ΠΟΛΥΠΟΛΙΚΟΤΗΤΑ VS ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΑΝΙΣΟΤΗΤΑ: ΕΝΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΓΙΑ ΤΗ ΣΩΤΗΡΙΑ ΤΗΣ ΑΝΘΡΩΠΟΤΗΤΑΣ
Πρωτεύουσες καρτέλες
Ομιλία στο Παγκόσμιο Συνέδριο για την πολυπολικότητα, στις 29 Απριλίου 2023.
Είμαι πολύ χαρούμενος που βρίσκομαι μαζί σας, γιατί μας ενώνει όλους η υποστήριξή μας για έναν πολυπολικό κόσμο. Πιστεύω ότι το αίτημα της πολυπολικότητας είναι το πιο θεμελιώδες και το πιο γνήσια δημοκρατικό αίτημα της εποχής μας.
Είμαι επίσης πολύ χαρούμενος επειδή ανήκω στους ελάχιστους ανθρώπους που αγωνίζονται για την έλευση της πολυπολικότητας εδώ και 30 χρόνια. Διοργανώσαμε ήδη δύο μεγάλα διεθνή συνέδρια στην Αθήνα το 1993 και το 1995 ενάντια στη "νέα τάξη πραγμάτων" του Τζορτζ Μπους, ζητώντας την άρση των κυρώσεων στη Σερβία, το Ιράκ, τη Λιβύη και την Κούβα. Άνθρωποι με πολύ διαφορετικούς ιδεολογικούς προσανατολισμούς, όπως ο Μισέλ Παμπλό, πρώην Γραμματέας της 4ης Διεθνούς, ο Γιεγκόρ Λιγκάτσεφ, το Νο2 του ΚΚΣΕ και ο Ράμσεϊ Κλαρκ, πρώην Γενικός Εισαγγελέας των ΗΠΑ, είχαν συμμετάσχει σε αυτά και είχαν συμφωνήσει στην επιτακτική ανάγκη να δημιουργηθεί μια αντίρροπη ισορροπία στη μονοπολικότητα. Πολλά χρόνια αργότερα, όταν συντάσσαμε ένα κάλεσμα που θα γινόταν το μανιφέστο της Ευρωπαϊκής Ριζοσπαστικής Αριστεράς κατά τη διάρκεια της ευρωπαϊκής κρίσης χρέους (Common Appeal for the Rescue of the Peoples of Europe | Defend Democracy Press), μιλήσαμε ξανά για την ανάγκη μιας πολυπολικής Ευρώπης.
Σήμερα, και αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο είμαι πολύ χαρούμενος, αυτό που ήταν η αναζήτηση μιας χούφτας ανθρώπων, πίσω στη δεκαετία του '90, έχει γίνει αίτημα ενός μεγάλου μέρους της ανθρωπότητας.
Τις τελευταίες τρεις δεκαετίες είδαμε πέρα από κάθε αμφιβολία τι σημαίνει μονοπολικός κόσμος, δηλαδή την πορεία προς μια ολοκληρωτική παγκόσμια δικτατορία του διεθνούς Χρηματοπιστωτικού Κεφαλαίου, των Ηνωμένων Πολιτειών και της "συλλογικής Δύσης", μια κατάσταση που είχε προβλέψει ο Καρλ Μαρξ στα Grundrisse του (και που, σε κάποιο βαθμό, αντιστοιχεί στην έννοια του Υπεριμπεριαλισμού που πρότεινε ο Καρλ Κάουτσκι).
Είδαμε τι σημαίνει η μονοπολικότητα στην κατεδάφιση του κράτους πρόνοιας και κάθε έννοιας ανεξαρτησίας και κυριαρχίας στις πρώην "σοσιαλιστικές" χώρες, ως αποτέλεσμα της αποκατάστασης του καπιταλισμού εκεί.
Την είδαμε στη βαρβαρότητα που εξαπέλυσαν οι στρατοί του ΝΑΤΟ στη Γιουγκοσλαβία, στην ευρύτερη Μέση Ανατολή, σε τμήματα της Αφρικής, ή οι Ισραηλινοί στην Παλαιστίνη και το Λίβανο, μετά τη σοβιετική κατάρρευση. Μετά το 1991, μια τεράστια περιοχή του κόσμου απλά μετατράπηκε σε ερείπια.
Το είδαμε στη συστηματική καταστροφή του κράτους πρόνοιας στην ίδια τη Δύση, ξεκινώντας από την "κατεδάφιση" της Ελλάδας με οικονομικά, πολιτικά και ιδεολογικά "όπλα", μετά το 2010, ένα πιλοτικό - πρόγραμμα καταστροφής του "έθνους - κράτους" ή, για να είμαστε πιο ακριβείς, των λειτουργιών κοινωνικής και εθνικής προστασίας του και των όποιων δημοκρατικών στοιχείων περιλαμβάνονται σε αυτό.
Το είδαμε επίσης στις γενικές προόδους του μεταμοντέρνου ολοκληρωτισμού στη Δύση (αλλά και στην ταυτόχρονη επανεμφάνιση κάποιων πιο "παραδοσιακών" μορφών της Ακροδεξιάς).
Το είδαμε στην επιδείνωση όλων των άλλων προβλημάτων του πλανήτη, του κοινού μας σπιτιού, και στην αξιοσημείωτη αύξηση της πιθανότητας πυρηνικής ή οικολογικής εξόντωσης της ανθρωπότητας. Το είδαμε επίσης στην έκρηξη των ανισοτήτων, τόσο στο εσωτερικό όσο και μεταξύ των χωρών.
Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο θεωρώ τόσο θετικό αυτό για το οποίο πολλοί παρατηρητές, συμπεριλαμβανομένων και μερικών μέσα στις ίδιες τις δυτικές ελίτ, γίνονται τώρα όλο και πιο σίγουροι: Οι Ηνωμένες Πολιτείες και η "συλλογική Δύση", το κατ' εξοχήν όργανο της αυτοκρατορίας της οικονομίας, δεν έχουν πλέον τα μέσα, δεν μπορούν να επιβάλουν την κυριαρχία τους στον πλανήτη. Αν είχαν μια τέτοια δυνατότητα, δεν την έχουν πια. Η οικονομική άνοδος μιας μη καπιταλιστικής χώρας όπως η Κίνα και άλλων οικονομικών δυνάμεων του Νότου, η στρατιωτική επιστροφή της Ρωσίας, η συνεχής και ηρωική αντίσταση των Σέρβων και των λαών του αραβικού και μουσουλμανικού κόσμου, των Ιρακινών, της Χεζμπολάχ, των Παλαιστινίων, των λαών της Υεμένης, της Συρίας, του Αφγανιστάν, μεταξύ άλλων, έχουν στερήσει από τον Ιμπεριαλισμό τη δυνατότητα να επιβάλει την εξουσία του στον πλανήτη. Οι αγώνες των εργατικών και λαϊκών τάξεων της ίδιας της Δύσης αποτελούν επίσης εμπόδιο στην προσπάθεια των καπιταλιστικών ελίτ για παγκόσμια κυριαρχία, αν και, δυστυχώς, η εμβέλεια αυτών των αγώνων περιορίζεται, προς το παρόν, από τη διαφθορά των πολιτικών και συνδικαλιστικών ηγετών αυτών των τάξεων και την ταύτισή τους με τον ιμπεριαλισμό και από τη μαζική φιλοϊμπεριαλιστική προπαγάνδα και τον πρωτοφανή έλεγχο όλων σχεδόν των μέσων ενημέρωσης και της τάξης των "διανοουμένων", που ασκείται εδώ και μερικές δεκαετίες ήδη.
Η αντικειμενική έλλειψη της δυνατότητας του παγκόσμιου καπιταλισμού να επιβάλει την κυριαρχία του στον πλανήτη είναι η αναγκαία - αν και όχι ακόμη επαρκής - προϋπόθεση για να περάσουμε σε μια κατάσταση πολυπολικότητας. Από την άλλη πλευρά, η πολυπολικότητα μοιάζει πλέον απαραίτητο μεταβατικό στάδιο αν θέλουμε να πάμε προς την κατεύθυνση ενός βαθιά δημοκρατικού κόσμου, ενός κόσμου που θα μειώσει τις ανισότητες, τόσο στο εσωτερικό των χωρών όσο και μεταξύ τους, θα θέσει τις παραγωγικές δυνάμεις και την τεχνολογία στην υπηρεσία του ανθρώπου και θα μας οδηγήσει σε έναν πολιτισμό αρμονικής συνύπαρξης με τη φύση: αυτό που ο Ούγκο Τσάβες αποκάλεσε σοσιαλισμό του 21ου αιώνα.
Είναι σημαντικό να υπογραμμίσουμε τη διαλεκτική σύνδεση μεταξύ του αγώνα ενάντια στη δυτική δικτατορία στον κόσμο, ενάντια στη "μονοπολικότητα" και για την "πολυπολικότητα" με τον αγώνα για έναν νέο ανώτερο ανθρώπινο πολιτισμό.
Πρώτον, επειδή δεν έχουμε να αντιμετωπίσουμε μόνο τη μονοπολικότητα - την επιδίωξη των ΗΠΑ και του μεγάλου Χρηματοπιστωτικού Κεφαλαίου να κυριαρχήσουν στον κόσμο. Χρειαζόμαστε επίσης έναν νέο πολιτισμό για να αντιμετωπίσουμε τα τεράστια προβλήματα του κόσμου μας: πράγματι, χρειαζόμαστε έναν νέο πολιτισμό που θα αλλάξει τη δομή της κατανάλωσης από ατομική σε συλλογική- που θα θέσει υπό δημόσιο και διεθνή έλεγχο τις τρομερές τεχνολογίες που αναπτύσσονται τώρα, τεχνολογίες που θα καθορίσουν το ίδιο το μέλλον της ανθρωπότητας, ακόμη και την ίδια την επιβίωσή μας ως είδος. Τέτοιες τεχνολογίες δεν μπορούν να παραμείνουν υπό τον έλεγχο πολύ περιορισμένων μειοψηφιών πλούτου και δύναμης χωρίς σημαντικούς κινδύνους. Χρειαζόμαστε έναν σε βάθος εκδημοκρατισμό των κοινωνιών μας, όχι με την έννοια της εισαγωγής και της μίμησης μιας δυτικής, σε μεγάλο βαθμό, ψευδοδημοκρατίας, αλλά με την έννοια της πραγματικής συμμετοχής των εργαζομένων και των πολιτών, αν είναι δυνατόν, σε όλες τις αποφάσεις που τους αφορούν, με ένα σύστημα γενικευμένης αυτοδιαχείρισης σε όλα τα επίπεδα και με κοινωνική ιδιοκτησία και διαχείριση τουλάχιστον των μεγαλύτερων παραγωγικών δυνάμεων. Στρατηγικά, δεν χρειαζόμαστε ένα σύστημα υπερσυγκεντρωμένης εξουσίας (μια δικτατορία των λίγων), αλλά μια κοινωνία διάχυτης νοημοσύνης, ικανή να προχωρήσει συλλογικά προς μια ανώτερη μορφή πολιτισμού και να επιτρέψει αυτό που ο Μαρξ ονόμασε μετάβαση από την προϊστορία στην ιστορία της ανθρωπότητας.
Κάποιοι θα πουν ότι όλα αυτά φαίνονται πολύ "ουτοπικά" και όχι ρεαλιστικά, ως στόχοι, ιδίως υπό το φως της κατάρρευσης του σοβιετικού "σοσιαλισμού". Πρώτα απ' όλα αυτός ο "σοσιαλισμός" δεν ήταν τόσο πολύ "σοσιαλισμός". Στην καλύτερη περίπτωση ήταν ένα πρώτο βήμα προς την κατεύθυνση μιας τέτοιας κοινωνίας. Δεύτερον, είναι ακόμη πιο εξωπραγματικό και ουτοπικό να πιστεύουμε ότι η ανθρωπότητα είναι βιώσιμη, αειφόρος, με τους σημερινούς τρόπους οργάνωσης και τις κυρίαρχες ιδέες της.
Χρειαζόμαστε και θα χρειαζόμαστε ακόμη για μεγάλο χρονικό διάστημα ένα σύστημα μηχανισμών της αγοράς, αλλά χρειαζόμαστε επίσης - και η ενεργειακή κρίση είναι ένα προφανές παράδειγμα αυτής της αναγκαιότητας - ένα σύστημα σχεδιασμού της οικονομίας σε εθνικό, περιφερειακό και παγκόσμιο επίπεδο - γιατί το να αφήσουμε τη λειτουργία της εθνικής και της παγκόσμιας οικονομίας στις (όχι και τόσο) τυφλές "δυνάμεις της αγοράς" ισοδυναμεί με το να πάμε μετωπικά σε πολλαπλές παγκόσμιες καταστροφές. Μια κατάσταση όπου μια χούφτα ατόμων, ιδιοκτήτες και διαχειριστές λίγων χρηματοπιστωτικών κεφαλαίων και πολυεθνικών θα αναπτύσσουν όλο και περισσότερο την ικανότητα να ελέγχουν το ανθρώπινο DNA, το γονιδίωμα των φυτών και των ζώων, το ανθρώπινο μυαλό και σώμα, το χημικό περιβάλλον και το κλίμα της Γης και να είναι σε θέση να αποφασίζουν για το μέλλον της ανθρωπότητας, ακόμη και για την επιβίωσή της ή όχι, δεν είναι αποδεκτή και θα οδηγήσει σχεδόν σίγουρα στην καταστροφή.
Όπως είπα και πριν, η μονοπολικότητα έχει ήδη ηττηθεί και συνεχίζει να ηττάται καθημερινά. Αυτή όμως είναι η αναγκαία και όχι η ικανή συνθήκη για να προχωρήσουμε σε έναν καλύτερο κόσμο. Πρώτον, όπως ήδη εξήγησα, πρέπει να αντιμετωπίσουμε και τα προβλήματα που μόλις περιέγραψα. Πρέπει να το κάνουμε και για έναν άλλο λόγο. Η συλλογική Δύση μπορεί να μην έχει τα μέσα να επιβάλει τη δικτατορία της στον πλανήτη, αλλά έχει τα μέσα να καταστρέψει την ανθρωπότητα στην προσπάθειά της να μην χάσει την κυριαρχία της. Και είναι ανόητο να ποντάρουμε στην ψευδο-ορθολογικότητα του καπιταλισμού για να μας σώσει από αυτή την πιθανότητα.
Αναπτύσσοντας ένα πιο γενικό όραμα, που θα περιλαμβάνει τις ανάγκες όχι μόνο της Ανατολής και του Νότου, αλλά και των δυτικών λαϊκών τάξεων, μπορούμε να ελπίζουμε ότι θα βρούμε συμμάχους μέσα στο ίδιο το δυτικό "στρατόπεδο". Και η ανάδειξη τέτοιων συμμάχων είναι στρατηγικής σημασίας, αν θέλουμε να αποφύγουμε τη διολίσθηση της συλλογικής Δύσης σε μια πιο ολοκληρωτική δομή, ικανή να οδηγηθεί στην παγκόσμια καταστροφή από το "Κόμμα του Πολέμου", τη "Μαύρη Διεθνή" μέσα στη Δύση.
Δυστυχώς, ακόμη και τα δικά μας μυαλά δεν είναι σε επαφή με την πραγματικότητα. Σκεφτόμαστε ακόμα συχνά με όρους της προηγούμενης ανθρώπινης ιστορίας, συμπεριλαμβανομένου του Α' και Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Αλλά μετά το 1945 δεν υπάρχει απλά η δυνατότητα να κερδίσουμε έναν παγκόσμιο πόλεμο, αλλά υπάρχει η δυνατότητα να εξαφανίσουμε όλη τη ζωή από το πρόσωπο της Γης. Μετά το 1960, ένα νέο ερώτημα τίθεται επίσης αντικειμενικά μπροστά στην ανθρωπότητα. Η ανθρωπότητα πρέπει να συνεχίσει την ανάπτυξη των παραγωγικών της δυνάμεων και, αν ναι, ποιες παραγωγικές δυνάμεις;
Έχουμε εισέλθει σε μια ριζικά διαφορετική εποχή της ανθρώπινης ιστορίας. Η πολιτική μας σκέψη πρέπει να λάβει υπόψη της τους παραπάνω παράγοντες, καθώς και το γεγονός ότι έχουμε φτάσει και πιθανότατα έχουμε ξεπεράσει τα φυσικά όρια του πλανήτη. Μολύνουμε το περιβάλλον και καταστρέφουμε το κλίμα της Γης με μεγάλη ταχύτητα, με τρόπο μη αναστρέψιμο, θέτοντας έτσι σε άμεσο κίνδυνο την ίδια την επιβίωση των ανώτερων μορφών ζωής στη Γη.
Η αντίσταση της Ανατολής και του Νότου στον εγκληματικό συλλογικό ιμπεριαλισμό της Δύσης είναι η απαραίτητη προϋπόθεση για τη διαφύλαξη του ανθρώπινου πολιτισμού και ενός μέλλοντος για την ανθρωπότητα. Δεν υπάρχει αμφιβολία γι' αυτό. Αλλά ταυτόχρονα και ακόμα και αν αποφύγουμε τον κίνδυνο των πυρηνικών όπλων και άλλων μέσων μαζικής καταστροφής, οι συγκρούσεις Ανατολής-Δύσης και Δύσης-Νότου, αν παραταθούν επ' αόριστον χωρίς αποφασιστικό ζήτημα, θα οδηγήσουν πιθανότατα σε μια οικολογική καταστροφή, αν όχι σε ένα Κλιματικό Ολοκαύτωμα. Και δυστυχώς, πολύ λίγοι άνθρωποι, ακόμη και μεταξύ μας, το καταλαβαίνουν αυτό.
Η Δύση δεν μπορεί πλέον να κερδίσει την Ανατολή ή τον Νότο. Αλλά η Ανατολή και ο Νότος δεν μπορούν επίσης να νικήσουν τη Δύση. Αυτό είναι που καθιστά κρίσιμα σημαντική για τη σωτηρία της ανθρωπότητας την ανάδυση λαϊκών κινημάτων μέσα στον ίδιο τον δυτικό κόσμο. Δυστυχώς διάφορες υποκειμενικές και αντικειμενικές δυνάμεις εργάζονται ενάντια σε μια τέτοια ανάδυση. Ο ίδιος ο ιμπεριαλισμός κάνει ό,τι είναι δυνατόν για να εμποδίσει την ανάδυση τέτοιων κινημάτων, προωθώντας είτε την φιλοαμερικανική, φιλοϊμπεριαλιστική ψευτοαριστερά τύπου Σόρος (που ειδικεύεται στα "ανθρώπινα δικαιώματα" αλλά όχι στα κοινωνικά και εθνικά), είτε μορφές της κλασικής ακροδεξιάς (που προωθείται από τον αντίθετο άνεμο του ιμπεριαλισμού, γύρω από τον Νετανιάχου). Αυτά τα ρεύματα, η μεταμοντέρνα ψευτοαριστερά του Σόρος (που ακολουθεί τις ιδέες του Φουκουγιάμα) και η ακροδεξιά που υποστηρίζεται από την παράταξη Νετανιάχου και ακολουθεί το πρόγραμμα των πολέμων πολιτισμού του Χάντιγκτον, χρησιμοποιούν αντίθετες μεθόδους και ιδεολογίες (αναζήτηση της "ευτυχισμένης παγκοσμιοποίησης" για την πρώτη ομάδα, εθνικισμός - των καταπιεστών, όχι των καταπιεσμένων - για τη δεύτερη) για να επιτύχουν τον ίδιο στόχο: να διασώσουν την κυριαρχία του Καπιταλισμού και των ΗΠΑ στον πλανήτη. Αυτά τα δύο ρεύματα φαίνονται εκ πρώτης όψεως αντιφατικά, στην πραγματικότητα όμως αλληλοσυμπληρώνονται.
Η αντίσταση της Ρωσίας και της Κίνας, των αντιστεκόμενων εθνών του αραβικού και μουσουλμανικού κόσμου, της Αφρικής και της Λατινικής Αμερικής είναι απολύτως απαραίτητη για να αντιμετωπιστεί η δυτική καπιταλιστική βαρβαρότητα, αλλά δεν αρκεί από μόνη της για να οικοδομηθεί μια νέα δημοκρατική παγκόσμια τάξη. Για αυτό χρειαζόμαστε μια συμμαχία των καταπιεσμένων εθνών (και τάξεων) του κόσμου (της Ανατολής και του Νότου του) και των καταπιεσμένων τάξεων (και ακόμη και εθνών σε κάποιο βαθμό) της Δύσης.
Για να αντιμετωπίσουμε τους πυρηνικούς και οικολογικούς κινδύνους του αφανισμού πρέπει όχι μόνο να αντισταθούμε στον δυτικό ιμπεριαλισμό, αλλά και να αναπτύξουμε ένα εναλλακτικό όραμα που θα μας επιτρέψει να βρούμε απήχηση και στον ίδιο τον Δυτικό Κόσμο, ιδίως στις λαϊκές τάξεις του και στους ριζοσπάστες διανοούμενους του, οι οποίοι αντικειμενικά είναι οι στρατηγικοί σύμμαχοι της Ανατολής και του Νότου και πρέπει να γίνουν οι συνειδητοί, "στρατηγικοί" σύμμαχοί τους και αντίστροφα. Μια τέτοια συμμαχία και μόνο μια τέτοια συμμαχία μπορεί να θέσει τα θεμέλια μιας ριζικά διαφορετικής παγκόσμιας τάξης πραγμάτων. Αντίθετα, η ελπίδα ότι η δυτική ακροδεξιά μπορεί ποτέ να γίνει σύμμαχος των εθνών της Ανατολής και του Νότου λόγω της "αντιπαγκοσμιοποιητικής" ιδεολογίας της, μπορεί να αποδειχθεί ένα λάθος πιο σοβαρό από αυτό που έκανε ο Στάλιν τις παραμονές του Β' Παγκοσμίου Πολέμου.
Αλλά για να γίνει αυτό πρέπει να θυμόμαστε ότι το πρόβλημα δεν είναι η παγκοσμιοποίηση αυτή καθαυτή, όπως ισχυρίζονται κάποιοι, αλλά ο καπιταλισμός και ο απόγονός του, ο ιμπεριαλισμός. Η παγκοσμιοποίηση δεν είναι παρά μια μορφή καπιταλιστικής κυριαρχίας. Και το να είμαστε ενάντια στην παγκοσμιοποίηση δεν σημαίνει από μόνο του ότι είμαστε ενάντια στον καπιταλισμό και τον ιμπεριαλισμό. Όσο για τη μονοπολικότητα δεν είναι προϊόν κάποιας ιδεολογίας ή επιθυμίας κυριαρχίας. Είναι η αναπόφευκτη γενίκευση της εγγενούς τάσης του Κεφαλαίου προς μια συνεχώς επιταχυνόμενη συσσώρευση.
Η σύγχυση προέρχεται από το γεγονός ότι το Μεγάλο Κεφάλαιο, προσπαθώντας να ομογενοποιήσει ολόκληρο τον κόσμο κάτω από την κυριαρχία του, επιτίθεται σε έθνη, κράτη, θρησκευτικές ή άλλες ταυτότητες, ακόμη και στη βιολογική αντίληψη του φύλου. Δεν το κάνει αυτό λόγω της "φιλελεύθερης" ιδεολογίας του - η οποία παρεμπιπτόντως δεν είναι τόσο φιλελεύθερη, είναι νεοφιλελεύθερη, που είναι ήδη αρκετά διαφορετική. Το κάνει αυτό επειδή τα έθνη, τα κράτη, οι θρησκείες, οι ιδεολογίες, οι ταυτότητες είναι όλα εμπόδια στην κυριαρχία της.
Πρέπει να επιλέξουμε και το πραγματικό δίλημμα είναι ότι είτε η 500χρονη εποχή του Καπιταλισμού θα φτάσει στο τέλος της, είτε ολόκληρη η Ιστορία του Ανθρώπου μπορεί να τελειώσει σε ένα μάλλον κοντινό μέλλον. Αυτό είναι το πραγματικό ερώτημα και δεν πρέπει να έχουμε αυταπάτες. Όπως δεν υπήρξε "σοσιαλισμός σε μια χώρα", δεν μπορεί να υπάρξει "εθνικός", "καθαρός", "αδιάφθορος" καπιταλισμός για να επιστρέψουμε από την "παγκοσμιοποίηση". Η μόνη λύση είναι να προχωρήσουμε σε μια βαθιά δημοκρατική, δηλαδή μεταξύ άλλων πολυκεντρική, κοινωνική, οικολογική παγκόσμια τάξη συνεργασίας.
Γι' αυτό χρειαζόμαστε ένα νέο μεταβατικό πρόγραμμα (αν όχι την 5η Διεθνή που ζητούσε ο φίλος μου ο Σαμίρ Αμίν), που θα περιγράφει πώς θα περάσουμε από τη σημερινή κατάσταση πραγμάτων σε μια διαφορετική κοινωνία σε εθνικό, περιφερειακό και παγκόσμιο επίπεδο: μια κοινωνία που θα εκφράζει τα βαθύτερα κοινά ιστορικά συμφέροντα των λαών της Ανατολής, της Δύσης και του Νότου. Ένα τέτοιο πρόγραμμα θα πρέπει να περιλαμβάνει το αίτημα για ελευθερία και δημοκρατία - που δεν πρέπει να ταυτίζεται με την εκφυλισμένη μορφή του δυτικού ολιγαρχικού κοινοβουλευτισμού -, την κοινωνική συνιστώσα και τον αγώνα κατά των ανισοτήτων εντός και μεταξύ των εθνών. Είναι καιρός να εισαχθεί, μαζί με τους μηχανισμούς της αγοράς, μια τεράστια δόση μηχανισμών σχεδιασμού, σε εθνικό, περιφερειακό και διεθνές επίπεδο και, επίσης, μια τεράστια δόση μηχανισμών συμμετοχής από τους παραγωγούς υλικού και πνευματικού πλούτου και ελέγχου από τους καταναλωτές υλικών προϊόντων και υπηρεσιών (πολίτες). Πρέπει να επιστρέψουμε στην ιδέα του Keynes ότι δεν μπορούν να γίνουν αποδεκτά όχι μόνο τα μόνιμα ελλείμματα, αλλά ούτε και τα μόνιμα πλεονάσματα. Είναι καιρός να θυμηθούμε ότι η Σοβιετική Ομοσπονδία ήταν επίσης μια ένωση αλληλεγγύης και οικονομικών μεταβιβάσεων από τις πλουσιότερες προς τις φτωχότερες χώρες, κάτι που ο καταστροφικός εγωισμός των Γερμανών και των Βορειοευρωπαίων δεν μπορεί να αποδεχθεί για την ΕΕ - η οποία, για το λόγο αυτό, δεν είναι και δεν μπορεί να γίνει μια πραγματική Ένωση. Και όλα τα παραπάνω πρέπει να συνδεθούν με το οικολογικό αίτημα, γιατί αν οι άνθρωποι δεν επιβιώσουν, δεν θα υπάρχει σκοπός στην πολιτική και δεν θα υπάρχει πολιτική.
Ελπίζω ότι εμείς - όλα τα πρόσωπα και οι δυνάμεις που συγκεντρώθηκαν σήμερα γι' αυτή τη συζήτηση - παράλληλα με την τόσο αναγκαία και συντονισμένη δράση μας ενάντια στον ιμπεριαλισμό, θα εργαστούμε πειθαρχημένα και σοβαρά για την εκπόνηση ενός τέτοιου προγράμματος για τη σωτηρία της ανθρωπότητας.
μετάφραση Ρήγας Ακραίος
από εδώ: https://www.geopolitika.ru/en/article/multipolarity-vs-social-inequality...