Στις 16 Απριλίου 1890 γεννήθηκε ο Νικολάι Σεργκέγεβιτς Τρουμπετζκόι, ο μεγάλος Ρώσος στοχαστής, γλωσσολόγος και ιδρυτής του ιδεολογικού κινήματος του Ευρασιανισμού. Η βασική ιδέα του Τρουμπετζκόι ήταν ότι η Ρωσία δεν είναι απλώς μια ευρωπαϊκή χώρα, όπως επέμεναν οι Ρώσοι δυτικόφρονες, αλλά ένας ιδιαίτερος, ξεχωριστός πολιτισμός, ο Ρωσικός Κόσμος. Αυτό είναι το πιο σημαντικό σημείο.
Φέρνω το παρόν έργο στην προσοχή του κοινού όχι χωρίς κάποια ανησυχία. Οι ιδέες που εκφράζονται σε αυτό πήραν μορφή στο μυαλό μου πριν από δέκα και πλέον χρόνια. Από τότε τις έχω συζητήσει συχνά με διάφορους ανθρώπους, επιθυμώντας είτε να επαληθεύσω τις δικές μου απόψεις είτε να πείσω άλλους. Πολλές από αυτές τις συζητήσεις και αντιπαραθέσεις ήταν αρκετά χρήσιμες για μένα, διότι με ανάγκασαν να επανεξετάσω τις ιδέες και τα επιχειρήματά μου με μεγαλύτερη λεπτομέρεια και να τους δώσω πρόσθετο βάθος. Όμως οι βασικές μου θέσεις παρέμειναν αμετάβλητες.
Φέρνω το παρόν έργο στην προσοχή του κοινού όχι χωρίς κάποια ανησυχία. Οι ιδέες που εκφράζονται σε αυτό πήραν μορφή στο μυαλό μου πριν από δέκα και πλέον χρόνια. Από τότε τις έχω συζητήσει συχνά με διάφορους ανθρώπους, επιθυμώντας είτε να επαληθεύσω τις δικές μου απόψεις είτε να πείσω άλλους. Πολλές από αυτές τις συζητήσεις και αντιπαραθέσεις ήταν αρκετά χρήσιμες για μένα, διότι με ανάγκασαν να επανεξετάσω τις ιδέες και τα επιχειρήματά μου με μεγαλύτερη λεπτομέρεια και να τους δώσω πρόσθετο βάθος. Όμως οι βασικές μου θέσεις παρέμειναν αμετάβλητες.
Είναι μια από τις θεμελιώδεις θέσεις των Ευρασιατών ότι η σύγχρονη δημοκρατία πρέπει να δώσει τη θέση της στην ιδεοκρατία. Η δημοκρατία προϋποθέτει την επιλογή του κυβερνώντος κλιμακίου ανάλογα με τη δημοτικότητά του σε ορισμένους κύκλους, και οι κύριες μορφές επιλογής είναι η προεκλογική εκστρατεία στην πολιτική και ο ανταγωνισμός στην οικονομία. Η ιδεοκρατία προϋποθέτει την επιλογή του κυβερνητικού κλιμακίου ανάλογα με την πίστη του σε μια ενιαία κοινή κυβερνητική ιδέα.
Ένα άτομο μπορεί να διατηρήσει οποιαδήποτε από μια ποικιλία πιθανών στάσεων απέναντι στον εθνικό του πολιτισμό. Η στάση των Ρωμαιό-γερμανών διαμορφώνεται από μια συγκεκριμένη ψυχολογία που μπορεί να ονομαστεί εγωκεντρική. "Ένα άτομο με σαφώς καθορισμένη εγωκεντρική ψυχολογία θεωρεί υποσυνείδητα τον εαυτό του ως το κέντρο του σύμπαντος, το στέμμα της δημιουργίας, το καλύτερο, το πιο τέλειο από όλα τα όντα. Αντιμετωπίζοντας δύο άλλα ανθρώπινα όντα, αυτός που είναι πιο κοντά του, που του μοιάζει περισσότερο, είναι ο καλύτερος, ενώ αυτός που του μοιάζει λιγότερο είναι ο χειρότερος. Κατά συνέπεια, το άτομο αυτό θεωρεί κάθε φυσική ομάδα ανθρώπινων όντων στην οποία ανήκει ως την πιο τέλεια: η οικογένειά του, η περιουσία του, το έθνος του, η φυλή (tribe, γένος) του και η ράτσα του είναι καλύτερες από όλες τις άλλες ανάλογες ομάδες.
Ο πρίγκιπας Νικολάι Τρουμπετσκόϊ (1890, Μόσχα), ευρέως γνωστός ως ο θεμελιωτής της φωνολογίας και θεωρούμενος, μαζί με τον Roman Jacobson, ως ένας από τους πατέρες της γλωσσικής στροφής και του "δομισμού", πέθανε το 1938 στη Βιέννη, όπου κατείχε την πανεπιστημιακή έδρα των σλαβικών γλωσσών.
Τα τελευταία 30 χρόνια οι Ουκρανοί έχουν διδαχθεί μαζικά και ενεργά να μισούν τους Ρώσους και οτιδήποτε ρωσικό. Ολόκληρες γενιές έχουν μεγαλώσει με ρωσοφοβία.
Στη γεωγραφία του αρχαίου κόσμου υπάρχει ένα ενδιαφέρον μοτίβο. Οι αρχαίοι πολιτισμοί διαμορφώθηκαν υπό την επίδραση ερεθισμάτων που προέρχονταν από τον Βορρά, αλλά αυτά αποκρυσταλλώθηκαν και πήραν μορφή μόνο νότια ενός συγκεκριμένου γεωγραφικού χαρακτηριστικού: της αλυσίδας των ευρασιατικών βουνών που εκτείνεται από τα Πυρηναία έως τη Μαντζουρία. Ο πολιτισμός προέκυψε μέσα σε αυτό το μυστηριώδες παράδειγμα. Από τα βόρεια αυτών των βουνών έρρεε ακατέργαστο ανθρώπινο δυναμικό, το οποίο εγκαταστάθηκε και πάγωσε σε συγκεκριμένες μορφές στο νότο.
Αν εξετάσουμε το πρόβλημα του χάους από φιλοσοφική και ιστορική σκοπιά, γίνεται πολύ σαφές ότι στην Ειδική Στρατιωτική Επιχείρηση μιλάμε για τη μάχη της Ρωσίας ενάντια στον πολιτισμό του χάους, ο οποίος στην πραγματικότητα είναι η νέα δημοκρατία, που εκπροσωπείται από τη συλλογική Δύση και τη λυσσαλέα πρόξυ-δομή της (Ουκρανία).
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ. Τα γαλλικά μέσα ενημέρωσης ενδιαφέρονται εδώ και λίγες ημέρες για τον Αλεξάντρ Ντούγκιν, έναν ιδεολόγο που φημολογείται ότι βρίσκεται κοντά στον Βλαντιμίρ Πούτιν. Μετά από μια κριτική μελέτη του Pierre-André Taguieff, δημοσιεύουμε μια συνέντευξη με τον Alain de Benoist που έχει συνεργαστεί με τον Alexandre Dugin.
Όταν μιλάμε για το αφήγημα, πρόκειται για μια φιλοσοφική κατηγορία που πρέπει να γνωρίζουμε, διότι η έννοια του αφηγήματος αποτελεί στοιχείο της μεταμοντέρνας φιλοσοφίας που βασίζεται στη δομική γλωσσολογία, τον δομισμό, στον Ferdinand de Saussure, τον δομικό γλωσσολόγο που διαχώρισε τον λόγο από τη γλώσσα. Αυτή η πτυχή είναι πολύ σημαντική.
Πέρυσι, το 2020 συμπληρώθηκαν ακριβώς εκατό χρόνια από την έκδοση στη Σόφια του θεμελιώδους έργου του Νικολάι Τρουμπέτσκοϊ: "Η Ευρώπη και η ανθρωπότητα". Από εκείνη τη στιγμή μπορούμε να μιλάμε για την ανάδυση μιας ριζικά νέας ρωσικής πολιτικής φιλοσοφίας: του Ευρασιατισμού.
Μεταξύ πολλών εθνικιστών και αντιφρονούντων των δυτικών εθνών, οι οποίοι ωστόσο κατανοούν τη σημασία της επέκτασης του ιδεώδους τους προς την πνευματική και πολιτική ανάκαμψη του ευρωπαϊκού πολιτισμού, ο νεοευρασιανισμός γίνεται όλο και περισσότερο αντιληπτός, όπως μας φαίνεται, ως ένα πολιτικό, γεωπολιτικό, ακόμη και μεταπολιτικό δόγμα που ενδιαφέρει αποκλειστικά τη Ρωσία.
Μερικές φορές ακούγεται η μομφή από τους επικριτές ότι η Τέταρτη Πολιτική Θεωρία δεν προσφέρει καμία θετική εικόνα του μέλλοντος, αντίθετα λειτουργεί με κάτι που σε πολλούς φαίνεται να είναι "αφηρημένο". Θα ήθελα να απαντήσω σε αυτή την κριτική και να περιγράψω πώς βλέπω το μέλλον.
Στο διάσημο άρθρο του Σάμιουελ Χάντινγκτον που περιγράφει την επικείμενη "σύγκρουση των πολιτισμών", ο Χάντινγκτον αναφέρει μια πολύ σημαντική φόρμουλα: "εκσυγχρονισμός χωρίς δυτικοποίηση".
Ο Alexander Dugin στο λογαριασμό του στο vk.com ( ρωσική έκδοση του fb το οποίο πριν από μέρες κατέβασε το λογαριασμό του) καταγγέλει ότι πληρώνει με την απόλυσή του τις προωθημένες θέσεις του για υποστήριξη στην « Novorossiya » (Nέα Ρωσία) και κυρίως μια συνέντευξή που παραχώρησε μετά το δράμα της Οδησσού όπου περίπου 100 πολίτες ρωσόφωνοι κάηκαν ζωντανοί από τους οπαδούς του Καθεστώτος του Κιέβου. Σ΄αυτήν τη συνέντευξη σε μια αποστροφή του λόγου του είχε δηλώσει: « Όσο αυτοί οι …. του Κιέβου θα είναι στην εξουσία η Ρωσία δεν θα ησυχάσει. Πρέπει να σκοτώσουμε, να σκοτώσουμε, να σκοτώσουμε και τίποτα άλλο.»
Σε μια συζήτηση για τις συνέπειες της πολιτικής λιτότητας στις Βρυξέλλες, στις 22 Απριλίου 2013, ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Μανουέλ Μπαρόζο παραδέχθηκε τα εξής: «Ανησυχώ βαθιά για τις διαιρέσεις που βλέπουμε να αναδύονται: πολιτικά άκρα και λαϊκισμός διασπούν την πολιτική υποστήριξη και τον κοινωνικό ιστό που χρειαζόμαστε για να αντιμετωπίσουμε την κρίση. Αναδύεται ένας διαχωρισμός μεταξύ του κέντρου και της περιφέρειας της Ευρώπης. Μια νέα διαχωριστική γραμμή χαράσσεται μεταξύ της Βόρειας και της Νότιας Ευρώπης. Προκαταλήψεις επανεμφανίζονται και ξαναδιχάζουν τους πολίτες, μερικές φορές εθνικές προκαταλήψεις οι οποίες είναι απλώς απαράδεκτες ακόμη και από ηθικής άποψης».
Οι προειδοποιήσεις του Μπαρόζο για κοινωνικό διχασμό και κοινωνικές αναταραχές αντηχούν σε ολόκληρο τον ευρωπαϊκό Τύπο, ο οποίος αναπαράγει και διαχέει τη «γραμμή Μπαρόζο». Σε μια πρόσφατη ανάλυση για τη μαζική ανεργία στην Ευρώπη, με τίτλο «Και ξαφνικά έγινε το Μπαμ», η εφημερίδα «Süddeutsche Zeitung» παρέθεσε τις απόψεις ενός κοινωνιολόγου ο οποίος επεσήμανε ότι η νότια Ευρώπη «θα αναφλεγεί» όταν οι άνθρωποι αισθανθούν αρκετά αποξενωμένοι-αλλοτριωμένοι από τις κυβερνήσεις τους.
Φαινόμενα όπως η Οργάνωση Παγκόσμια Επαναστατική Συμμαχία δείχνουν, αφενός την αντίδραση πολλών κοινωνικών, εθνικών και πολιτιστικών δικτύων σε παγκόσμια κλίμακα εναντίον του ιδρυμένου συστήματος, αφετέρου ότι η Δύση χάνει το ηθικό της κύρος, χάνει τη δυνατότητα να ελκύει και να εμπνέει και ακόμη χάνει τη δυνατότητα να διατηρεί κοινωνική συνοχή. Τη Δύση την έκανε ηγέτιδα δύναμη του κόσμου πρώτα από όλα ο πολιτισμός της και ειδικά η πολιτιστική της παράδοση, στην οποία ο ελληνισμός έχει παίξει κύριο ρόλο.
Προδίδοντας και εγκαταλείποας την ίδια την πολιτιστική της παράδοση -δηλαδή την ψυχή της- η Δύση οδεύει, πράγματι, σε ένα τέλος ιστορικού κύκλου.
Εναλλακτικές παραδόσεις, λοιπόν, έρχονται να δώσουν υπαρξιακή πυξίδα και ψυχή στον κόσμο. Αυτό θα σημάνει έναν βαθιά μεταδυτικό κόσμο και πιθανόν θα δημιουργήσει ένα μεγάλο επιθετικό αντιδυτικό κίνημα. Μάλιστα, υπό την πνευματική σκέπη της θεωρίας του Αλεξάντερ Ντούγκιν περί γεωπολιτικής, σημαντικές πολιτικές δυνάμεις στη Ρωσία επιδιώκουν να αξιοποιήσουν αυτές τις εξελίξεις ώστε να προωθήσουν την ιδέα μιας ευρασιατικής συμμαχίας η οποία θα έχει σκοπό την ανάδειξη ενός πολυπολικού κόσμου, σε ευθεία αντιπαράθεση προς την παγκόσμια πολιτική των λεγόμενων Ατλαντιστών.
Σε κάθε περίπτωση, πρέπει να μας προβληματίσει το γεγονός ότι η κλασική αστική δημοκρατία και οι αξίες της Αναγέννησης και του Διαφωτισμού εγκαταλείπονται πλέον από την ίδια τη Δύση και συγχρόνως γίνονται αντικείμενα αμφισβήτησης και επίθεσης από αντιδυτικές δυνάμεις! Με άλλα λόγια, πεθαίνει ο δυτικός κλασικισμός και αυτό οδηγεί στον θάνατο και του Δυτικού Καίσαρα, έστω και αν ο Δυτικός Καίσαρας -δηλαδή οι ηγεσίες των ΗΠΑ και της Ευρωζώνης- νομίζει ακόμη ότι μπορει να συνεχίσει να άρχει με τη λογική «business as usual» (μπίζνες ως συνήθως) και εκτονώνοντας τις κρίσεις του με το να κάνει νέους πολέμους.
Θα μπορούσε η Ελλάδα να στηριχθεί στη Ρωσία, αν θελήσει κάποια στιγμή να αποτινάξει τον ιδιόρρυθμο «αποικιακό» ζυγό της «χρεοκρατίας»; Ποια είναι η γεωπολιτική στόχευση της επίθεσης στην Κύπρο; Αυτές ήταν δύο από τις ερωτήσεις που υποβάλαμε στον Αλεξάντρ Ντούγκιν, «εξ απορρήτων» του Βλανιτμίρ Πούτιν, αν τουλάχιστο πιστέψουμε τον αγγλοσαξωνικό τύπο, και πάντως έναν από τους σημαντικότερους σήμερα «γεωπολιτικούς» της Ρωσίας. Μαζί του συζητήσαμε επίσης για την κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο, την πιθανότητα πολέμου κατά του Ιράν και διάλυσης της Ευρώπης και όχι μόνο. Η συνέντευξη πάρθηκε προτού η κυπριακή κρίση την καταστήσει ακόμα πιο φλέγουσα και έρθουν τα ίδια τα γεγονότα να φωτίσουν τις αναλύσεις.
Εκφραστής της «νέας ρωσικής γεωπολιτικής» και του ρεύματος του «ευρασιανισμού», ο Ντούγκιν συνέβαλε σημαντικά στον ιδεολογικό προσανατολισμό της Ρωσίας του Πούτιν, αλλά και στην πρακτική κατεύθυνση της εξωτερικής της πολιτικής. Ορισμένες από τις βασικές ιδέες που εξέφρασε ο Ντούγκιν στη δεκαετία του 1990, με πρώτη από όλες τον προσανατολισμό στη σύσταση Ευρασιατικής ‘Ενωσης, με πυρήνα τη Ρωσία, το Καζαχστάν και τη Λευκορωσία, έγιναν έκτοτε ρωσική κρατική πολιτική. «Διαφωνών» επί σοβιετικού καθεστώτος, ο Ντούγκιν προσχώρησε στην εθνικιστική αντιπολίτευση κατά του Γέλτσιν και συνεργάστηκε με διάφορα ρεύματα και της δεξιάς και της αριστεράς, από τον «εθνικομπολσεβίκο» Εντουάρντ Λιμόνωφ έως τον κομμουνιστή Γκενάντι Ζιουγκάνωφ. Οι ιδεολογικο-πολιτικές αναζητήσεις του τον έπρωξαν τελικά στην επεξεργασία μιας «Τέταρετης Πολιτικής Θεωρίας», προορισμένης να υπερβεί τον φιλελευθερισμό, τον κομμουνισμό και τον εθνικισμό, τις τρεις μεγάλες «σχολές» του μοντερνισμού, που θεωρεί παρωχημένες. Ελπίζουμε μελλοντικά να μας δοθεί η ευκαιρία να αναφερθούμε αναλυτικότερα στις ιδέες αυτού του ρεύματος.
Στη σύγχρονη Ρωσία υπάρχουν τρεις αντικρουόμενες τάσεις κρατικής πολιτικής, τόσο στη σφαίρα της εξωτερικής όσο και της εσωτερικής πολιτικής. Αυτές οι τρεις τάσεις αποτελούν τις σύγχρονες πολιτικές συντεταγμένες πάνω στις οποίες βασίζεται κάθε πολιτική απόφαση της Ρωσικής κυβέρνησης, και συντίθεται κάθε διεθνές βήμα και κάθε σοβαρό κοινωνικό, οικονομικό ή δικαιικό ζήτημα.
Το πρώτο μοτίβο εκπροσωπεί τα στατικά "κλισέ" της Σοβιετικής (κυρίως, της μεταγενέστερης Σοβιετικής) περιόδου. Έχει, κατά κάποιο τρόπο, ριζώσει στην ψυχολογία του ρωσικού συστήματος, συχνά υποσυνείδητα, πιέζοντάς το να ακολουθει μια πορεία βάση προηγουμένων. Αυτό το μοτίβο υποστηρίζεται με το επιχείρημα «αν δούλεψε πριν, θα δουλέψει και τώρα». Και δεν αφορά μόνο τους πολιτικούς ηγέτες που συνειδητά εκμεταλλεύονται τα νοσταλγικά συμπλέγματα των Ρώσων πολιτών. Το Σοβιετικό μοντέλο είναι πολύ πιο πλατύ και βαθύ από τις δομές του KPFR[Communist Party of the Russian Federation], που τώρα πια έχει αποκλειστεί από τα ζωτικά κέντρα αποφάσεων. Βρίσκεται οπουδήποτε οι πολιτικοί και τα όργανα εξουσίας, που επισήμως αποκηρύττουν κάθε σχέση με τον κομμουνισμό, οδηγούνται απ΄ αυτό. Είναι αποτέλεσμα παιδείας, εμπειρίας και συσχετισμών. Για να κατανοήσουμε, λοιπόν, την ουσία των υπογείων διαδικασιών στην Ρωσική πολιτική, είναι απαραίτητο να παραδεχτούμε την ύπαρξη αυτού του «υποσυνείδητου Σοβιετισμού».