The Fourth Political Theory

beyond left and right but against the center

Rusia lanzó la operación militar especial en Ucrania con la intención de defender su soberanía. Mientras tanto, Occidente ha decidido usar a la nación ucraniana – sí es que puede ser llamada así – como un proxy para detener a los rusos. El predominio militar, económico y formal de Occidente es algo obvio. Sin embargo, Occidente no es solo una estructura política, económica y militar, sino una civilización que tiene un código de programación particular. Este código es el que se convierte posteriormente en armas militares o sistemas económicos, políticos, culturales, educativos, comunicativos, etc… El problema actual subyace en que Rusia debe luchar en contra de este código que da vida a Occidente.

The events of the last few weeks have highlighted the axes of new geopolitical alliances and completely rebuilt the geopolitical map of the world.

Soçi’de yapılan son görüşmeye dair arka plan bilgilerine vakıf olduğunu aktaran Dugin “O gün Erdoğan ve Putin dünya dengeleri açısından hangi tarafta yer alacaklarını konuştu ve aldıkları kararı paylaştı. Kürt haritasından Kırım’a, Afganistan’dan Libya’ya, Kafkaslardan Suriye’ye tüm alanlara ilişkin hayati konularda kendi kırmızı çizgilerini çizdi. Başta İdlib olmak üzere birçok konuda uzlaştıklarını söyleyebilirim. Ancak bu tarihî buluşmada konuşulanların önemli bir kısmı sır olarak kalacak. Biz sadece sahada yansımalarını göreceğiz’’ dedi.
Putin’in dış politikasını belirleyen isimlerden Aleksandr Dugin, ABD’nin Suriye’den çekileceğini ve bunun kademeli olarak gerçekleşeceğini anlattı. Amerika’nın çekilmesi ile tüm meselelerin hallolmayacağı görüşünü dile getiren Dugin “ABD çekilse bile kriz üretmeye devam edecek. Bu noktada tek belirleyici unsur Rusya, Türkiye ve İran’ın tutumu olacak” diye konuştu.

Although the concept of hegemony in Critical Theory is based on Antonio Gramsci’s theory, it is necessary to distinguish this concept’s position on Gramscianism and neo-Gramscianism from how it is understood in the realist and neo-realist schools of IR.

The classical realists use the term “hegemony” in a relative sense and understand it as the “actual and substantial superiority of the potential power of any state over the potential of another one, often neighboring countries.” Hegemony might be understood as a regional phenomenon, as the determination of whether one or another political entity is considered a “hegemon” depends on scale. Thucydides introduced the term itself when he spoke of Athens and Sparta as the hegemons of the Peloponnesian War, and classical realism employs this term in the same way to this day. Such an understanding of hegemony can be described as “strategic” or “relative.”

In neo-realism, “hegemony” is understood in a global (structural) context. The main difference from classical realism lies in that “hegemony” cannot be regarded as a regional phenomenon. It is always a global one. The neorealism of K. Waltz, for example, insists that the balance of two hegemons (in a bipolar world) is the optimal structure of power balance on a world scale[ii]. R. Gilpin believes that hegemony can be combined only with unipolarity, i.e., it is possible for only a single hegemon to exist, this function today being played by the USA.

In both cases, the realists comprehend hegemony as a means of potential correlation between the potentials of different state powers. 

Gramsci's understanding of hegemony is completely different and finds itself in a completely opposite theoretical field. To avoid the misuse of this term in IR, and especially in the TMW, it is necessary to pay attention to Gramsci’s political theory, the context of which is regarded as a major priority in Critical Theory and TMW. Moreover, such an analysis will allows us to more clearly see the conceptual gap between Critical Theory and TMW.

Ռուսական միջամտություն դեռ չկա: Այն այսօր սահմանափակված է համեստ էսթետիկ աջակցությամբ՝ ուղղված Յանուկովիչի կուրսին: Բայց ռուսական միջամտություն կլինի այն ժամանակ, երբ խաղաղ բնակչության հանդեպ ճնշումները սիստեմատիկ բնույթ սկսեն կրել: Ռուսաստանը զորքեր կմտցնի Ղրիմ, իսկ մինչ այդ Ուկրաինայում ռուսական դիպուկահարներ չկան, չկան ջոկատներ: Այն ուժերը, որոնք հակամարտություն են սադրում երկու կողմերի միջև, հիմնականում ներկայացված են ամերիկյան, իսրայելական, եվրոպական հատուկ ծառայությունների կողմից, որոնք գործում են Ուկրաինայում և որոնց ձեռնտու է հակամարտության հրահրումը: Ռուսաստանն այս իրավիճակում միայն պարտվում է: Ներքաշվելով Ուկրաինայի պատերազմում՝ ՌԴ-ն շատ կտրուկ կերպով կթուլացնի իր դիրքերը Եվրոպայում, իսկ նա չի կարող չներքաշվել, ուստի հակամարտությունը հրահրում են Արևմուտքը, մասնավորապես՝ Ամերիկան, համապատասխանաբար՝ պրոամերիկյան, պրոատլանտյան ուժերը:

Մարտի 27-ին Կովկասի ինստիտուտում տեղի ունեցավ քննարկում Եվրամիություն, թե Եվրասիական միություն թեմայով: Բանախոսներն էին ՍԻՄ նախագահ, ԱԺ ՀՀԿ խմբակցության պատգամավոր Հայկ Բաբուխանյանը, «Ժառանգություն» խմբակցության պատգամավորԹեւան Պողոսյանը եւ նախկին դիվանագետ Արման Նավասարդյանը: Իր խոսքը Հ. Բաբուխանյանը սկսեց տարածաշրջանի զարգացման գիտական վերլուծությունից.

«Տարածաշրջանի զարգացման վերլուծությունը ի հայտ է բերում մի շարք օրինաչափություններ, որոնք բացահայտելու եւ ապա` մեր հետագա գործողությունները ծրագրավորելիս հաշվի առնելու դեպքում կարող ենք զերծ մնալ նախկին սխալների կրկնողությունից եւ երկիրը տանել ամենաօպտիմալ լուծումներին: Նշված օրինաչափությունները հետեւյալն են.

Հայ զինվորները որևէ առնչություն չունեն օրեր առաջ ռումբի պայթյունի հետևանքով ադրբեջանցի երեխայի մահվան հետ:  Այս մասին ադրբեջանական «Զերկալո» թերթի հետ հարցազրույցում ասել է Միջազգային եվրասիական շարժման ղեկավար, ռուսաստանցի քաղաքագետ Ալեքսանդր Դուգինը։

«Նախ և առաջ, կցանկանայի ուշադրություն հրավիրել այն հանգամանքի վրա, որ ղարաբաղյան հիմնախնդիրը չի կարող առանձնացվել համաշխարհային կոնտեքստից։ Ցանկանում եմ նշել, որ հակամարտության էսկալացիան ձեռնտու է ոչ թե հենց հակամարտող կողմերին, այլ երրորդ կողմին։ Իմ կարծիքով՝ երրորդ կողմը ԱՄՆ–ն է, որը շահագրգռված է Հարավային Կովկասում ուժերի վերադասավորությամբ և ղարաբաղյան հակամարտության էսկալացիայով։ Ենթադրում եմ, որ ամերիկացի ստրատեգներն ու դիվանագետներն Ադրբեջանին դրդում են պատերազմի և միևնույն ժամանակ հասկացնել են տալիս Երևանին, որ դեմ չէին լինի ճանաչել Լեռնային Ղարաբաղի անկախությունը, եթե Հայաստանը հրաժարվեր  ռուսաստանամետ կողմնորոշումից»,– ասել է Ալեքսանդր Դուգինը՝ ավելացնելով. «Ես գրեթե վստահ եմ, որ ադրբեջանցի աղջկա սպանության հետ որևէ առնչություն չունեն ոչ հայերը, ոչ էլ ադրբեջանցիները։ Խոսքն այստեղ վերաբերում է այդ միջանկյալ գոտում լրտեսական ցանցի ազդեցությանը։ Ներկա պահին ամերիկացիների խնդիրն է Լեռնային Ղարաբաղի տարածքում միմյանց դեմ հանել ադրբեջանցիներին և հայերին։ Ես դեպքերի նման զարգացում կանխատեսել էի դեռ վաղուց և շարունակում եմ դրանում համոզված լինել»։

Այդ պահից ի վեր քաղաքական բազմաթիվ գործիչներ, հատկապես Արևմուտքում, սկսեցին ավելի հաճախ քննադատել նախկին հետխորհրդային տարածքում ներգրավվածության հիասթափեցնող գործընթացը: Ոմանք այն համեմատում էին Խորհրդային Միության վերստեղծման հետ, մյուսները բացահայտորեն մատնանշում էին եվրասիական ու եվրոպական ներգրավվածության միաժամանակյա գործընթացների անթույլատրելիությունը և այլն: Միաժամանակ, գործնական տեսք ստացան հանուն Եվրախորհրդի տնտեսական և քաղաքական շահերի եվրոպական կառույցներում Ուկրաինայի, Մոլդովայի, Հարավկովկասյան տարածաշրջանի ներգրավման աշխատանքները: Այս ամենով հանդերձ՝ քննադատներն առաջնայինը համարում են հենց «եվրասիականության» գաղափարը, որի արմատները տանում են դեպի ռուսական գաղթականություն, որն էլ թույլ է տալիս ժամանակակից ընդդիմախոսներին պնդելու «ռուսական գաղափարի» կամ, ավելին, Ռուսական կայսրության իբր թե վերածնման մասին: Հետևաբար, եվրասիական ներգրավվածության կողմնակիցների առջև այսօր ծառանում է քաղաքացիներին այդ գաղափարի ժամանակակից «հնչողության» և բովանդակության, ինչպես նաև նման ներգրավման աշխարհաքաղաքական, սոցիալ-տնտեսական, բարոյահոգեբանական հետևանքների պարզաբանման հիմնախնդիրը:

- Այս իրավիճակում ես  շատ իրավասու տեսակետ չեմ կարող հայտնել: Կան բաներ, որոնք ես լավ գիտեմ, և կան բաներ, որոնք ես գիտեմ ենթադրաբար: Ուստի իմ պատասխանն ընդհանուր կլինի, ոչ մանրամասնորեն: Ռուսաստանը  շատ շնորհակալ է Հայաստանին ՄԱԿ-ի ԳԱ-ում ուկրաինական բանաձևի քվեարկության և Ռուսաստանին աջակցելու համար: Ռուսաստանը հիմա և ավանդաբար շատ լավ է վերաբերվում Հայաստանին` Հայաստանը դիտարկելով որպես բարեկամական գործընկեր: Որքան ես եմ հասկանում, Մոսկվայի վերաբերմունքը Սերժ Սարգսյանի նկատմամբ, թեև կան սառեցման փուլեր, թեև կան նրբություններ,  մերձեցման փուլեր, մեծապես դրական է, ես սա հաստատ կարող եմ ասել: Այն կուսակցությունները, որոնք պահանջել են վարչապետի հրաժարականը, չգիտեմ, թե ինչ աստիճանի  ռուսամետ են, աշխարհաքաղաքական հարաբերությունների իմաստով, Հայաստանի ու Ռուսաստանի միջև ներկայումս կա մերձ, արդյունավետ կոնտակտ: Կան, իհարկե, շատ խնդիրներ, պահանջներ Հայաստանի կողմից, բայց  հետսովետական այլ երկրների համեմատությամբ Հայաստանը, Բելառուսի և Ղազախստանի հետ միասին, ամենամոտ կապն է Ռուսաստանի հետ: Ես չեմ կարծում, թե Ռուսաստանը հիմա այնպիսի հարաբերությունների մեջ է Սերժ Սարգսյանի հետ, որպեսզի նման գործիքներով և միջոցներով էլ ավելի մոտեցնի Հայաստանին ու Ռուսաստանին: Սա  բնորոշ չէ ռուսական քաղաքականությանը և ռուսական իշխանությանը: Ռուսաստանը բավարարվում է նույնիսկ չափավոր և չեզոք  դիրքորոշմամբ, և սկզբունքորեն իմաստ չկա նման մեթոդներով Սերժ Սարգսյանի նկատմամբ ճնշումներ բանեցնել: Ռուսաստանն այս կերպ չի գործում, ավելին` Ռուսաստանն այս հարցում բավականին զուսպ է ու չափավոր: Եթե հետսովետական տարածքի որևէ երկրի ղեկավարություն պատրաստակամություն է հայտնում, որպեսզի սկզբունքային հարցերում աջակցի Ռուսաստանին, ապա Ռուսաստանը դրանով բավարարվում է, գոհ է մնում:

Ցանցային պատերազմը պատերազմների վարման նոր հայեցակարգ է, որը մշակվել է ԱՄՆ Զինված ուժերի Բարեփոխումների վարչության կողմից: Այս տեսության մշակողները համոզված են, որ մոտ ապագայում եթե այն չփոխարինի պատերազմի ավանդական տեսությանը, ապա էապես ու անշրջելիորեն կփոխի նրան:

Պատերազմի ցանցային կամ ցանցակենտրոն տեսությունը հիմնվում է մարդկային պատմությունը հողագործական, արդյունաբերական և տեղեկատվական դարաշրջանների բաժանելու սկզբունքի վրա: Այս դարաշրջաններին խստորեն համապատասխանում են նախամոդեռն, մոդեռն և հետմոդեռն սոցիոլոգիական հասկացությունները: Տեղեկատվական դարաշրջանը հետմոդեռնի ժամանակաշրջանն է, երբ Արևմուտքի (առաջին հերթին` ԱՄՆ) զարգացած հասարակությունները մտնում են որակապես նոր փուլ:

Այս տեսության համար ամենակարևոր հասկացությունը «ցանց» եզրն է: Ցանցային սկզբունքի իմաստն այն է, որ ամբողջ մոդելի գլխավոր տարրը հանդիսանում է «տեղեկատվության փոխանակումը»` այդ տեղեկատվության արտադրության ձևերի, նրա բաշխվածության, այնտեղ մուտքի հնարավորության, հակադարձ կապի առավելագույն ընդարձակումը: Ցանցը ներկայացնում է նոր տեղեկատվական տարածություն, որտեղ և ծավալվում են հիմնական ռազմավարական գործողությունները, ինչպես նաև դրանց լրատվական, դիվանագիտական, տնտեսական և տեխնիկական ապահովումը: Մարտական միավորներ, կապի համակարգեր, գործողության տեղեկատվական ապահովում, հասարակական կարծիքի ձևավորում, դիվանագիտական քայլեր, սոցիալական գործընթացներ, հետախուզություն և հակահետախուզություն, ազգային, կրոնական ու հավաքական հոգեբանություն և այլն. այսուհետ այդ բոլորն ընկալվում են որպես միասնական ցանցի փոխկապակցված տարրեր, որոնց միջև պետք է իրականացվի մշտական տեղեկատվական փոխանակում:

Toen ik aanvaardde een essay te wijden aan het werk en het denken van de schilder, dichter en kunsthistoricus Marc. Eemans, heb ik me afgevraagd of het in mijn geval geoorloofd was te spreken van een zekere continuïteit in zijn geestelijke ontwikkeling. Langzaam maar zeker kwamen elementen en argumenten aan het licht om mijn overtuiging te staven dat die vraag positief macht beantwoord worden. Aldus is deze geschiedenis van de intellectuele en creatieve levensweg van Marc. Eemans ontstaan. Daarbij werd de klemtoon vooral op zijn denken en op zijn poëtisch oeuvre gelegd, vermits het illustratiemateriaal dat deze uitgave verrijkt, als een soort picturaal complement van mijn stelling kan beschouwd worden. Overigens bleven om voor de hand liggende redenen, biografische en andere gegevens buiten beschouwing.

Hopelijk vergeeft de lezer het me dat ik met hem wegen ga verkennen, die men normaliter in essays van het onderhavige genre links laat liggen. Maar op de eerste plaats is het zo dat ik geen kunsthistoricus ben en het derhalve als een punt van elementaire intellectuele eerlijkheid beschouw me onbevoegd te verklaren om een verantwoord waardeoordeel over het schilderkunstig werk van Marc. Eemans uit te spreken. En voorts is er het oude adagium « de gustibus et coloribus non disputandum », dat in de loop der tijden zijn geldigheid heeft behouden. Waarom de lezer dan ook willen beïnvloeden met een onvermijdelijk subjectieve analyse van de boodschap die de schilderijen van Marc. Eemans brengen?