The Fourth Political Theory

beyond left and right but against the center

अलेक्जेन्डर दुगिनले यश लेखमा युरोपेली संघको सैन्यवादी प्रवृत्तिउन्मुख प्रस्थान गतिविधिलाई उजागर गरेका छन्। जुन अब प्याक्स अमेरिकालाई प्रतिस्थापन गरी आक्रामक रूपमा प्याक्स युरोपियाका रूपमा स्थापित हुन खोज्दैछ। तर यिनिहरु आफ्नै विघटनशील व्यवस्था जोगाउनलाई  युद्ध लड्न तत्पर देखिन्छन्।

ट्रम्पले व्यक्तिगत रूपमा ओवेन्सलाई फ्रान्सका राष्ट्रपति म्याक्रोँसँग युक्रेन शान्ति वार्तामा सहकार्य सुनिश्चित गर्नका लागि अनुसन्धान रोक्न आग्रह गरे।

संयुक्त राज्य अमेरिकाले इरानका आणविक केन्द्रहरूमा (विशेष गरी फोर्डो परिसरस्थित युरेनियम समृद्धिकरण स्थलमा) गरिएका बम आक्रमणहरूले तेस्रो विश्वयुद्धको सुरुवातको संकेत गरेका छन्। 

२८ मेका दिनमा रुसका एक विशिष्ट चिन्तक तथा वैज्ञानिकको १३०औँ जन्म वार्षिकोत्सवको स्मरण गरिन्छ।

पुटिन र ट्रम्पबीचको प्रत्येक टेलिफोन संवाद विश्वको नयाँ विश्वव्यवस्थाको स्पष्टताको दिशाका लागि एक अति महत्वपूर्ण कदम हो। तर, युक्रेनसम्बन्धी मुद्दा स्वाभाविक रुपमा न त हिजोको टेलिफोन वार्ताबाट समाधान हुन्छ, न त भविष्यमा हाम्रा राष्ट्रपतिहरूबीच सम्भावित भेटघाटहरूले सजिलैसँग समाधान गर्न सकिन्छ। यो सम्पूर्ण चित्रमा एक अति आवश्यक तत्वको अभाव छ,  त्यो हो हाम्रो सैन्य वर्चस्व।

अलेक्जेन्डर दुगिनले रोमानियाको राष्ट्रपति निर्वाचनको पहिलो चरणको विश्लेषण गर्दै जर्ज सिमिओनको विजयलाई युरोपमा बढ्दो रुढीवादी लहरको अर्को चिंगारी र राष्ट्रमा प्राचीन रूढीवादी (अर्थोडक्स) पुनर्जागरणको संकेतका रूपमा व्याख्या गरेका छन्।

अलेक्जेन्डर दुगिनको मतानुसार, सोभियत संघ र साम्राज्यको पतनपछि पनि यस क्षेत्रमा फेरि एउटा साझा सभ्यतागत गठबन्धनको पुनर्स्थापना अपरिहार्य छ।

९ अप्रिलमा होन्डुरसले ल्याटिन अमेरिकी तथा क्यारिबियन राष्ट्रहरूको समुदाय (CELAC) को नवौं शिखर सम्मेलनको आयोजना गर्‍यो। जसका ३३ वटा सदस्य राष्ट्रहरूमध्ये ३० राष्ट्र सहभागी भए। समग्रमा, क्षेत्रीय एकता र समृद्धिका लागि राजनीतिक सङ्घर्षको आयोजनासँगै समूहको सुदृढीकरण गर्ने  सम्बन्धी सरकारहरूबीच एक सहमति कायम भएको थियो। सम्मेलनको अन्त्यतिर, जब अर्जेन्टिना र प्याराग्वेका प्रतिनिधिहरूले सार्वजनिक घोषणाप्रति असहमति जनाए, तब, त्यहा एक तनावपूर्ण स्थिति देखिएको थियो। होन्डुरसकी राष्ट्रपति जिओमारा क्यास्ट्रोले उक्त घोषणालाई “पर्याप्त सहमति”मा स्वीकृत भएको भनेर प्रस्तुत गरेकी थिइन्। जसको कारण सो स्थिती देखा परेको हो। 

हाल अमेरिकामा ट्रान्सजेन्डरहरू (चाहे वृद्ध होऊन् वा साना बच्चा) को सामाजिक स्थिति निकै तीव्र रूपमा परिवर्तन भएको छ। केही समयअघि ओबामा र बाइडेनको पालामा उनीहरूलाई अग्रगामी सामाजिक कार्यकर्ता, मानव सभ्यताका आदर्श प्रतिनिधि र सबैको प्रेरणास्रोतका रूपमा हेरिन्थ्यो। 

अमेरिका र इरानबीचको द्वन्द्व चर्कँदै गएको तथ्य झन्-झन् स्पष्ट हुँदैगइरहेको छ। ट्रम्पले अमेरिकी परराष्ट्र नीतिका प्राथमिकताहरू परिवर्तन गरिरहेका छन्। अघिल्लो बाइडेन प्रशासनको  वैश्वीकतावादी विचारधाराका समर्थकहरूका लागि प्राथमिकता युक्रेनमा रुससँगको युद्ध थियो। तर ट्रम्पका लागि इजरायलको महत्व अझ बढी छ। जसका कारण इजरायल र इरानबीचको द्वन्द्व केन्द्रमा आएको छ। अमेरिका क्रमशः यो युद्धमा तानिँदै गएको छ। जसले गर्दा वाशिंगटन र तेहरानबीचको तनाव तीव्र हुँदै गएको छ।

ट्रम्प पुटिनप्रति क्रोधित भएको भन्ने खबरहरू पूर्ण रूपमा अमेरिकी राष्ट्रपतिको भिन्न अभिव्यक्तिहरूसँगै सार्वजनिक भए। एक भिडियो सार्वजनिक गरियो, जसमा ट्रम्पले अत्यन्त आक्रामक स्वरमा व्यक्तिगत रूपमा जेलेन्स्कीलाई चेतावनी दिँदै उक्त सम्झौताबाट पछि हटेमा गम्भीर परिणाम भोग्नुपर्ने धम्की दिएका छन्। सो सम्झौता दुर्लभ पृथ्वीमा पाईने खनिजहरू तथा अन्य बहुमूल्य तत्व सम्बन्धी रहेको छ। जुन ट्रम्पका अनुसार अमेरिकाको नियन्त्रणमा आउनुपर्ने छ। यो भविष्यमा अमेरिकी सैन्य सहायता प्राप्त गर्नका लागि नभई अघिल्लो सहायताको आपूर्तिको भुक्तानी स्वरूप हुनुपर्ने उनको दाबी छ।

किभो- पेचोर्स्का लाव्राको नजिकका गुफाहरूमा भएको आक्रमणले स्पष्ट रूपमा यो देखाउँछ कि किभमा स्थापित शैतानी शासन आफ्नो अन्तिम दिनहरू गन्दै छ। यो मृत्युसैयामा छट्पटीरहेको छ। त्यसैले, तिनीहरू सकेसम्म धेरै पवित्र स्थानहरू र संस्कृतिक केन्द्रमा अपमानपूर्ण आक्रमण गर्ने, साथै धेरै जनतामाथि दुष्टता लाद्न चाहन्छ। यही कारणले यी आक्रमणहरु भएका हुन् । यसमा आश्चर्य मान्नु पर्ने कुनै कारण  छैन।

रूसी सभ्यता र पश्चिमी परम्परागत सभ्यताका लागि प्लेटो भारतका लागि वेद, उपनिषद् वा चीनका लागि कन्फ्यूसियस जत्तिकै महत्त्वपूर्ण छन्। क्रिश्चियन धर्मशास्त्र पनि प्लेटोमा आधारित छ। उनका सिद्धान्तहरू, परिभाषाहरू, भाषा र अवधारणाहरू बिना हाम्रो विरासतलाई बुझ्न असम्भव छ।

डोनाल्ड ट्रम्पद्वारा अमेरिकी ग्लोबल मिडिया एजेन्सी (USAGM) को विघटन एक अत्यन्त महत्वपूर्ण घटना हो। जसको महत्त्वलाई कम आकलन गर्न सकिँदैन। तर, यो किन भयो? सबैभन्दा पहिले यो बुझ्नु जरुरी छ कि, ट्रम्प आफ्नो दोस्रो कार्यकालमा केवल सफल राजनीतिज्ञ मात्र होइनन् कि उनी अझ बढी वैकल्पिक रणनीतिको प्रतिनिधित्व गर्छन्। यो रणनीति अन्तर्राष्ट्रिय सम्बन्धमा विश्वविरोधी र यथार्थवादमा आधारित हो।

कुर्स्क क्षेत्रमा राष्ट्रपति पुटिन सैनिक पोशाकमा उपस्थित हुँदै रूसी सेनाका प्रधानसेनापति, जनरल गेरासिमोभसँग फ्रन्ट्लाइनमा उपस्थित हुनुले रुस कुनै सम्झौता स्वीकार नगरी निर्धारित लक्ष्य प्राप्त गर्न आफ्नो विशेष सैनिक अभियान जारी राख्ने कुरामा स्पष्ट रहेको सङ्केत गर्दछ।

हिजो ह्वाइट हाउसको ओभल अफिसमा के भयो भन्ने बारेको गहन निष्कर्ष निकाल्न अलि हतार हुनेछ। तर, यो स्पष्ट भएको छ कि यो एक असाध्यै महत्त्वको घटना हो। यसका परिणामहरूलाई हामी पछि मूल्याङ्कन गर्नेछौं, तर ट्रम्पले स्पष्ट पारिसकेको छन् कि बाइडेनले सुरु गरेको युद्ध न केवल उनको लागि निरर्थक छ, त्यो भन्दाबढी सम्भवतः यो भयंकर अपराध हो।

दुगिन तर्क गर्छन् कि साँचो  सार्वभौमिकता  लागि केवल राजनीतिक इच्छाशक्ति मात्र पर्याप्त हुँदैन; गहिरो दार्शनिक आधार आवश्यक हुन्छ। आध्यात्मिक र बौद्धिक जग बिना, राष्ट्रहरू सोरसजस्ता व्यक्तिहरूको प्रभावमा पर्नेछन्...

संयुक्त राज्य अमेरिका संयुक्त राष्ट्र संघबाट बाहिरिनुपर्छ भन्ने रिपब्लिकन सांसदहरूको पहल कुनै नौलो र आश्चर्यजनक विषय होइन। अन्तर्राष्ट्रिय राजनीतिका यथार्थतासँग मेल खाने क्षमतामा संयुक्त राष्ट्रसंघ धेरै पहिले नै असफल भइसकेको छ। यो केवल एउटा काल्पनिक पीडा हो। संयुक्त राष्ट्रसंघको संरचनाले द्वितीय विश्वयुद्धपश्चात् उत्पन्न शक्ति सन्तुलनलाई प्रतिबिम्बित गर्दछ, जहाँ दुई परस्परविरोधी गुटहरू र गुटनिरपेक्ष आन्दोलनको उपस्थिति थियो। तर, वास्तविक अन्तर्राष्ट्रिय राजनीतिक संरचना यी दुई गुटहरू (पुँजीवादी र समाजवादी) भित्र नै केन्द्रित भएर विकसित भएको थियो।

अलेक्जेन्डर दुगिनले यस लेखमा यो स्पष्ट पारेका छन् कि जबसम्म  विश्व राजनीतिलाई रुपान्तरण  गर्ने वैचारिक क्रान्ति  भ्लादिमिर पुटिन तथा डोनाल्ड ट्रम्पद्वारा अघि बढाइरहेको नयाँ विश्व व्यवस्थाको स्पष्ट बुझाइमा आधारित हुँदैन, तबसम्म युक्रेन सम्बन्धी कुनै पनि छलफल व्यर्थ हुन्छ।

राष्ट्रपति पुटिन र राष्ट्रपति ट्रम्पले अन्ततः फोन संवादको थालनी गरे यो विषय उल्लेखनीय छ। दुई ठूला शक्ति राष्ट्रका नेताहरूले संवादको थालनी गर्नु, साँच्चै एक महत्वपूर्ण प्रगति हो। स्वाभाविक रूपमा, उनीहरूबीचको छलफल विश्व व्यवस्था सम्बन्धी मुद्दाहरूमा केन्द्रित थियो। दुई ठूला शक्ति राष्ट्रका नेताहरूले जबसम्म विश्व व्यवस्थाका लागि नयाँ मापदण्डहरू परिभाषित गर्दैनन् तवसम्म सानातिना विषयहरूमा कुरा गर्नुको कुनै औचित्य हुँदैन। 

ट्रम्प संयुक्त राज्य अमेरिका‍को सत्तामा आएपछि उनले गरेका कार्यहरू आश्चर्यजनक छन्। उनले सम्पूर्ण विश्व व्यवस्थाको संरचनालाई तीव्र र स्थिर रूपमा परिवर्तन गरिरहेका छन्। आफ्नो पहिलो कार्यकालमा, ट्रम्पले आवश्यक सुधारहरूको संकेत दिएका थिए। तर चार वर्ष सत्ता सञ्चालन गरेपछि र अर्को चार वर्ष कट्टर विपक्षमा बिताएपछि उनी एक विशिष्ट विचारधाराका साथ दृढ समर्थक बनेका छन्। उनको राष्ट्रपतिको पहिलो दुई हप्ताले प्रमाणित गर्दछ कि ट्रम्पले आफ्नो विचारधारा कुनै पनि मूल्य चुकाएर लागू गर्ने दृढ संकल्पित छन्।

अमेरिकामा ट्रम्पले शासन सम्हालेको एक झट्कामा तीव्र सुधारहरू पछ्याउँदै उनले घोषणा गरे कि मानिसहरुका दुई वटा मात्र लिंगहरू छन्। ती हुन् पुरुष र महिला। जसबाट अमेरिकन र सम्पूर्ण संसारका सामु एक भयानक चित्र खुल्यो। अघिल्ला उदारवादी शासकहरूले आफ्नो लिङ्ग परिवर्तन गर्न वा अस्तित्वहीन लिङ्गको रूपमा पहिचान गर्न प्रेरित गरेका लाखौं व्यक्तिहरू अचानक 'प्रगतिशील', 'आधुनिक सोच भएका' नागरिकबाट अपाङ्ग, अयोग्य व्यक्तिहरूमा परिणत भए। केही क्षणअघि मात्र, तिनीहरूलाई लिङ्गको विविधता, जसमा बन्ध्याकरण, अपाङ्गता र साना बालबालिकाहरूको मानसिक विचलन समावेश थियो। यसलाई 'सबैभन्दा उपयुक्त सामाजिक व्यवहारको संकेत'को रूपमा प्रशिक्षण दिइएको थियो।

एउटा मौन गृहयुद्ध उजागर हुँदैछ। अमेरिकाभित्रको लडाइँ हतियारद्वारा होइन, शक्ति सङ्घर्षमार्फत लडिन्छ। जहाँ USAID विश्वव्यापी नियन्त्रणको केन्द्रमा रहेको छ।

संयुक्त राज्य अन्तर्राष्ट्रिय विकास एजेन्सी (USAID) को विघटन एक यस्तो घटना हो जसको महत्त्व अत्यन्त उच्च छ। जब सोभियत संघले कमिन्टर्न (तेस्रो अन्तर्राष्ट्रिय) र पछि कमिनफर्मलाई समाप्त गर्‍यो। यी संरचनाहरू जसले विश्वव्यापी रूपमा सोभियत संघका वैचारिक हितहरूको वकालत गर्थे। त्यसले अन्तर्राष्ट्रिय सोभियत प्रणालीको अन्त्यको सुरुवात संकेत गर्‍यो। यद्यपि परस्पर आर्थिक सहायता परिषद् (COMECON) र वार्सा सन्धि सङ्गठन १९९१ सम्म अस्तित्वमा रहे। तिनीहरूको पतनको आधार भने ख्रुश्चेभको शासनकालमै निश्चित भइसकेको थियो।