Fukuyama's stelling over het einde van de geschiedenis

Vanuit ideologisch oogpunt leeft de wereld nog steeds in de schaduw van de controverse van de jaren negentig tussen Francis Fukuyama en Samuel Huntington. Welke kritiek men ook op de stellingen van beide auteurs mag hebben, hun belang is geenszins verminderd, want het dilemma blijft bestaan en is inderdaad nog steeds de hoofdinhoud van de wereldpolitiek en de heersende ideologie.

Ik herinner u eraan dat de Amerikaanse politieke filosoof Francis Fukuyama in de nasleep van de ineenstorting van het Warschaupact en daarna van de USSR de "einde van de geschiedenis"-these heeft geformuleerd. Het kwam erop neer dat in de twintigste eeuw, en vooral na de overwinning op het fascisme, de logica van de geschiedenis werd teruggebracht tot een confrontatie van twee ideologieën - het westerse liberalisme en het Sovjet-communisme. De toekomst, en dus de zin van de geschiedenis, hing af van de uitkomst van hun confrontatie. En zo is, volgens Fukuyama, de toekomst aangebroken, en dat moment was de ineenstorting van de Sovjet-Unie in 1991 en het aan de macht komen in Moskou van liberalen die de ideologische suprematie van het Westen erkenden. Vandaar de "einde der geschiedenis"-these. Volgens Fukuyama is de geschiedenis een geschiedenis van oorlogen en confrontaties, warme en koude. In de tweede helft van de twintigste eeuw bleven alle confrontaties en oorlogen beperkt tot de oppositie van het kapitalistisch-liberale Westen tegen het communistische Oosten. Toen het Oosten ineenstortte, verdwenen de tegenstellingen. De oorlogen hielden op (zo leek het voor Fukuyama). En, bijgevolg, eindigde de geschiedenis.

Het einde van de geschiedenis - uitgesteld, maar niet afgewezen

In feite is deze theorie de basis van de hele ideologie en praktijk van het globalisme en de mondialisering. Westerse liberalen laten zich er nog steeds door leiden. Het is het idee dat bepleit wordt door George Soros, Klaus Schwab, Bill Gates, Jeff Bezos, Mark Zuckerberg, Barack Obama, Bernard Henri Levy, Hillary Clinton en... Joe Biden.

De liberalen geven toe dat niet alles van een leien dakje is gegaan sinds de jaren 1990. Het liberalisme en het Westen hebben te kampen gehad met verschillende problemen en nieuwe uitdagingen (met de politieke islam, de nieuwe opkomst van Rusland en China, het populisme - ook in Amerika zelf in de vorm van Trump en het Trumpisme - enz.), maar de globalisten zijn ervan overtuigd dat het einde van de geschiedenis wat opgeschoven is, maar dat het onvermijdelijk is en snel genoeg zal komen. Onder het motto van een nieuwe inspanning - om het einde van de geschiedenis werkelijkheid te laten worden en de wereldwijde triomf van het liberalisme onomkeerbaar te cementeren - werd de campagne van de globalist Joe Biden (Bild Back Better, wat betekent "Weer terug naar de globalisering - en dit keer succesvoller, na onze achterhoede te hebben opgebouwd") uitgevoerd, ingeschreven in het Grote Reset planetaire programma van Klaus Schwab. Dat wil zeggen, Fukuyama en zijn thesis zijn niet buiten beschouwing gelaten - het is alleen zo dat de uitvoering van dit plan, dat ideologisch onberispelijk is vanuit het standpunt van het liberale wereldbeeld in zijn geheel, uitgesteld is. Toch is het liberalisme de laatste 30 jaar in de samenleving blijven doordringen - in de technologie, de sociale en culturele processen, de verbreiding van de genderpolitiek (LGBTQ+), het onderwijs, de wetenschap, de kunst, de sociale media, enz. En dat gold niet alleen voor de westerse landen, maar zelfs voor half gesloten samenlevingen als de islamitische landen, China en Rusland.

Het nieuwe verschijnsel van de beschavingen

Reeds in de jaren negentig van de vorige eeuw heeft een andere Amerikaanse auteur, Samuel Huntington, een alternatieve visie op de wereldprocessen gepresenteerd dan Fukuyama. Fukuyama was een overtuigd liberaal, een voorstander van de wereldregering, denationalisatie en desuperinisatie van de traditionele staten. Huntington daarentegen sloot zich aan bij de traditie van het realisme in de Internationale Betrekkingen, d.w.z. hij erkende soevereiniteit als het hoogste beginsel. Maar in tegenstelling tot andere realisten, die in termen van natiestaten dachten, geloofde Huntington dat er na het einde van de Koude Oorlog en het verdwijnen van het Oostblok en de USSR geen einde aan de geschiedenis zou komen, maar dat er nieuwe actoren zouden komen die op planetaire schaal met elkaar zouden wedijveren. Als zodanig noemde hij "beschavingen" en voorspelde in zijn beroemde artikel (Clash of Civilisations) hun botsing met elkaar. Huntington ging uit van het volgende: De kapitalistische en socialistische kampen zijn niet ontstaan in een leegte van abstracte ideologische blauwdrukken, maar op de zeer vaststaande culturele en beschavingsfundamenten van de verschillende volkeren en gebieden. Deze grondslagen werden lang vóór de New Age en haar simplistische ideologieën gelegd. En wanneer het geschil over de moderne ideologieën voorbij is (en het was voorbij toen één ervan, het communisme, verdween), zullen de onderliggende contouren van oude culturen, wereldbeschouwingen, godsdiensten en beschavingen van onder de oppervlakkige opmaak te voorschijn komen.

Ware en valse vijanden van het wereldliberalisme

S. Huntingtons gelijk werd vooral duidelijk in de jaren 2000, toen het Westen geconfronteerd werd met de radicale Islam. Tegen die tijd was Huntington zelf gestorven voordat hij van zijn theoretische overwinning kon genieten, terwijl Fukuyama toegaf dat hij overhaaste conclusies had getrokken, en zelfs de these van het "islamo-fascisme" naar voren had gebracht, waarvan de nederlaag "het einde van de geschiedenis" zou brengen, maar niet eerder.

Toch had Huntington niet alleen gelijk wat de politieke islam betreft. Bovendien bleek de islam in de praktijk zo heterogeen te zijn, dat hij niet tot een verenigde kracht tegen het Westen kon samensmelten. En het kwam de westerse strategen goed uit om de factor islamitische dreiging en islamitisch fundamentalisme enigszins te manipuleren om hun inmenging in het politieke leven van de islamitische samenlevingen in het Midden-Oosten of Centraal-Azië te rechtvaardigen.  Een veel ernstiger proces was het streven naar volledige soevereiniteit door Rusland en China. Nogmaals, noch Moskou noch Peking stelden liberalen en globalisten tegenover een bepaalde ideologie (vooral omdat het Chinese communisme na de hervormingen van Deng Xiaoping het economisch liberalisme erkende). Dit waren twee beschavingen die zich lang vóór de Nieuwe Tijd hadden ontwikkeld. Huntington zelf noemde ze de orthodoxe (oosters-christelijke) beschaving in het geval van Rusland en de confucianistische beschaving in het geval van China, waarbij hij zeer terecht in Rusland en China een band met diepe spirituele culturen erkende. Deze diepe culturen maakten zich kenbaar juist toen de ideologische confrontatie tussen liberalisme en communisme eindigde in een formele, maar niet echte (!) overwinning voor de globalisten. Het communisme verdween, maar het Oosten, Eurazië niet.
Overwinning in een virtuele wereld

Maar de voorstanders van het einde van de geschiedenis zijn niet zelfgenoegzaam geweest. Zij zijn zo verstrikt in hun fanatieke modellen van globalisering en liberalisme, dat zij geen andere toekomst erkennen. En zo begonnen zij meer en meer aan te dringen op een virtueel einde van de geschiedenis. Zo van, als het niet echt is, laten we het er dan echt uitzien, dan zal iedereen het geloven. In wezen wordt er ingezet op mind-control politiek, via wereldwijde informatiebronnen, netwerktechnologie, de promotie van nieuwe gadgets, en de ontwikkeling van modellen voor de samenhang tussen mens en machine. Dit is de "Grote Reset" die verkondigd is door de bedenker van het Davos Forum, Klaus Schwab, en die omhelsd wordt door de Democratische Partij van de VS en Joe Biden. De essentie van dit beleid is dit: de globalisten beheersen de werkelijkheid niet, maar zij beheersen de virtuele wereld volledig. Zij bezitten alle basis-netwerktechnologieën, protocollen, servers, enz. Daarom begonnen zij, steunend op de wereldwijde elektronische hallucinatie en de totale controle over het bewustzijn, een beeld te scheppen van de wereld waarin de geschiedenis reeds geëindigd was. Het was een beeld, meer niet. Maar de staart heeft serieus besloten de hond te kwispelen.

Fukuyama behield dus zijn belang, maar niet meer als analist, maar als wereldpolitiek technoloog die percepties probeert op te leggen die door een groot deel van de mensheid hardnekkig verworpen worden.

De oorlog van Poetin tegen de liberale orde

Als zodanig is Fukuyama's beoordeling van de speciale militaire operatie in Oekraïne van enig belang. Op het eerste gezicht lijkt zijn analyse dan totaal irrelevant te worden, omdat hij gewoon de gebruikelijke clichés van de Westerse anti-Russische propaganda herhaalt, die niets nieuws of overtuigends bevatten (in de stijl van banale russofobische journalistiek). Maar bij nadere beschouwing verandert het beeld enigszins, als wij voorbijgaan aan wat het meest opvalt - de rabiate haat tegen Rusland, Poetin en al die krachten die zich verzetten tegen het einde van de geschiedenis.

In een artikel dat in de Financial Times gepubliceerd is, verwoordt Fukuyama al in de titel de hoofdgedachte van zijn beweringen tegen Rusland - "Poetin's oorlog tegen de liberale orde". En deze stelling op zich is absoluut juist. De speciale militaire operatie in Oekraïne is een beslissend akkoord om Rusland als beschaving te vestigen, als een soevereine pool van een multipolaire wereld. Dit past perfect in de theorie van Huntington, maar is volkomen in strijd met het "einde van de geschiedenis" van Fukuyama (of de open samenleving van Popper/Soros).

Ja, dat is het precies - "oorlog tegen de liberale orde".

De sleutelrol van Oekraïne in de geopolitiek van de wereld

Het belang van Oekraïne voor de heropleving van Rusland als een volledig onafhankelijke wereldmacht is door alle generaties Angelsaksische geopolitici - van de grondlegger van deze wetenschap Halford McKinder tot Zbigniew Brzezinski - duidelijk erkend. Eerder werd het als volgt geformuleerd: "Zonder Oekraïne is Rusland geen Rijk, maar met Oekraïne is het een Rijk. Als wij in plaats van "Imperium" de term "beschaving" of "multipolaire wereldpool" zouden gebruiken, zou de betekenis nog doorzichtiger zijn.

Het wereldomvattende Westen heeft op Oekraïne ingezet als het anti-Rusland en heeft daartoe instrumenteel het groene licht gegeven aan het Oekraïense nazisme en de extreme russofobie. Alle middelen waren goed om te strijden tegen de orthodoxe beschaving en de multipolaire wereld. Poetin heeft deze wending echter niet genomen en is de strijd aangegaan, maar niet met Oekraïne, maar met het globalisme, met de wereldoligarchie, met de Big Override, met het liberalisme ende idee van het einde van de geschiedenis.

En hier kwam het belangrijkste uit. De speciale militaire operatie is niet alleen gericht tegen het nazisme (denazificatie - samen met demilitarisering - is het hoofddoel), maar nog meer tegen het liberalisme en het globalisme. Het waren immers de Westerse liberalen die het Oekraïense nazisme mogelijk maakten, het steunden, het bewapenden en het tegen Rusland opzetten - als de nieuwe pool van een multipolaire wereld. Zelfs Mackinder noemde het land van Rusland "de geografische as van de geschiedenis" - dat was de titel van zijn beroemde artikel. Om de geschiedenis te beëindigen (de globalistische stelling, het doel van de "Grote Herstart"), moet de as van de geschiedenis gebroken, vernietigd worden. Rusland als pool, als soevereine actor, als beschaving mag gewoon niet bestaan. En het duivelse plan van de globalisten was om Rusland op het meest pijnlijke gebied te ondermijnen, om diezelfde Oost-Slaven (dat zijn in feite diezelfde Russen) tegen Rusland op te zetten, en zelfs de orthodoxen. Daarvoor moesten de Oekraïners binnen de globalistische matrix geplaatst worden, om controle te krijgen over het bewustzijn van de samenleving met behulp van informatiepropaganda, sociale netwerken en een gigantische operatie om de psyche en het bewustzijn te controleren, waar miljoenen Oekraïners de afgelopen decennia het slachtoffer van zijn geworden. De Oekraïners zijn ervan overtuigd geraakt dat zij deel uitmaken van de westerse (wereld)wereld en dat de Russen geen broeders zijn, maar bittere vijanden. En het Oekraïense nazisme kon in een dergelijke strategie perfect samengaan met het liberalisme, dat het in wezen instrumenteel diende.
De oorlog om een multipolaire wereldorde

Dat is nu precies waar Poetin een beslissende strijd mee is aangegaan. Niet tegen Oekraïne, maar voor Oekraïne. Fukuyama heeft in dit geval volkomen gelijk. Wat vandaag in Oekraïne gebeurt, is "Poetins oorlog tegen de liberale orde". Het is een oorlog met Fukuyama zelf, met Soros en Schwab, met het "einde van de geschiedenis" en het globalisme, met echte en virtuele hegemonie, met de "Grote Herstart".

Dramatische gebeurtenissen - en dit is een universeel dilemma. Zij beslissen over het lot van wat de komende wereldorde zal zijn. Zal de wereld werkelijk multipolair worden, d.w.z. democratisch en polycentrisch, waar de verschillende beschavingen een stem zullen krijgen (en wij hopen dat dit precies is wat er zal gebeuren - dat is de betekenis van onze komende overwinning), of (God verhoede het!) zal zij uiteindelijk wegzinken in de afgrond van het globalisme, maar dan in een meer open vorm, waar het liberalisme niet langer de confrontatie met het nazisme en het racisme zal aangaan, maar er onafscheidelijk mee zal versmelten. Het moderne liberalisme, dat bereid is het nazisme uit te buiten en het over het hoofd te zien als het gaat om de belangen van de naties, is het ware kwaad. Absoluut kwaad. Dat is het, en dat is waartegen nu de oorlog gevoerd wordt.

12 stellingen van Francis Fukuyama, gebaseerd op één valse premisse

Een andere recente tekst van Fukuyama, American Purpose, afgedrukt in de uitgave van de Amerikaanse "neocons" (neoconservatieven) als de vocale vertegenwoordigers van het liberale nazisme, verdient enige belangstelling. Daarin stelt Fukuyama 12 stellingen voor over hoe, volgens hem, de gebeurtenissen zich zullen ontvouwen tijdens het conflict in Oekraïne. Wij zullen ze in hun geheel presenteren. Laten we maar meteen zeggen dat dit complete desinformatie en vijandelijke propaganda is, en het is in die hoedanigheid - als nepnieuws - dat wij deze tekst aanhalen.

"Rusland stevent af op een totale nederlaag in Oekraïne. De Russische planning is ondeskundig geweest, gebaseerd op de verkeerde veronderstelling dat de Oekraïners welwillend tegenover Rusland staan en dat hun strijdkrachten onmiddellijk na de invasie zullen instorten. De Russische soldaten droegen duidelijk parade-uniformen voor de Overwinningsparade in Kiev, geen extra munitie en rantsoenen. Op dit ogenblik heeft Poetin het grootste deel van zijn gehele strijdkrachten bij de operatie betrokken - er zijn geen enorme reserves waarop hij een beroep zou kunnen doen om aan de strijd deel te nemen. De Russische troepen zitten vast buiten de verschillende Oekraïense steden, waar zij te maken hebben met enorme bevoorradingsproblemen en voortdurende Oekraïense aanvallen."

De eerste zin is de belangrijkste. "Rusland stevent af op een totale nederlaag in Oekraïne". Al het andere bouwt voort op het feit dat het de absolute waarheid vertegenwoordigt en niet in twijfel wordt getrokken. Als het om analysen zou gaan, zou het beginnen met een dilemma: als de Russen winnen, dan..., als de Russen verliezen, dan.... Maar daar is hier geen sprake van. "De Russen zullen verliezen omdat de Russen niet anders kunnen, wat betekent dat de Russen al verloren hebben. En er worden geen andere opties overwogen, want dat zal Russische propaganda zijn." Wat is het? Dit is waar het liberale nazisme om draait. Pure ideologische globalistische propaganda, die de lezer meteen vanaf het begin in een virtuele wereld plaatst waar "de geschiedenis al voorbij is".

Dan wordt alles voorspelbaar, wat de hallucinatie alleen maar verergert. Wij hebben hier te maken met een voorbeeld van een "psy-op", een "psychologische operatie".

"De ineenstorting van hun posities zou plotseling en catastrofaal kunnen zijn, in plaats van langzaam te gebeuren, in een uitputtingsoorlog. Het leger te velde zou een punt bereiken waarop het noch bevoorraad, noch teruggetrokken kon worden en het moreel zou verdampen. Dit geldt althans in het noorden; de Russen doen het beter in het zuiden, maar deze posities zullen moeilijk te behouden zijn als het noorden instort."

Geen bewijs, pure wensdroom. Russen moeten verliezers zijn, want het zijn verliezers. En dit horen wij van de voorbeeldige loser Fukuyama, wiens voorspellingen allemaal aantoonbaar ontkracht zijn.

Over het geheel genomen is het gebouwd op de veronderstelling dat Moskou zich voorbereidde op een operatie die twee of drie dagen zou duren en zou uitmonden in een overwinningsgroet met bloemen van een bevrijde bevolking. Alsof de Russen zulke idioten waren dat ze de dertig jaar Russofobe propaganda niet opmerkten, de begeleiding door het Westen van neonazistische formaties en een enorm (naar Europese maatstaven) en goed bewapend (door datzelfde Westen) leger dat al in de Sovjettijd getraind was (en de training was toen serieus), dat een oorlog zou beginnen in Donbass en daarna op de Krim. En als een speciale operatie van de Russen in zo'n situatie niet binnen veertien dagen voltooid is, dan is dat een "mislukking".  Weer een hallucinatie.
Het Westen heeft de Oekraïners opgeofferd

En dan gaat Fukuyama verder met een nogal belangrijk ding te zeggen:

"Voordat het zover is, is er geen diplomatieke oplossing voor de oorlog. Er is geen enkel denkbaar compromis dat aanvaardbaar is voor Rusland of voor Oekraïne, gezien de verliezen die zij tot nu toe hebben geleden."

Dit betekent dat het Westen zijn eigen virtuele propaganda blijft geloven en niet van plan is een compromis met Rusland te sluiten en een "reality check" uit te voeren. Als het Westen wacht tot Rusland verslagen is om onderhandelingen te beginnen, zullen die nooit beginnen.

"De VN-Veiligheidsraad heeft eens te meer zijn nutteloosheid bewezen. Het enige nuttige is het stemmen in de Algemene Vergadering geweest, dat helpt om gewetenloze of ontwijkende actoren in de wereld te identificeren."

In deze thesis doelt Fukuyama op de noodzaak om de VN op te heffen en in de plaats daarvan een Liga van Democratieën op te richten, d.w.z. staten die volledig ondergeschikt zijn aan Washington, en die bereid zijn te leven in de illusie van "het einde van de geschiedenis". Dit project werd geformuleerd door een andere liberale nazi Russofoob McCain en is begonnen te worden uitgevoerd door Joe Biden. Alles verloopt volgens het plan van de "Grote Herstart".

"De beslissingen van de regering-Biden om geen no-fly zone uit te roepen en niet te helpen bij het overdragen van Poolse MiG's waren de juiste; zij hielden het hoofd koel op een zeer emotioneel moment. Veel beter is het voor de Oekraïners om de Russen zelf te verslaan, zodat Moskou niet het excuus heeft dat de NAVO hen aanviel, en alle voor de hand liggende mogelijkheden tot escalatie vermeden worden. Vooral Poolse MiG's zouden weinig toevoegen aan de Oekraïense capaciteiten. Veel belangrijker is een gestage aanvoer van Javelins, Stingers, TB2's, medische voorraden, communicatie- en inlichtingenuitrusting. Ik neem aan dat de Oekraïense strijdkrachten reeds geleid worden door de inlichtingendienst van de NAVO die buiten Oekraïne opereert."

Wat de eerste zin betreft, daarentegen, kan men het met Fukuyama eens zijn. Biden is niet voorbereid op het begin van een nucleair duel dat onmiddellijk zou volgen op de aankondiging van een drone-zone en andere directe stappen voor de NAVO om in het conflict in te grijpen. Over "de Oekraïners zelf die de Russen verslaan" klinkt cynisch en wreed, maar de schrijver begrijpt niet wat hij zegt: het Westen heeft eerst de Oekraïners tegen de Russen opgezet en hen daarna in hun eentje laten staan door af te zien van effectieve hulp. De Oekraïners zegevieren vrijwel alleen in een wereld waar de geschiedenis geëindigd is. En moeten daar, in Fukuyama`s gedachte, blij mee zijn. Het is maar een kwestie van kleine dingen: het is links om de Russen te verslaan.

"De prijs die Oekraïne betaalt is natuurlijk enorm. Maar de grootste schade wordt aangericht door raketten en artillerie, waartegen noch MiG's noch een no-fly zone opgewassen zijn. Het enige wat het bloedbad kan stoppen is de nederlaag van het Russische leger op de grond."

Wanneer Fukuyama zegt "de prijs is enorm", dan blijkt uit zijn nonchalante uitdrukking dat hij niet weet waar hij het over heeft.

Poetin en de nieuwe start van het populisme

Vervolgens denkt Fukuyama na over het lot van president Poetin. Alles in dezelfde trant van dagdromen over het einde van de geschiedenis. In niet mis te verstane bewoordingen verklaart hij:

"Poetin zal de nederlaag van zijn leger niet overleven. Hij krijgt steun omdat hij als een sterke man wordt gezien; wat kan hij bieden wanneer hij zijn onbekwaamheid toont en van zijn dwangmacht wordt beroofd?"

Weer een proefschrift dat geheel op de eerste premisse gebouwd is. De nederlaag van de Russen is onvermijdelijk, en dat betekent dat het gedaan is met Poetin. En als de Russen winnen, is Poetin nog maar het allereerste begin. Dat is waar het om gaat, niet langer voor de waanzinnige Fukuyama, maar voor ons.

"De invasie heeft al enorme schade aangericht bij populisten over de hele wereld, die vóór de aanval consequent sympathie voor Poetin betuigden. Daartoe behoren Matteo Salvini, Jair Bolsonaro, Eric Zemmour, Marine Le Pen, Viktor Orban en, natuurlijk, Donald Trump. De politiek van de oorlog heeft hun openlijk autoritaire neigingen blootgelegd."

Ten eerste worden niet alle populisten zo direct door Rusland beïnvloed. Matteo Salvini heeft, onder invloed van de liberale nazi's en Atlantisten in zijn binnenste kring, zijn voorheen vriendelijke houding tegenover Rusland veranderd. Ook de pro-Russische sympathieën van de anderen moeten niet overdreven worden. Maar ook hier is er weer een merkwaardig punt. Zelfs als men Fukuyama's standpunt aanvaardt dat de populisten op Poetin gericht zijn, verliezen zij alleen als de Russen verslagen worden. En in het geval van een overwinning? Dit is immers "Poetins oorlog tegen de liberale orde," en als hij die wint, dan winnen alle populisten samen met Moskou? En dan het einde van de wereldwijde oligarchie en de "Big Reboot" elites.

Een les voor China en het einde van de unipolaire wereld

"De oorlog is tot nu toe een goede les geweest voor China. Evenals Rusland heeft China in het afgelopen decennium een schijnbaar hoogtechnologisch leger ontwikkeld, maar het ontbreekt het land aan gevechtservaring. De mislukking van de Russische luchtmacht zal waarschijnlijk herhaald worden door de luchtmacht van het Volksbevrijdingsleger, die ook geen ervaring heeft in het leiden van complexe luchtoperaties. Wij mogen hopen dat de Chinese leiders zich geen illusies zullen maken over hun mogelijkheden zoals de Russen dat hebben gedaan bij het overwegen van toekomstige acties tegen Taiwan."

Nogmaals, dit is allemaal waar als "de Russen al verloren hebben". En als zij gewonnen hebben? Dan zou de betekenis van deze les voor China juist het tegenovergestelde zijn. Dat wil zeggen, Taiwan zal sneller naar zijn thuishaven terugkeren dan men zou denken.

"Het blijft te hopen dat Taiwan zelf wakker wordt en inziet dat het zich op oorlog moet voorbereiden, zoals de Oekraïners hebben gedaan, en de dienstplicht weer invoert. Laten wij niet voorbarig defaitistisch zijn."

Het zou beter zijn realistisch te zijn, en de dingen te zien zoals ze zijn, rekening houdend met alle factoren. Maar misschien is het feit dat het Westen ideologen als Fukuyama heeft, gehypnotiseerd door hun eigen waanideeën, wel in ons voordeel?

"Turkse Bayratkar drones zijn bestsellers geworden".

Nu worden fragmenten van deze "bestsellers" door zwervers en plunderaars opgehaald uit de vuilnisbelten van Oekraïne.

"De nederlaag van Rusland zal een "nieuwe geboorte van de vrijheid" mogelijk maken en ons uit onze mijmeringen over het verval van de werelddemocratie halen. De geest van 1989 zal voortleven, dankzij een stel dappere Oekraïners."

Hier is een mooie conclusie: Fukuyama weet al van "de nederlaag van Rusland", zoals hij wist van "het einde van de geschiedenis". En dan zal het globalisme gered zijn. En zo niet? Dan zal er geen globalisme meer zijn.

En dan - "welkom" terug in de echte wereld, in de wereld van volkeren en beschavingen, culturen en godsdiensten, in de wereld van de werkelijkheid en de vrijheid uit het totalitaire liberale concentratiekamp.