Εμπρός για την Αυτοκρατορία!

Το θέμα της αυτοκρατορίας θα έρθει αναπόφευκτα στο προσκήνιο. Ο όρος "κράτος-πολιτισμός", που εισήγαγε στον επιστημονικό διάλογο ο φίλος μας, ο Κινέζος στοχαστής Zhang Weiwei, σημαίνει ουσιαστικά "αυτοκρατορία".

Στην πρόσφατη συνάντηση της Λέσχης Βαλντάι και σε προηγούμενες πολιτικές ομιλίες του, ο Πούτιν αποκάλεσε ευθέως τη Ρωσία "κράτος πολιτισμό". Ουσιαστικά, αυτή είναι η διακήρυξη της κατεύθυνσης προς μια αυτοκρατορία. Όχι ιστορικά, αλλά μάλλον υπό μία τεχνική έννοια.
Μια αυτοκρατορία είναι μια μορφή υπερεθνικής πολιτικής οργάνωσης με ένα μοναδικό στρατηγικό κέντρο λήψης αποφάσεων (τον αυτοκράτορα) και μια ευρεία ποικιλία τοπικών υποκειμένων (από κοινότητες έως εθναρχίες και ολοκληρωμένες πολιτείες), που περιλαμβάνει μια "τεράστια έκταση" και διαθέτει μια ξεχωριστή πολιτισμική (θρησκευτική, πολιτιστική, ιδεολογική) ιδιαιτερότητα.

Κάποιος μπορεί να ενταχθεί στην αυτοκρατορία ειρηνικά, αλλά και με τη βία. Εάν έχει επιτευχθεί αρμονία με τις παρακείμενες περιοχές, αυτές μπορούν να διατηρήσουν μερική κυριαρχία, και στην περίπτωση μιας αυτοκρατορίας, δεν είναι τόσο κρίσιμο εάν τα παρακείμενα κράτη, στενά συνδεδεμένα με την αυτοκρατορία, είναι ανεξάρτητα ή μέρος της. Σίγουρα αποτελούν μέρος της "απέραντης έκτασης", και αυτό είναι το πιο σημαντικό. Εφόσον συμπεριφέρονται σωστά, μπορούν να θεωρούν τους εαυτούς τους έθνη-κράτη. Αν αρχίσουν να επαναστατούν κατά της αυτοκρατορίας και ευθυγραμμιστούν με άλλη αυτοκρατορία, η μοίρα τους δεν θα είναι αξιοζήλευτη. Αυτό ισχύει όχι μόνο για την Ουκρανία και άλλα μετασοβιετικά κράτη, αλλά και για την Ταϊβάν και πολλές άλλες περιπτώσεις.

Η Μοναδική Αυτοκρατορία

Ο μονοπολικός κόσμος γίνεται αντιληπτός ως μια ενιαία αυτοκρατορία (ουσιαστικά οι ΗΠΑ και οι δορυφόροι τους, ενωμένοι στο ΝΑΤΟ και σε άλλα μπλοκ). Ο σύγχρονος Αμερικανός πολιτικός επιστήμονας Niall Ferguson, που χρηματοδοτείται από την τραπεζική οικογένεια Rothschild, κατέδειξε πώς η αυτοκρατορική ιδέα διείσδυσε σταδιακά στον σύγχρονο αμερικανικό πολιτικό διάλογο. Ενώ κάποτε οι ΗΠΑ έβλεπαν τον εαυτό τους ως δημοκρατία (republic), και η αυτοκρατορία, ιδίως η βρετανική, γινόταν αντιληπτή αρνητικά, αντιπροσωπεύοντας αυτό που οι "φιλελευθεριόφιλοι" Αμερικανοί πολέμησαν κατά τη διάρκεια του Πολέμου της Ανεξαρτησίας και μετά, η ιδέα μιας παγκόσμιας αυτοκρατορίας άρχισε να αιχμαλωτίζει τις αμερικανικές ελίτ, μέχρι που οι νεοσυντηρητικοί πρόφεραν δυνατά την πολυπόθητη αυτή λέξη. Η Αμερική ουσιαστικά ανακήρυξε τον εαυτό της ως την "αυτοκρατορία" που κυβερνά την ανθρωπότητα. Οι φιλελεύθερες παγκοσμιοποιητικές ελίτ σε όλο τον κόσμο συμφώνησαν μαζί τους.

Ωστόσο, αυτό προκάλεσε την απόρριψη ενός άλλου τμήματος των ελίτ. Τα κράτη του άλλου τμήματος απέκτησαν σταδιακά τόση επιρροή που εξελίχθηκε σε άμεση απόρριψη της αμερικανικής ηγεμονίας ανακυρρήσοντας τους εαυτούς τους σε "αυτοκρατορίες", δηλαδή σε "κράτη-πολιτισμούς". Αυτή είναι η πολυπολικότητα.

Μια κριτική ανασκόπηση της δυτικής αυτοκρατορίας μπορεί να βρεθεί στα έργα των αριστερών συγγραφέων Negri και Hardt, του διάσημου κοινωνιολόγου Emmanuel Todd ή του βαθυστόχαστου και μη συμβατικού στοχαστή Alain Soral.

Οι επτά αυτοκρατορίες: Ένα πολυπολικό σχέδιο

Ο πολυπολικός κόσμος δηλώνει τη συνύπαρξη πολλών αυτοκρατοριών, πλήρως κυρίαρχων κυρίως σε σχέση με τις ΗΠΑ, ενάντια στον ισχυρισμό της αποκλειστικότητας και της καθολικότητας, αλλά και μεταξύ τους.

Σήμερα, ο κόσμος παρουσιάζει σταδιακά σημάδια μιας πολυπολικής επταρχίας, δηλαδή αναδύεται το μοντέλο των 7 αυτοκρατοριών:

1. Δυτική αυτοκρατορία (ΗΠΑ + ΕΕ + υποτελείς και κατώτεροι υποτελείς).
2. Ευρασιατική αυτοκρατορία (Ρωσία + μετασοβιετικός χώρος, ό,τι κι αν γίνει). Αυτό είναι το αναδυόμενο κράτος-πολιτισμός μας, όπως ανέφερε ο Πούτιν στο Βαλντάι.
3. Κινεζική Αυτοκρατορία (ηπειρωτική Κίνα + Ταϊβάν και διάφορα κράτη που έλκονται προς την Κίνα από την πρωτοβουλία "Μία Ζώνη, Ένας Δρόμος").
4. Ινδική Αυτοκρατορία (Μπαράτ + Νεπάλ + Μπαγκλαντές + κράτη της Νοτιοανατολικής Ασίας που κλίνουν προς την Ινδία).
5. Ισλαμική Αυτοκρατορία (ένα δυνητικό μπλοκ ισλαμικών χωρών με κύριους πόλους τη Σαουδική Αραβία + αραβικές σουνιτικές χώρες, το σιιτικό Ιράν, το Πακιστάν, την Τουρκία, την Ινδονησία, τις χώρες του Μαγκρέμπ και άλλες).
6. Λατινοαμερικανική Αυτοκρατορία (βασισμένη σε μια ένωση της Βραζιλίας και της Αργεντινής με την προσθήκη άλλων χωρών, μέχρι τις χώρες της Καραϊβικής και το Μεξικό).
7. Αφρικανική αυτοκρατορία (αυτοκρατορία του οροπεδίου Μαντέν γύρω από το Μάλι + κεντρική και νότια οικουμένη Μπαντού + Αιθιοπία και Κουσιτικός κόσμος).

Η πρώτη αυτοκρατορία, που εξακολουθεί να διεκδικεί την αποκλειστικότητα, σχηματίστηκε μετά την κατάρρευση της ΕΣΣΔ και, παρά την παρακμή της, εξακολουθεί να προσπαθεί να διατηρήσει την ηγεμονία της. Παρ' όλες τις κρίσεις της, παραμένει ισχυρότερη από οποιαδήποτε άλλη, αν την πάρουμε μεμονωμένα. Ωστόσο, από την άποψη βασικών μεγεθών - οικονομικών, δημογραφικών, πόρων, ακόμη και ιδεολογικών - υπολείπεται της συμμαχίας άλλων μη δυτικών αυτοκρατοριών.

Οι επόμενες τρεις αυτοκρατορίες - η Ρωσία, η Κίνα και η Ινδία, οι οποίες, παρεμπιπτόντως, έχουν μια πολύ μακρά ιστορία που εκτείνεται σε αιώνες ή και χιλιετίες - διαμορφώνονται ενεργά. Ουσιαστικά, αντιπροσωπεύουν ήδη ανεξάρτητους κυρίαρχους πόλους και θα συνεχίσουν να ενισχύουν και να επεκτείνουν την επιρροή τους.

Η Ισλαμική Αυτοκρατορία, με λογικό κέντρο τη Βαγδάτη (που την καθιστά ένα είδος νέου χαλιφάτου των Αββασιδών), είναι ενωμένη με μια ισχυρή θρησκεία και την υποκείμενη ιδεολογία της, αλλά πολιτικά κατακερματισμένη.

Η αφρικανική και η λατινοαμερικανική αυτοκρατορία παραμένουν σχέδια, αλλά γίνονται βήματα προς την υλοποίησή τους.

Και οι 6 αυτοκρατορίες, εξαιρουμένης της δυτικής, δηλαδή τα πραγματικά ή δυνητικά κράτη-πολιτισμοί, είναι σήμερα ενωμένα στο πλαίσιο της διευρυμένης δομής των BRICS μετά το Γιοχάνεσμπουργκ. Το επόμενο έτος, η Ρωσία θα προεδρεύει των BRICS, γεγονός που αποτελεί ευκαιρία για την προώθηση της πολυπολικότητας και την ενίσχυσή της ιδεολογικά, οικονομικά, χρηματοοικονομικά, στρατιωτικά και στρατηγικά. Για να επιτευχθεί η πολυπολικότητα, όλοι πρέπει να αμφισβητήσουν συλλογικά την αξίωση της δυτικής αυτοκρατορίας για αποκλειστικότητα. Όχι την ίδια την αυτοκρατορία, αλλά τη διεκδίκηση της αποκλειστικότητας. Οι λαοί του κόσμου καλούνται να σπάσουν τη δυτική παγκοσμιοποιητική αλαζονεία. Αυτό ακριβώς κάνει σήμερα η Ρωσία στην Ουκρανία.

Η ΝΔΑ (Νοτιοδυτική Ασία) αντιπροσωπεύει την πρώτη θερμή σύγκρουση μεταξύ μονοπολικότητας και πολυπολικότητας.

Τρεις αμιγείς εν δυνάμει πόλοι

Για λόγους δικαιοσύνης, θα μπορούσε κανείς θεωρητικά να προτείνει τρεις ακόμη "μεγάλους χώρους". Αν η Δύση διαιρεθεί σε Αμερική και Ευρώπη, τότε η ΕΕ, αφού πρώτα αποβάλει τις ατλαντικές παγκοσμιοποιητικές ελίτ και φέρει στην εξουσία ηπειρωτιστές τύπου Ντε Γκωλ, θα μπορούσε να γίνει ένας ξεχωριστός πόλος. Αλλά αυτό δεν είναι στην ημερήσια διάταξη προς το παρόν.

Εξίσου πιθανολογική είναι η ιδέα ενός βουδιστικού πολιτισμού με επικεφαλής την Ιαπωνία. Ωστόσο, η Ιαπωνία εξαρτάται πλήρως από τη Δύση και δεν ακολουθεί ανεξάρτητη πολιτική.

Ο "μεγάλος χώρος" της Ωκεανίας είναι μια οντότητα-φάντασμα, που μετατρέπεται σταδιακά σε μια ζώνη στρατιωτικοστρατηγικής αντιπαράθεσης μεταξύ της κινεζικής και της αμερικανικής αυτοκρατορίας. Θα μπορούσε να ήταν διαφορετικά. Ωστόσο, είναι απίθανο οι γενναίοι Μελανήσιοι, οι Παπούα, οι Αυστραλοί ιθαγενείς και οι μαχητικοί Μαορί θα μπορούσαν να οργανώσουν μια αντιαποικιακή εξέγερση εναντίον των Αγγλοσαξόνων, εκτός αν λάβουν εξωτερική βοήθεια. Η Αφρική είχε βοήθεια και τα κατάφερε. Η κατάσταση εδώ είναι πιο περίπλοκη, αλλά αξίζει να προσπαθήσουμε για τους άλλους πόλους.

Λοιπόν, Γεια σου, Αυτοκρατορία Mου!

Αν οι αυτοκρατορίες επιστρέφουν, τώρα είναι η ώρα να κατανοήσουμε τις ιστορικές τους ρίζες και να κατανοήσουμε την προέλευσή τους και την αντίστοιχη ιδεολογία. Πρόκειται για ένα άκρως συναρπαστικό θέμα που θα μας βοηθήσει να κατανοήσουμε πολλά για εμάς τους ίδιους, τους Ρώσους. Είμαστε ένας λαός της αυτοκρατορίας. Ήμασταν, είμαστε και θα είμαστε πάντα, ανεξάρτητα από το πώς αποκαλούμε τους εαυτούς μας ή τι σκεφτόμαστε για τους εαυτούς μας. Έρχεται η ώρα που θα το συνειδητοποιήσουμε αυτό για άλλη μια φορά. Άλλωστε, ακόμη και η ΕΣΣΔ ήταν, με την τεχνική έννοια, όπως τονίσαμε, ένα είδος "αυτοκρατορίας" και οπωσδήποτε ένα "κράτος πολιτισμός". Πρέπει απλώς να αναγνωρίσουμε ότι αυτό είναι το πεπρωμένο μας.

Για μια βαθύτερη γνωριμία με αυτό το θέμα, το τρίτομο βιβλίο του Konstantin Malofeyev "Αυτοκρατορία" και το φιλοσοφικό μου ολοκληρωμένο έργο "Being and Empire" θα είναι εξαιρετικά χρήσιμα. Από εκεί, με οδηγό μια λεπτομερή και εξαντλητική βιβλιογραφία, ο καθένας μπορεί να επιχειρήσει προς αυτή την κατεύθυνση, επιλέγοντας ελεύθερα τις διαδρομές, μέσα από τη Δύση και την Ανατολή, το παρελθόν και το μέλλον.