तविक पाठ रूसबाट सिक्नुपर्छ। यदि तिम्रो नेता साँच्चिकै देशको सेवा गर्छ भने, उसलाई ८८.०% जनताको समर्थन हुन्छ र तपाईंको देशले विकास गर्न सक्छ। चाहे  जतिसुकै प्रतिबन्ध किन नलागोस्, उसकोको विरुद्धमा १० वर्षसम्मका विभिन्न प्रतिबन्धहरू लागू किन नगरियोस्! चाहे उसका विरुद्ध विश्वव्यापी मिडियाबाट दुस्प्रचारका लहरहरू किन नआउन। अझै पनि राष्ट्रपति पुटिन आफ्नो जनताको समर्थनमा छन् र उनलाई समर्थन गरिरहने छन्। केवल प्रचारको कारण होइन। म एक स्वतन्त्र धनी व्यक्ति हुँ। मैले राज्यबाट एक पैसा पनि प्राप्त गरेको छैन। मेरो मिडिया निजी रूपमा आफ्नै हो। मेरो व्यापार समूह पूर्ण रूपमा निजी हो। मलाई यो विश्वास छ  कि राष्ट्रपति पुटिन हामीले पाउन सक्ने सबैभन्दा उत्कृष्ट नेता हुन्। हामी साँच्चिकै उहाँलाई सम्मान गर्दछौं र हामी साँच्चिकै उहाँको नीतिलाई सेवा गर्दैछौं। केवल म मात्र होइन सारा जनताले।

"उनीहरूले बुझ्नुपर्छ कि हामी यो काम गरिरहेका छौं किनभने हामीलाई यसप्रति विश्वास छ।  उहाँले आफ्नो देशको सेवा गर्दै हुनुहुन्छ, वास्तवमा नै उहाँ आफ्नो देशको सेवा गर्दै हुनुहुन्छ, नकि कुनै अरू पागल विचारहरूको सेवा गर्दै हुनुहुन्न। जुन अमेरिकी डेमोक्रेटहरूको पश्चिमी गठबन्धन वा युरोपका विभिन्न उदारवादी र मेशन्सको समूहबाट धेरै फरक छ।"

ज्याक्सन हिन्कल: तपाईंलाई थाहा छ, मैले भनें कि राष्ट्रपति पुटिनले भर्खरै भएको भल्दाइ शिखर सम्मेलनमा भाषण दिए। उनले आफ्नो भाषणको शुरुआत १९१७ को क्रान्ति सन्दर्भमा गरेर गरे। उनले भने कि रूस अहिले यस्तै संक्रमणकालबाट गुज्रीरिरहेको छ। उनले यो पनि भने कि एउटा नयाँ विश्व व्यवस्था हाम्रो अगाडि स्थापित हुँदैछ। तपाईंलाई कस्तो लाग्छ, राष्ट्रपति ट्रम्पको निर्वाचन जितको सन्दर्भमा यो नयाँ विश्व व्यवस्था कसरी आकार लिदैछ? तपाईंलाई लाग्छ कि नयाँ विश्वमा संक्रमण गर्ने यो प्रक्रिया ट्रम्पको राष्ट्रपति प्रशासनको अधीनमा केही स्थिरता सामना गर्ने छ?

कोन्स्तान्तिन मालोफेएभ: यो हो पनि  होइन पनि। यो सरकारको प्रवृत्तिले निर्भर गर्दछ। यदि एलन मस्कलाई अर्थतन्त्रको जिम्मेवारी दिइन्छ र यस्तो घोषणा गरिएको हो भने, म विश्वास गर्छु कि अमेरिकाले यस मन्दी र स्थिरताको अवधिलाई पार गर्न सक्छ। किनकि मस्क एक व्यवसायी हुन् र उनलाई यो कसरी गर्ने भन्ने थाहा छ। जब तपाईंको सरकारमा धेरै व्यवसायीहरू हुन्छन्, मेरो मतलब उच्च पदस्थ व्यवसायीहरू, व्यापारका मालिकहरू, भविष्यदृष्टा व्यक्तिहरू, तब तपाईं निस्सन्देह जीवित रहन सक्नुहुन्छ। यदि तपाईंको सरकारमा केवल लॉबिस्टहरू वा पैसा कमाउन चाहने व्यक्तिहरू मात्र छन्, वा, उदाहरणका लागि, युक्रेनलाई हतियार बेच्ने काम गर्छन्, वा, उदाहरणको लागि,  तिनीहरू आफ्नो व्यवसाय सम्युएल बैंकम्यान-फ्रिडसँग गर्न चाहन्छन् र आफ्नो पार्टीलाई दानको लागि पैसा दिन्छन् भने र तपाईंको सरकार यस्तै छ भने, त्यहाँ पक्कै पनि तपाईंलाई वास्तविक अर्थतन्त्रको पर्वाह हुँदैन। तपाईंलाई राज्यको  ऋणको पर्वाह हुँदैन। तपाईंको बिग म्याक सूचकांकहरु के भइरहेको छ भन्ने कुरा तपाईंलाई थाहा हुँदैन। किनकि तपाईंलाई त्यसको कुनै चिन्ता हुदैन। चार वर्ष र पाँच वर्षको अवधिमा, "घुम्ने ढोका" नियम अनुसार, तपाईं वासिङ्टन, डी.सी.मा आफ्नो अफिसबाट बाहिरिनु हुनेछ र न्यूयोर्कमा केही राम्रो बैंकमा लगानी गर्न सक्षम हुनुहुनेछ। यस्तै यी व्यक्तिहरूसँग काम हुन्छ। जसलाई ट्रम्पले पछिल्लो कार्यकालमा "कीचड़" भनेर सम्बोधन गरेका थिए। यदि हामीसँग जस्तो नेतृत्व, आर्थिक नेतृत्व अमेरिकामा हुने हो भने, मलाई विश्वास छ कि हामी यस नयाँ विश्व व्यवस्थाको पक्षमा अझ अघि बढ्न सक्छौं। जुन राष्ट्रपति द्वारा घोषणा गरिएको थियो।

जे.एच.: तपाईंले पहिले पनि भन्नुभए जस्तै क्रमशः "म विश्वास गर्छु कि हामी यस नयाँ विश्व व्यवस्थामा अझ अघि बढ्न सक्छौं।"

के. एम. : हामी यो नयाँ भविष्यतर्फ, यस नयाँ विश्व व्यवस्थातर्फ, ठूलो आर्थिक नोक्सानी नगरी अघि बढ्न सक्छौं। किन? कारण भनेको बहु-ध्रुवीय संसार हो। जसको अर्थ हो कि संसारका मानिसहरूले समृद्धिका लागि काम गर्छन्। र यसको अर्थ भनेको तिनीहरूले व्यापार गर्न सक्छन्। र तिनीहरूले आफ्नो व्यवसायिक क्रियाकलाप र आर्थिक जीवनमा बाँच्न सक्छन्। न कि कुनै क्रेजि सिद्धान्तको कारण। जस्तै, यो "ग्रिन एजेण्डा", यो पारिस्थितिकी एजेण्डा, जुन पूर्ण रूपमा गलत र झूटो हो। यो अस्तित्वमै छैन। किनभने यदि तपाईं हाम्रा वातावरणमा के गुमाइरहेका छौं भन्ने कुरा हेर्नुहुन्छ भने, प्रकृतिका अनुसार, म भनिरहेको छु प्राकृतिक कारणले, मानिसको व्यवहार वा गतिविधिको कारण होइन, प्राकृतिक CO2 प्रदूषणको कारण। तपाईं देख्न सक्नुहुन्छ कि यो मानिसको गतिविधि वा हाम्रो व्यवसाय वा हाम्रा विमानहरूको कारण भन्दा लाखौं गुणा ठूलो छ। त्यसैले यो सबै ग्रीन कुरा विशेष रूपमा आविष्कार गरिएको हो, उदाहरणका लागि COVID, ठूलो फार्मास्यूटिकल कम्पनीहरूले आफ्नो पैसा कमाउनको लागि र सामाजिक इञ्जिनियरिङको लागि हो। यो सधैं कुनै न कुनै कृत्रिम संरचना र केही गर्नको लागि हो। यो वास्तवमा आर्थिक रूपमा प्रमाणित नभएको कुरा पनि होइन। जब हामी यस वैश्वीकतावादीहरुलाई मानवता लागि विभिन्न नयाँ खेलहरू आविष्कार गर्नबाट रोक्नेछौं, तपाईंलाई थाहा छ, हामी वास्तविक आर्थिक सर्तहरू अनुसरण गर्न सक्छौं र वास्तविक आर्थिक सर्तहरू निकै सजिला छन्। तपाईं केही उत्पादन गर्दै हुनुहुन्छ, तपाईं त्यहाँ सस्तोमा किन्ने हुनुहुन्छ र महँगो हुँदा बेच्ने हुनुहुन्छ। तपाईंलाई आफ्नै देशमा नयाँ कामहरू चाहिन्छ। हो, पक्कै, किनकि यदि तपाईंलाई यो अवसर छ भने, तपाईं यी कामहरू आफ्नै देशमा गर्न चाहनुहुन्छ। अन्य देशहरूसँग तपाईं व्यापार गर्न चाहनुहुन्छ। तपाईं यस देशसँग लड्न चाहनुहुन्न, विशेष गरी म यस्तो ठूलो देशहरूको कुरा गर्दा जस्तै रूस र अमेरिकाको बारेमा। उदाहरणको रूपमा, चीन, जुन संसारको सबैभन्दा ठूलो उत्पादक हो, हामी एउटा नयाँ संसार बनाउन सक्छौं जुन वास्तविक, हाम्रो आर्थिक चासो, राष्ट्रिय चासो, धार्मिक चासोमा आधारित हुनेछ। जुन प्राग्म्याटिक हुन सक्छ।

" के यो व्यापारिक दृष्टिकोण हो? पक्कै होइन। यो एउटा सम्प्रदाय हो, एउटा प्रकारको एंटी-क्रिश्चियन धार्मिक सम्प्रदाय।"

र पक्कै, अर्थव्यवस्था उनीहरूसँग प्रभावित हुँदैछ। पश्चिमी एजेन्डामा, अमेरिकी एजेन्डामा, यो सम्प्रदायलाई कुनै न कुनै तरिकामा सिमित बनाइनेछ।

जे.एच.: "कुन किसिमले सिमित गरिएको छ", मलाई लाग्छ कि तपाईंले अगाडि भन्नुभएको थियो।

के. एम: ठीक छ। यदि यस सम्प्रदाय वैश्विक अर्थव्यवस्थालाई कमजोर भयो वा राम्रोसँग नष्ट गरिन्छ भने, त्यसको कारण अर्थतन्त्र विजयी हुनेछ।

जे.एच.: तपाईंलाई यो कुरा थाहा छ, म त्यो विषयमा जान्न चाहन्छु जुन हाम्रो  राष्ट्रपति ट्रम्प बारेमा हो। उनले सम्भवत: व्यापारको फाइदाका लागि रूससँग राम्रो सम्बन्ध बनाउन खोज्नेछन्। अफवाह यो पनि छ कि, वाल स्ट्रिट जर्नलको अनुसार,उनले रूसको विरुद्धको नाटो प्रोक्सी युद्धको लागि शान्ति योजनाको केहि अवधारणा तयार पारेका छन्, जसमा भनिन्छ कि युक्रेनले आफ्नो नाटोको सदस्यताप्राप्त गर्ने आशा २० वर्षको लागि त्याग गर्नेछ। वर्तमान फर्न्ट लाइनमा एक निरस्त्रीकरण क्षेत्रको स्थापना हुनेछ। त्यसपछि पनि युक्रेनलाई अमेरिकी सैनिक सहायता जारी रहनेछ। तपाईंलाई के लाग्छ ? यो एउटा वार्ता रणनीतिमात्र हो? जुन कुरा  उनीहरूलाई पनि थहा छ रूसले यो कुरा हजार वर्षसम्म स्वीकार्ने छैन। तर, उनीहरुको अनुसार यसैको माध्यमबाट उनीहरूले बीचमा केही नेगोसियसन बिन्दुमा पुग्न सक्नेछन्? तपाईंलाई के लाग्छ?  यो वास्तवमै डोनाल्ड ट्रम्पको लागि एक निर्णायक सम्झौता हो? यदि वास्तवमा यही कुरा उनले तयार पारेका हुन् भने रूस महासंघसँगले उनीहरुसँग वार्ता जारी रहिरहन्छ?

के.एम.: मलाई लाग्छ यो एक "लीक" हो। तपाईंलाई थाहा छ, एक राम्रो उदार खेल खेल्नको लागि। उदाहरणका लागि: "त्यो नै उद्देश्य थियो र ट्रम्प यो उद्देश्यमा पुग्न असफल भए।" यद्यपि ट्रम्पले कहिल्यै यो भनेका छैनन् कि यो उनको उद्देश्य हो। त्यसोभए रुसको प्रतिक्रिया पनि उस्तै हुनेछ: "ठीक छ, यदि तपाईं ट्रम्पसँग कुरा गर्न सुरु गर्नुहुन्छ भने, तिमीहरू साँचिकै हार्नेहरू हुनेछौं। यदि तिमीहरू साँच्चिकै यसमा सहमत छौ भने।" यसैले यो लीक भविष्यका कुनै पनि वार्तालापको वातावरण समाप्त गर्नको लागि हो। म सोच्दछु कि राष्ट्रपति पुटिन एक च्याम्पियन हुन्। अन्तर्राष्ट्रिय राजनीतिका एक महान मास्टर हुन्। उनी वॉल स्ट्रीट जर्नलका स्तम्भकार भन्दा लाखौं गुना स्मार्ट छन्। र पक्कै पनि, उनलाई थाहा छ कि यो किन गरियो? र यसको उद्देश्य के थियो? म सोच्दछु कि यदि जब वार्ताहरू ट्रम्प र पुटिन बीचमा वा अमेरिकी र रुस बीचमा हुन्छ, तब मात्र व्यावहारिक वास्तविकतामा आधारित हुनेछ। तर, रुस के लागि तयार छ? भन्ने कुरा म तपाईंलाई बताउन सक्छु। किनकि हामीले जारग्रादमा एक सामाजिक सर्वेक्षण गरेका छौ। हमिलाई राम्रोसँग थाहा छ कि हामी कहाँ छौं। यो करिब १५% जस्तै हो, ठिक छ, म सुरु गर्छु, "शान्ति प्रेमीहरू" भनेर भनुँ। यसले करिब ६% मानिसहरूलाई प्रतिनिधित्व गर्छ, जो कुनै पनि हालतमा युद्ध रोक्न तुरुन्त शान्तिका लागि तयार छन्। करिब ४०%, शान्तिका लागि तयार छन्, जसमा रुसी संविधान अनुसार, रुसले जब जापोरिजिया र खेरसोन क्षेत्र कब्जा गर्‍यो, जुन अहिले रुसको हो। पूर्वी मोर्चामा, जापोरिजियाको पूर्वतर्फ करिब १०० किलोमिटरको क्षेत्र अझै हाम्रो कब्जामा छैन। यो ४०% मानिसहरूलाई यो शान्ति न्यायपूर्ण लाग्दछ। अनि पक्कै पनि युक्रेनको ‘डिनाजिफिकेसन’ र ‘डिमिलिटाराइजेशन’ हुनु स्वाभाविक छ। कसैले पनि जेलेन्स्की र कीभका नयाँ नाजीहरूसँग सहमति जनाउने छैनन्। त्यहाँ सत्ता परिवर्तन हुनु पर्छ र जसका हातमा रगतले रंगिएका छैनन्। त्यस्तै व्यक्तिहरूले यो शान्ति सम्झौतामा हस्ताक्षर गर्नुपर्छ। अब हामी ५०% मानिसहरूको कुरा गर्दैछौं: ६% र ४०%। अर्को ४०% मानिसहरूको विश्वास छ कि एउटा न्यायपूर्ण शान्ति सम्झौता आवश्यक छ। किनभने धेरै मानिसहरूको बलिदान भएको छ र यस विजयको लागि ठूलो मूल्य चुकाइएको छ। यो सम्झौतामा कीभ, ओडेसा, निकोलेभ पनि समेटिनु पर्छ, जुन हामी "नवरसिया" भन्दछौ। जुन बोल्सेभिकहरू भन्दा पहिले कुनै पनि इतिहासमा कहिल्यै पनि यो भाग युक्रेनको थिएन। जसले यस देशको आधा हिस्सा युक्रेनलाई दिए। र १५% मानिसहरूले विश्वास गर्छन् कि कुनै पनि शान्ति वार्ता तब मात्र सम्भव हुनेछ जब युक्रेन राजनीतिक नक्साबाट गायब हुनेछ। यो वास्तविकता हो। र यो सामाजिक सर्वेक्षण, जुन Tsargrad द्वारा गरिएको थियो। राष्ट्रपति प्रशासनले हालै प्रकाशन गरेको सर्वेक्षणसँग धेरै मिल्दोजुल्दो छ। त्यसैले यी तथ्यांकलाई ध्यानमा राख्न सकिन्छ। अहिले युद्धविराममा आधारित कुनै पनि शान्ति सम्झौता हुन सक्दैन। जनसंख्यामा यसको लागि कुनै समर्थन छैन। तसर्थ, डोनेत्स्क जन गणतन्त्र, जापोरोजिया र खेरसन पुनः प्राप्त गर्न कुनै पनि थप कदम चाल्नु कम्तीमा आधा जनसंख्याका लागि स्वीकार्य छैन। यो नै हो जसको लागि जनताले तयार छन्। उनीहरूले बुझ्न आवश्यक छ कि यो कुनै खेल होइन।

"तपाईंलाई थाहा छ, हामी पहिले नै युद्धमा छौं, लगभग तीन वर्षदेखि युद्धमा छौं, र हामीलाई थाहा छ हामी रूसी हौं। हामीलाई जित्न जानिन्छ। हामीलाई थाहा छ कि यदि यो युद्ध कृत्रिम रूपमा रोकिएन भने, हामी पक्कै पनि युक्रेनको पश्चिमी सिमानामा पुग्छौं।"

र यो सबैलाई थाहा छ। युरोपेलीहरूलाई पनि थाहा छ र अमेरिकीहरूलाई पनि थाहा छ। यसको मतलब कुनै पनि शान्ति सम्झौताले अहिलेको भन्दा बढी क्षेत्र रुसलाई दिनु पर्छ। अनिमात्र वास्तविक शान्ति सम्भव हुन्छ।

जे.एच.: म सहमत छु। मलाई लाग्छ अहिले सबै निर्णय गर्ने शक्ति रुसी महासंघको हातमा छ, र ती बहादुर सैनिकहरूका हातमा छ, जसले आफ्नो धेरै जीवनको बलिदान दिएका छन् र आफ्नो जीवन जोखिममा राखेर पहिले नै स्वतन्त्र गरिएका क्षेत्रहरूलाई मुक्त गरेका छन्। तर अफवाह छ कि डोनाल्ड ट्रम्पले माइक पोम्पियो, मार्को रुबियो, रिक ग्रेनेलजस्ता व्यक्तिहरूको नाम अघि सारिरहेका छन्, जसमा तीनमध्ये एकजना विदेश मन्त्री र रक्षा मन्त्री जस्ता पदका लागि उत्कृष्ट विकल्प हुन सक्छन्। तपाईंको दृष्टिमा, यदि ट्रम्प प्रशासनले कुनै पनि रूपमा निष्पक्ष र इमान्दार सम्झौतामा संलग्न हुन अस्वीकार गर्छन भने, के रुसले आफ्नो अभियान जारी राख्न र थप क्षेत्रहरू स्वतन्त्र बनाउन तयार छ? वा तपाईंलाई लाग्छ कि रुसले "आफ्नो नोक्सान रोकौं र शान्तिको लागि सम्झौता गरौं" भनेर दावी गरिएको शैतानसँग सम्झौता गर्ने सम्भावना छ?

के.एम.: म यो कुरामा विश्वास गर्दिनँ। म विश्वास गर्दछु कि हामीले जे गरिरहेका छौं त्यसलाई निरन्तरता दिनु पर्दछ। किनभने हामीसँग आफ्ना उद्देश्यहरू छन्। यो हाम्रो भाग हो। यो बुझ्न अत्यन्तै महत्त्वपूर्ण छ। यो हाम्रो भाग हो। रुसीहरुका लागि, एउटा अलग युक्रेन वा युक्रेनी राज्यको रूपमा अस्तित्वमा छैन। उनीहरू विश्वास गर्छन् कि यो रुसी जनताको हिस्सा हो। त्यसैले हामी आफ्नो रुसी जनतालाई, आफ्ना दाजुभाइहरूलाई, कब्जाबाट मुक्त गर्दैछौं। पश्चिमले समर्थन गरेको भ्रष्ट मसखरा र धनी व्यक्तिहरूको शासनबाट मुक्त गर्दैछौं। यही हाम्रो विश्वास हो। तसर्थ, यी शैतानी अनुष्ठानहरू, नव-नाजी अनुष्ठानहरू जसलाई हामी अहिले किभ र पश्चिमी युक्रेनमा देख्न सक्छौं। यो हामीले आफ्ना दाजुभाइहरूलाई मुक्त गराउनुपर्ने कुरा हो। युक्रेनमा उनीहरूले अर्थोडक्स चर्चलाई प्रतिबन्ध लगाएका छन्। यो हाम्रो मुटु हो। हाम्रो चर्च किभमा हजारौं वर्ष पहिले सुरु भएको हो। हामी कहिल्यै पनि कीभ मुक्त नगरेसम्म रोकिने छैनौं। उनीहरूले यसलाई बुझ्नुपर्छ। यहाँ कुरा कसले अमेरिकी विदेश विभागको कार्यालयमा बसेको छ भन्ने होइन। अमेरिकाबाट हेर्दा यो विश्वको गभर्नरले नियुक्त गरेको जस्तो लाग्न सक्छ। तर यो अब त्यस्तो अवस्था छैन। हामीलाई को यो कार्यालयमा छ भन्ने मतलब छैन। हामी हाम्रो पवित्र युद्ध तबसम्म जारी राख्नेछौं जबसम्म हाम्रा लक्ष्यहरू, अर्थात् रूसी लक्ष्यहरू, पूरा हुँदैनन्। र यदि ट्रम्प प्रशासन, अर्थात् अन्तर्राष्ट्रिय मामिला प्रशासन, राज्य विभाग, सीआईए, यी सबै सल्लाहकारहरू, यदि तिनीहरू अझै पनि लोकहिड मार्टिन, रेथियोन, जनरल डाइनामिक्सका भ्रष्ट दलालहरू बनेर, थप हतियार बेचेर, बोनस र फिर्ती भुक्तानी पाउनको लागि सक्रिय छन् भने, सम्झनुहोस् कि ८०% पैसा कहिल्यै अमेरिकाको सीमाना पार गर्दैन। तिनीहरू वाशिंगटन, डीसीमा यी कम्पनीहरूमा नै रहन्छन्। यो एक ठुलो भ्रष्टाचार योजना हो। यदि यो भ्रष्ट संरचनाले ट्रम्पको शान्ति स्थापनाको प्रयासलाई अवरुद्ध गर्छ भने, यो दुःखको कुरा हुनेछ। तर यो जीवनको अन्त्य होइन। हामी हाम्रो युद्ध यो प्रशासनसँग वा अर्कोसँग जारी राख्नेछौं।

"यदि ट्रम्पले यी भ्रष्ट व्यवसायीहरूको गिरोहलाई विस्थापितगर्न सके भने, हामी शान्ति स्थापना गर्न सक्छौं।"

जे.एच.: तपाईलाई थाहा छ, कन्स्टान्टिन, तपाईँ एक आस्थावान् इसाई हुनुहुन्छ। तपाईँ रूसका एक इसाई सांस्कृतिक नेता पनि हुनुहुन्छ। तपाईँको विचारमा किन पश्चिमी देशका यस्ता धेरै उदारवादीहरू, जो आफूलाई वामपन्थी भन्छन्, यद्यपि म भन्छु कि उनीहरू कुनै पनि प्रकारले परम्परागत वामपन्थी होइनन्, तर उनीहरू आफूलाई वामपन्थी र उदारवादी भन्छन्, र धेरै LGBT समुदायका व्यक्तिहरू, किन यी सबैले युक्रेनमा रहेको नाजी शक्तिलाई समर्थन गरिरहेका छन्? हिजो राष्ट्रपति पुटिनले भाल्दाई मञ्चमा पश्चिमी नवउदारवादले कसरी अधिनायकवादी शासनहरूलाई जन्म दिन्छ भनेर कुरा गर्नुभयो। उदारवादीहरूले किन नाजीहरूको समर्थन गर्दैछन्? यो विचारधारात्मक रूपमा पश्चिमी उदारवादका लागि एक प्रकारको विषम दृष्टिकोण जस्तो लाग्छ, यसको सही शब्द के हो? विषम प्रकारको कदम हो।

के.एम.: ३० को दशकमा, १०० वर्ष अगाडि पनि लगभग यस्तै भएको थियो। वाल स्ट्रीटले हिटलरको जर्मनीमा वित्तीय सहयोग र लगानी गरेको थियो। उनीहरूले ट्यांक निर्माताहरूको योजना तयार पारेका थिए। उदाहरणका लागि, फोर्डले यो गरेको थियो। भोक्सवागन अमेरिकाले निर्माण गरेको हो। यो पहिल्यै भइसकेको थियो। किनभने यो व्यापार हो, अब अहिले युक्रेनसँग भएको एउटा ठूलो व्यापार हो। हामीले बुझ्नुपर्छ कि यो ठूलो व्यापार हो। यो केवल ब्ल्याकरकले खरिद गरेको खेतीको जमिनको कुरा होइन। यो अझ बढी महत्त्वपूर्ण हो। युक्रेनलाई दिइएको भनिएको सैनिक सहायता हो। मैले भनेझैं, यसको ८०% अमेरिका मै रहन्छ। के तपाईं कल्पना गर्न सक्नुहुन्छ? यदि बाइडेनले ७ अर्ब वा १० अर्बको चेक हस्ताक्षर गर्छन् भने, त्यसको ८ अर्ब विभिन्न लबिस्टहरू र अमेरिकी सैन्य कम्प्लेक्सका विभिन्न सेयरधनीहरू र प्रबन्धकहरूको खल्तीमा जान्छ। यदि यो असाधारण, अद्भुत व्यापार रोकिन्छ भने तिनीहरूलाई कस्तो लाग्ला? अवश्य, उनीहरू यसलाई जारी राख्न चाहन्छन्। यी उदारवादीहरूलाई कसले पोषण गर्छ? उनीहरू अनुदान र तलब कहाँबाट पाउँदैछन्? ती मानिसहरूबाट, जो अहिले पैसा कमाइरहेका छन्। मलाई पक्का थाहा छ कि युक्रेन र शोम्यानका रूपमा जेलेंस्कीलाई खेलको नियम थाहा छ। उनी सधैं ती मानिसहरूको तलब पाउँथे। अहिले उनी आफै चेकमा हस्ताक्षर गर्न सक्छन्। उनलाई कसको लागि हस्ताक्षर गर्नुपर्ने थाहा छ। यो पहिलो कुरा हो। पैसा कहाँ छ हेर्नुहोस्, पैसाको स्रोत पत्ता लगाउनुहोस्, र व्यवसायिक स्वार्थलाई हेर्नुहोस्। दोस्रो कुरा, उनीहरू रूसलाई घृणा गर्छन् किनकि रूस अहिले विश्वमा परम्परावादी धर्मको बलियो केन्द्र बनेको छ। मलाई एउटा घटना सम्झना छ, जब मैले सिड्नीमा, होइन, मेलबर्नमा सन् २०१४ मा प्रतिनिधित्व गरेको थिएँ। त्यो पश्चिमी प्रतिबन्धहरू लागू हुनु अघि साथै क्रिइमियाको घटनाअघि। म मेलबर्नमा भएको वर्ल्ड कांग्रेस अफ फ्यामिलीजमा थिएँ। सायद म गलत छैन। मलाई याद छ, मैले उनीहरूलाई भनेँ: "सुन, ५० वर्षअघि रोनाल्ड रेगनको समयमा, अमेरिकाका ख्रीष्टियनहरूले हामीलाई मद्दत गरे। म त्यो समयमा जवान थिएँ। तिमीहरूले रूसी ख्रीष्टियनहरूलाई नास्तिक कम्युनिस्ट शासनलाई उखेल्न मद्दत गरे, पुनः स्वतन्त्र हुनका लागि।" अहिले हाम्रो पालो हो, रूसी अर्थोडक्स ख्रीष्टियनको, अमेरिकी ख्रीष्टियनहरूलाई मद्दत गर्ने, यस नास्तिक, शैतानी, उदारवादी, निरंकुश शासनलाई उखेल्नका लागि। यी मानिसहरूले रूसलाई घृणा गर्छन् किनकि रूस अहिले ख्रीष्टियन छ। यदि रूस अझै पनि कम्युनिस्ट हुन्थ्यो भने, उनीहरूलाई रूस मनपर्थ्यो।

"तिनीहरू रूसलाई घृणा गर्छन् किनभने यो अहिले अर्थोडक्स ईसाई रूस हो। यही मुख्य कुरा हो।"

यही कारण हो कि उनीहरू नव-नाजीहरूको मद्दत गर्न तयार छन्, जसलाई जे भए पनि, बस यो रूसको विरुद्ध लड्न। युरोपमा समेत यो बिषय रोचक छ। युरोपमा सामान्यतया अहिलेका सबैभन्दा ठूला रूसी समर्थक, यी परम्परावादी इसाईहरू हुन्, जसले आफ्नो युवावस्थामा सोभियत संघको विरोधमा प्रदर्शन गरे। उनीहरूले रातो झण्डा जलाएका थिए। अनि अहिले यिनीहरू नै सबैभन्दा ठूलो पुटिनका समर्थक भएका छन्। खुल्ला रूपमा, उनीहरू यो कुरा टेलिभिजनमा भन्न सक्छन्। किनकि उनीहरूले आफ्नो विचार कहिल्यै परिवर्तन गरेनन्। उनीहरू पहिले पनि इसाई थिए र अहिले पनि इसाई छन्। बदलिएको त रूस हो। त्यो रूस कम्युनिस्ट शासनको अधिनमा थियो, र अहिले यो रूस आर्थोडक्स चर्चको अधिनमा छ। अनि तपाईंको प्रश्नको जवाफ यो हो कि उनीहरू किन रूसलाई यति मन पराउँदैनन्।

जे.एच.: अमेरिकालाई अहिले चीन वा क्युबामा रहेका कम्युनिस्टहरूलाई खासै मन परिरहेको छैन। त्यसैले मलाई लाग्छ जो कोही परम्परागत मूल्यहरू, डिडलराइजेशन र सार्वभौमिकताको पक्षमा लागिरहेका छन्, तिनीहरू शत्रु मानिन्छन्। रुसलाई अझ बढी मन नपर्नुको कारण तपाईंहरू क्रिश्चियन हुनुहुन्छ र परम्परागत संस्कृतिलाई अँगाल्नु भएको छ। तपाईंहरूलाई सन् २०१४ मा नै प्रतिबन्ध लगाइएको थियो। मेरो प्रश्न तपाईंलाई यो हो कि के तपाईंलाई लाग्छ संयुक्त राज्यले २०१४ यता लगाइएका प्रतिबन्धहरू हटाउने कुरा सोच्न सक्छ? डोनाल्ड ट्रम्पले रुसमाथि लगाइएका प्रतिबन्धहरू हटाउन चाहेको बताएका छन्। हामीले अझै थाहा पाएका छैनौं कि त्यो वास्तविकतामा परिणत हुन्छ कि हुँदैन। तर धेरैले अनुमान गरेका छन् कि उनले उल्लेख गरेका प्रतिबन्धहरू २४ फेब्रुअरी २०२२ पछि लगाइएका प्रतिबन्धहरू हुन्। के तपाईंको पश्चिमी मुलुकका कसैसँग कुनै सम्पर्क भएको छ, जसले सायद भनिरहेका छन्, "हामी फेरि रुससँग व्यापार गर्न सकौं भन्ने आशा गर्छौं, हामी निष्पक्ष र खुला व्यापार, दुवैलाई फाइदा हुने सहयोग गर्न सकौं," वा अहिलेको अवस्थामा त्यहाँ निकै शान्ति छ?

के.एम.: म १४ वर्षअघि सम्म लगानी बैंकिङ क्षेत्रमा काम गर्थें। त्यसैले मेरो वाल स्ट्रिट र सिटीसँग धेरै सम्पर्कहरू छन्। त्यो मेरो पेशागत काम थियो। १४ वर्षमा म संसारको एकमात्र लगानी बैंकर थिएँ जसलाई प्रतिबन्ध लगाइएको थियो। तर, तपाईँ बुझ्नुहुन्छ, यो अहिले १० वर्ष भइसकेको छ, र यी १० वर्षमा मेरो पश्चिमी दुनियासँग कुनै व्यावसायिक सम्पर्क थिएन, सामान्यतया। तर म भन्न चाहन्छु कि यो प्रतिबन्ध एक वर्ष, दुई वर्ष वा पाँच वर्षमै हटाइनेछ भन्नेमा मलाई विश्वास छैन। मलाई विश्वास छ कि यो बहुध्रुवीय विश्वको लागि ठूलो युद्ध हो। र प्रतिबन्धहरू तब मात्रै हटाउन सकिन्छ जब अमेरिकी सरकार, मात्र ट्रम्पले ल्याएका केही व्यक्तिहरू नभई, पुरै अमेरिकी सरकार, विशेषगरी ती मानिसहरू जसले वाशिंगटन, डी.सी. मा डेमोक्र्याटहरूलाई ९२% मत दिए, रिपब्लिकनहरूलाई ६% को तुलनामा। जब यी व्यक्तिहरूले बुझ्छन् कि उनीहरू बहुध्रुवीय विश्व छन्, नकि वैश्यीकतावादी, एकध्रुवीय विश्वमा बाँचिरहेका छैनन्। तबमात्रै प्रतिबन्धहरू काम गर्न सक्दैनन्। म रुसको नागरिक भएको नाताले, उदाहरणको लागि, अमेरिकीहरूले मलाई कानुनी रूपमा कसरी प्रतिबन्ध लगाउन सक्छन्? उनीहरूले मलाई कसरी प्रतिबन्ध लगाउन सक्छन्? उदाहरणका लागि, हामीले रूसमा गुगलविरुद्ध मुद्दा हालेका थियौं र जित्यौं, तपाईंलाई थाहा छ, गुगललाई एक अर्ब रूबलको लागि। अहिले त, अवश्य, हामी तिनलाई संसारभरि घुमाईरहेका छौं ३०० डलर भन्दा बढी उठाउनका लागि। तपाईंलाई थाहा छ, उनीहरू विश्वासै गर्न सकेनन् किनभने "कसरी? हामी त अमेरिकी कम्पनी हौं। तपाईंले हामीलाई यो रूसमा कसरी मुद्दा हाल्न सक्नुहुन्छ? यो कस्तो जिम्बाब्वे हो?"

"तिमीलाई थाहा छ, उनीहरू जातिवादी छन्। अनि यो घमण्डी दृष्टिकोण, यही वास्तविक समस्या हो जसका कारण अमेरिकाको सत्ताधारी वर्ग र सरकार भविष्यतिर यसरी अघि बढ्न सक्दैन। किनभने भविष्य बहुध्रुवीय संसारको हो।"

जब तपाईं यो बुझ्नुहुन्छ कि तपाईं चीनमा गएर उनीहरूलाई मानव अधिकार सिकाउन गइरहेको होइन। किनकि यो एक प्राचीन सभ्यता हो, जसका आफ्नै सामाजिक नियमहरू छन्। तपाईं भारतमा गएर त्यहाँका मानिसहरूलाई यो भन्न गइरहनु भएको छैन कि हिन्दू धर्म कुनै प्राचीन समयको मात्र चीज हो। र तपाईं हजारौं वर्ष पुरानो, महान रुसमा गएर, जुन मानव इतिहासमा बनेको सबैभन्दा ठूलो साम्राज्य हो, गहिरो, विशाल र अत्यन्त समृद्ध इतिहास भएको देशमा, त्यहाँका मानिसहरूलाई लोकतन्त्र, मानव अधिकार, नाभाल्नी वा अन्य केहि कुरा सिकाउन गइरहनु भएको छैन। थाहा छ, यो बन्द गरिदेउ। हामी अमेरिकामा गएर उनीहरूलाई के बनाउने भनेर सिकाउने होइनौं। किनकि उनीहरू पहिले नै त्यहाँ छन्। हामी के चाहन्छौं भने, हामी हाम्रो अर्थोडक्स दाजुभाइहरू, हाम्रा क्रिश्चियन दाजुभाइहरूलाई मद्दत गर्न चाहन्छौं। जसले अमेरिकामा यो उदारवादी ग्लोबलिस्ट गठबन्धनको तानाशाहीलाई बाहिर फाल्न सक्छ। यो नै मेरो चाहना हो। तर भोलि, तपाईंलाई थाहा छ, यदि हाम्रो अमेरिकासंग कुनै विवाद हुन्छ वा व्यवहारिक छलफल हुन्छ वा सायद द्वन्द्व पनि हुन्छ भने, त्यो सम्भव छ। तर त्यो एक महान देशको सुपरपावर र अर्को महान देशको सुपरपावरको आधारमा हुनुपर्छ। त्यसैले, हामी व्यापार गरौँ वा हाम्रो विवादको बारेमा छलफल गरौँ, वा द्वन्द्व पनि गरौँ। तर कृपया एक-अर्काको सम्मान गरौँ। तर यो उदारवादी ग्लोबलिस्ट गठबन्धनले संसारको कसैलाई पनि सम्मान गर्दैन। पछिल्लो ३० वर्षमा, सोभियत संघको पतनपछि, तिनीहरूले कसैलाई पनि सम्मान गरेका छैनन्। किनभने उनीहरू विश्वास गर्छन् कि उनीहरूले अमेरिकी सेना र अमेरिकी गुप्तचरलाई आफ्नो प्रहरीको रूपमा प्रयोग गरी केवल संसारलाई मात्र कब्जा गरेका छैनन्। तर उनीहरूले अमेरिकी जनतालाई पनि कब्जा गरेका छन्। त्यसैले अहिले उनीहरूले सोचिरहेका छन् कि उनीहरूले सारा संसार कब्जा गरेका छन्।तर हामीले बिद्रोह गर्यौं। पुटिनले बिद्रोह गरे र विजय हासिल गरे। अहिले उनको म्युनिक भाषण, सात वर्षअघि, जब उनले भने कि एक मास्टर मात्र संसार जीवित रहँदैन, मानव इतिहासमा कहिल्यै जीवित रहने छैन। उनी सही थिए। तर उनीहरूले पुटिनको विश्वास गरेनन्। सोचेकि कि पुटिनलाई मेदभेदेवसँग परिवर्तन गर्दा सबै कुरा सकियो। होइन, पुटिन फिर्ता आए। यसर्थ, पुटिन अझै पनि आफ्नो पदमा छन्। र ती मानिसहरू कहाँ छन् जसले पुटिनलाई हटाउन चाहन्थे? कन्डोलीजा राइस कहाँ छिन्? ओबामा कहाँ छन्? अहिले ती सबै मानिसहरू कहाँ छन्? यही नै कुरा हो। र म विश्वास गर्छु कि यो बहुध्रुवीय विश्वमा हामी अमेरिकासँग सहकार्य गर्न सक्छौं। जस्तै १९ औं शताब्दीमा हामीले सहकार्य गरेका थियौं। १९ औं शताब्दीमा, हामीले अमेरिकालाई नयाँ राज्यको रूपमा बाँच्न धेरै मद्दत गर्यौं। तर, हामीले एक-अर्काको सम्मान गर्न सुरु गर्नुपर्छ।

जे.एच.: खैर, यो कुरा मात्र १९ औं शताब्दीमा सीमित छैन। मेरो मतलब, मैले हिजो नै कसैसँग कुरा गरिरहेको थिएँ। तपाईंले अमेरिकाको स्वतन्त्रता संग्राम, कैथरिन द ग्रेटको समयलाई हेर्यौं भने, धेरैजसो अमेरिकीहरूलाई थाहा छैन कि अमेरिकाको स्वतन्त्रता संग्रामको समयमा रूस हाम्रो शत्रु थिएन। अहिलेको समयमा तिनीहरू सोच्दछन् कि बेलायत हाम्रो मित्र हो। हामीले उनीहरूप्रति झुक्नुपर्छ। तर वास्तवमा त्यो समय रूस र फ्रान्सले अमेरिकी स्वतन्त्रता संग्रामको समर्थन गरेका थिए। त्यो अर्को कुरा हो। हेर्नुहोस, कन्स्टान्टिन, मेरो तपाईंसँग एउटा अन्तिम प्रश्न छ। म जान्दछु कि तपाईं एकदम व्यस्त हुनुहुन्छ। यस वर्षको अगस्ट ७ मा तपाईंले एउटा लेख लेख्नुभएको थियो जसमा तपाईंले रूसी महासंघमा आणविक प्रतिरोधको आवश्यकता बारे चर्चा गर्नुभएको थियो। तपाईंले मुख्य रूपमा भन्नुभएको थियो कि, रूससँग धेरै आणविक हतियार, विशेष गरी सामरिक आणविक हतियार छन्। यदि पश्चिमले निरन्तर रूपमा रूसी सभ्यताको अस्तित्वलाई धम्की दिने हो भने हामीले आफूलाई बचाउन यी स्रोतहरूको प्रयोग गर्न तयार हुनुपर्छ।

"के तपाईं विश्वास गर्नुहुन्छ कि यदि रूस यस्तो केही गर्ने भयो, भने, निश्चित रूपमा, उनीहरूले यो त्यस्तो तरिकाले गर्नेछैनन् जुन विना उक्साहट गरिएको होस, रुसको आणविक सिद्धान्त अनुसार?"

तर के तपाईं विश्वास गर्नुहुन्छ कि पश्चिमका दुष्ट र राक्षसी प्राणीहरू, पश्चिमका मानवता विरोधी राक्षसहरू, यदि रुस आफूलाई यसरी बचाउमा उभिएको खण्डमा, उनीहरूले प्रत्येक रुसका नागरिक विरुद्ध पूर्ण रक्तपातपूर्ण, नाजी शैलीको युद्ध सुरु गर्ने कार्यबाट पछि हट्नेछन्? 

के.एम.: हो, मलाई विश्वास छ कि हतियारको यही उद्देश्य हो। जब तपाईंसँग हतियार हुन्छ। तपाईं त्यसको प्रयोग गर्न तयार हुनुहुन्छ। यसको लागी आधार हुनु पर्छ र यसको कारण हुनु पर्छ। साथै यसको लागि उपयुक्त समय हुनु पर्छ। अन्ततः तपाईं निश्चित रूपमा त्यसलाई प्रयोग गर्न तयार हुनु पर्छ। पचास वर्ष अगाडिको क्यारिबियन संकट, जुनसुकै समय, यो देखाउँछ कि यो काम गर्छ। जब दुई आणविक शक्ति, तपाईंलाई थाहा छ, महाशक्ति, बुझ्छन् कि तिनीहरूको रेड लाईनमा छन्। यदि तपाईं अझ अघि बढ्नुभयो भने, त्यसको अर्थ संसारको अन्त्य हो। यसको अर्थ अन्तिम लडाई र हाम्रो दिनहरूको अन्त्य हो। त्यसैले जब यी देशका नेताहरू यो बुझ्छन्। तपाईंलाई थाहा छ, तिनीहरूले राम्रो सम्झौता गर्न सक्छन्। तिनीहरूले मजबूत शान्ति कायम गर्न सक्छन्। जस्तै शीत युद्धको समयमा २० वर्षसम्म पनि। बाइडेनको प्रशासनको समस्या केवल बाइडेनको डिमेन्शिया मात्र थिएन। यो समस्या बाइडेनको व्यक्तिगत घृणा, पुटिनको प्रति घृणा थियो। केमा आधारित थियो। म ठीकसँग थाहा पाउँदिन। तर सम्भवत यसको आधार तय गरिएको थियो किनकि उहाँलाई राष्ट्रपति ओबामाले मेद्भेदेवलाई १२ वर्षपछि पुटिन फर्किन नदिन जिम्मेवारी दिएका थिए। मलाई थाहा छ कि बाइडन त्यसको लागि जिम्मेवार थिए। बाइडन अत्यन्तै क्रोधित थिए कि उनले आफ्नो मिशन पुरा गर्न सकेनन्। किनकि उनलाई मेद्भेदेवलाई रोक्न र पुटिनलाई फर्कन नदिने कुरा मनाउने थियो। तर त्यस्तो भयो। त्यसपछि बाइडन व्यक्तिगत रूपमा युक्रेनको लागि जिम्मेवार महशुस गर्छन्। र हामीलाई थाहा छ कि उनि र उनका छोरा युक्रेनबाट कति पैसा कमाएका छन्। हामीलाई यश किसिमका सबै घृणित कथा थाहा छ। जस्तै युक्रेनका सामान्य अभियोजकको बारेमा, जब बाइडनले उनलाई बर्खास्त गर्न दबाब दिएका थिए। किनकि सामान्य अभियोजकले उहाँका छोरा विरुद्ध आपराधिक मुद्दा चलाउनको लागि साहस देखाएका थिए। त्यसैले बाइडनको लागि युक्रेन एकदम व्यक्तिगत कुरा हो। यसैले हामी सबै विश्वास गर्छौं कि हामी आणविक युद्धको एक पाइला मात्र टाढा छौं। किनकि तपाईंलाई थाहा छ, यदि बाइडेन, अगाडि बढिरहे भने, एक दिन अवश्य यसो हुन सक्छ। अब, यो नयाँ प्रशासन र ट्रम्पको ट्र्याक रेकर्ड बारे म भन्न चाहन्छु कि उनको पछिल्लो कार्यकालको प्रशासनबाट, हामीलाई थाहा छ कि उनले धेरै युद्धहरू रोकिएका छन्। तर उनले कुनै युद्ध सुरु गरेनन्। त्यसैले मलाई विश्वास छ कि उनी वास्तवमै युद्ध रोक्न चाहन्छन्। त्यसैले म विश्वास गर्दछु कि ट्रम्पसँग हामी सम्भवत: पछाडि फर्किन सक्छौं। हामी यस न्यूक्लियर खतरा र प्रलयको दिनबाट पछाडि फर्किन सक्छौं। यसैले हामी अहिले जे कुरा गर्दैछौं। तपाईंलाई थाहा छ, यो चुनाव अघि भन्दा कम खतरनाक भएको छ। तर यो अझै दुई महिना भन्दा राम्रो छ कार्यालयमा। त्यसैले हामी यसलाई कम आंकलन नगरौं। रूस निश्चित रूपमा पहिलो जवाफ दिनेछ। दोस्रो, यदि सामान्य हतियारहरूको साथ, रूसी जनसंख्याका लागि खतरा वर्तमान स्थितिलाई माथि बढ्दै जानेछ र पीडितहरूको संख्या, तपाईंलाई थाहा छ, सांख्यिकीय पीडितहरू नाटकीय रूपमा बढ्नेछन् भने, रणनीतिक हतियारको प्रयोगलाई अस्वीकार गर्ने छैन। शीत युद्धको समय फर्केर हेर्दा, नाटोको सिद्धान्त अनुसार, रणनीतिक हतियार प्रयोग गर्न सकिन्छ। त्यो उनीहरूको दस्तावेजमा स्पष्ट उल्लेख थियो। तपाईंलाई थाहा छ किन? उनीहरूलाई कुनै पनि विचार थिएन कि ठूलो सोभियत सेनासँग परम्परागत युद्ध गर्ने कुरा छ। उनीहरूले बुझे कि यदि यो युद्ध सुरु भयो भने, ४५ वा ४४, ७२ घण्टामा, पूर्वी जर्मनीका रूसी ट्यांकहरू लिस्बन वा म्याड्रिड जानेछन्। तपाईंलाई थाहा छ। यो युद्धको लागि कुनै पनि अगाडि लकीर छैन। त्यसैले उनीहरूले आफ्ना कागजातहरूमा सोभियत फौजहरूसँग सामरिक आणविक हतियार प्रयोग गर्ने सम्भावना राखे। अब हामी हाम्रो भूमिकामा परिवर्तन गरिसकेका छौं। किनकि सोभियत संघ यस भन्दा ठूलो थियो। म भन्न चाहन्छु, सन्धि ब्लकका सबै सेनाहरूको तुलनामा: पोल्याण्डसँग, पूर्वी जर्मनीसँग, रोमानियासँग, हंगेरीसँग, ती सबैभन्दा ठूलो थियो। जुन नाटो सेनाभन्दा ठूलो थियो। र त्यसैले सबैभन्दा कमजोरले नयाँ सामरिक आणविक हतियार प्रयोग गर्ने बारे सोच्न थाले। किनकि उनको लागि परम्परागत हतियारले विजय पाउन धेरै कठिन थियो। अब हामी अर्को स्थितिमा छौं। रूस ठूलो देश हो, तर जनसंख्याका हिसाबले हामी युरोपियन युनियनभन्दा साना छौं, र सबै NATO देशहरूको तुलना गर्दा हामी धेरै साना छौं। त्यसैले हामी अहिले यस कारणले कमजोर छौं। र यसैले हाम्रो विरोधीहरूको लागि कोल्ड वारको रणनीति प्रयोग गर्नु एकदम उचित हुनेछ। त्यसैले अहिले हामीसँग यो उपकरण हाम्रो शस्त्रागारमा हुनु पर्छ। यदि NATO ले यस आक्रमणलाई जारी राख्यो भने, जसले युक्रेनी सेना प्रयोग गर्दै, पोल्याण्ड, फ्रान्स र इंग्ल्यान्डका विशेष बलहरूलाई स्थल प्रयोग गर्दै, म यत्रा उदाहरणको रूपमा भन्न चाहन्छु कि अहिले सम्म ५०,००० पोलिश घाइते भएका छन्। त्यसैले यो केवल विशेष बलहरू मात्रै होइन, NATO पहिल्यै स्थलमा उपस्थित छ। यदि उनीहरू यो जारी राखे भने, हामी पश्चिमी युक्रेनको लागि रणनीतिक हतियार प्रयोग नगर्ने कारण के होला? यसले युरोप र युक्रेन बीचको कुनै पनि सम्बन्ध काटिदिनेछ। त्यसपछि अधिक सशस्त्र आपूर्ति, मानव आपूर्ति, कुनै व्यापार हुने छैन। यसैसँग यो समाप्त हुनेछ। यो हामीसँग हाम्रो शस्त्रागारमा छ। म एक पल्ट पनि विश्वास गर्दिन कि अमेरिका यस कारणले मास्कोमा आणविक हमलाको जवाफ दिनेछ। पक्कै पनि होइन। किनकि यसले न्यू योर्क वा वासिङ्टनमा आणविक हमला गर्ने वातावरण हुनेछ। यसैले मैले यो लेखें। साथै म विश्वास गर्छु कि यो घट्न सक्छ। म विश्वास गर्छु कि यस प्रशासनसँग, सम्भवत: हामीले आणविक युद्धको खतरा सन्दर्भमा एक कदम पछि हिँड्ने निर्णय गरेका छौं। सम्भवत: आगामी वर्षहरूमा यो घट्ने छैन।

जे.एच.: यो केहीलाई उत्तेजक भनाइ हो, विशेष गरी DC मा रहेका ती व्यक्तिहरूलाई, तर म तपाईंको विचारसँग १००% सहमत छु। यदि तपाईं आफ्नो जनताको सम्मान, इज्जत, र संप्रभुताको लागि सबै कुरा बलिदान गर्न तयार हुनुहुन्न भने, तपाईंको कुनै पनि सम्मान, इज्जत, वा संप्रभुता छैन वा हुन्दैन। कोन्स्टन्टिन मालोफेएभ, तपाईं हामीसँग जोडिनु भएकोमा धेरै धन्यवाद। तपाईंसँग कुरा गर्न पाउँदा मलाई खुशी लाग्यो। र आशा छ कि हामी फेरि कहिलेकाहीं कुरा गर्नेछौं। सायद हाम्रो दुई देशहरू बीच शान्ति सम्झौता भएको बेला र नोवोरोसिया वा डोनबास क्षेत्रमा रहेका सबैको लागि सबैकुरा मुक्त गरिएको होस। हामीले पर्खनु पर्नेछ र हेर्नु पर्नेछ। तर आज मलाई तपाईंसंग कुरा गर्न पाउँदा खुसी लाग्यो। धन्यवाद।

के.एम.: धन्यवाद। ठीक छ। धेरै धन्यवाद।

अनुवाद: मोहनप्रसाद ज्ञवाली